Cuộc thi Sáng tạo thanh thiếu niên, nhi đồng toàn quốc lần thứ 9

Phong phú ý tưởng, đa dạng chủng loại

Các em thanh thiếu niên, nhi đồng được trao giải tại cuộc thi lần thứ 8.    Ảnh: NGUYỄN THOA

Trong những năm qua, Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt  Nam, Bộ Khoa học và Công nghệ, T.Ư Ðoàn TNCS Hồ Chí Minh, Bộ Tài chính, Hội đồng đội T.Ư, Quỹ Hỗ trợ Sáng tạo kỹ thuật Việt Nam (VIFOTEC) đã phối hợp chặt chẽ với Bộ Giáo dục và Ðào tạo, các cơ quan, ban, ngành và địa phương trong cả nước tổ chức thành công tám lần Cuộc thi Sáng tạo thanh thiếu niên, nhi đồng toàn quốc. Quỹ VIFOTEC đã chọn được nhiều đề tài của thanh thiếu niên, nhi đồng đi dự các cuộc triển lãm quốc tế về sáng tạo khoa học công nghệ tại Hàn Quốc, Nhật Bản, Thái-lan, Ma-lai-xi-a, Ðài Loan (Trung Quốc), Ấn Ðộ, In-đô-nê-xi-a và đoạt được nhiều huy chương vàng. Ðặc biệt, năm 2013, Việt Nam tổ chức thành công đoàn tham dự Cuộc thi triển lãm quốc tế sáng tạo trẻ lần thứ 9 (IEYI) tại Ma-lai-xi-a do TS Phan Tùng Mậu, Phó Chủ tịch Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam làm trưởng đoàn. Trong chín công trình của các em tham gia có  bảy công trình đoạt Huy chương vàng, hai công trình đoạt Huy chương bạc.

Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam phối hợp với Bộ Khoa học và Công nghệ, Bộ Giáo dục và Ðào tạo, T.Ư Ðoàn TNCS Hồ Chí Minh, Quỹ VIFOTEC tổ chức "Cuộc thi sáng tạo thanh thiếu niên, nhi đồng toàn quốc" lần thứ 9 năm 2012 - 2013 với sự tham gia của đông đảo các em thiếu nhi thuộc 44 tỉnh, thành phố trong cả nước. Ðây là sự biểu dương lực lượng của các tài năng trẻ Việt Nam có khát vọng trở thành nhà sáng chế trong tương lai và mong muốn đóng góp những ý tưởng sáng tạo xây dựng đất nước Việt Nam giàu mạnh, văn minh trong một tương lai không xa.

Sau khi phát động Cuộc thi Sáng tạo thanh thiếu niên, nhi đồng toàn quốc lần thứ 9 năm 2012 - 2013, Quỹ VIFOTEC đã nhận được công văn báo cáo về việc thành lập ban tổ chức và công tác sơ tuyển, xét chọn các đề tài đoạt giải của 44 địa phương. Trong đó có TP Hồ Chí Minh, Hà Giang, Sơn La, Hà Tĩnh, Hà Nội, Ðác Lắc, Cần Thơ... Tổng số đề tài qua vòng sơ tuyển gửi về ban tổ chức để đăng ký tham dự lần này là 452 đề tài, cụ thể như sau: Lĩnh vực môi trường 154 đề tài; lĩnh vực đồ chơi và đồ dùng gia đình 109 đề tài; lĩnh vực học tập 90 đề tài; sản phẩm thân thiện môi trường 18 đề tài và phần mềm tin học 81 đề tài.

Ban tổ chức đã trao giải chính thức gồm: Một giải đặc biệt, năm giải nhất, 10 giải nhì, 30 giải ba và 60 giải khuyến khích. Hội đồng giám khảo đề nghị Tổ chức Sở hữu trí tuệ thế giới trao giải (WIPO) cho ba đề tài. Ủy quyền cho cơ quan thường trực lựa chọn trong số các công trình đoạt giải đặc biệt, nhất, nhì phù hợp với các tiêu chí quốc tế để gửi đi tham dự triển lãm quốc tế tại In-đô-nê-xi-a.

Mô hình xe nâng hàng chuyên dụng trong phân xưởng của em Ðặng Ðình Nam, Nguyễn Duy Huynh (lớp cơ điện tử 17.01, khoa Cơ điện tử, Trường đại học Kinh doanh và Công nghệ Hà Nội) đã đoạt giải đặc biệt. Ban tổ chức cũng đề nghị Tổ chức Sở hữu trí tuệ thế giới trao giải WIPO cho mô hình nói trên.

Hiện nay, không gian làm việc trong các phân xưởng thường chật hẹp cho nên công việc bốc xếp hàng hóa với các loại xe nâng hàng phổ biến rất khó khăn. Vì vậy Ðặng Ðình Nam, Nguyễn Duy Huynh đã chế tạo ra mô hình xe chuyên dụng nâng hàng với mong muốn tiết kiệm thời gian bốc xếp và phù hợp không gian nhỏ hẹp của các xí nghiệp.

Ðiểm đặc biệt của mô hình này là sử dụng bánh xe Mecanum là một loại bánh xe đa hướng, được tạo thành từ những con lăn nhỏ có trục được lắp nghiêng một góc 45 độ so với trục quay chính của bánh xe. Ngoài ra, mô hình còn sử dụng bốn động cơ có hộp giảm tốc được gắn độc lập với bốn bánh. Vì vậy, khi thay đổi tốc độ và hướng của bốn bánh thì xe có thể đi tiến, lùi, đi ngang sang trái, sang phải, đi chéo, xoay trái, xoay phải tại chỗ.

Ngoài ra ban tổ chức cũng đề nghị Tổ chức Sở hữu trí tuệ thế giới trao giải WIPO cho hai giải nhất: Máy tính hóa học và phần mềm IKID.

Máy tính hóa học do Nguyễn Dương Kim Hảo, sinh năm 2001 (Trường THCS Nguyễn Gia Thiều, Tân Bình, TP Hồ Chí Minh) thiết kế. Máy tính hóa học  như là một máy tính bỏ túi giúp người sử dụng có thể học tập môn hóa dễ dàng hơn với các chức năng: Dễ dàng tìm kiếm, cân bằng các phương trình hóa học theo vế trái, vế phải hoặc cả hai vế. Xem tên gọi, nhận biết các chất. Do sử dụng thiết bị riêng, chỉ tập trung vào hóa học cho nên người sử dụng không bị mất tập trung khi học và có thể dễ dàng sử dụng ngay trên lớp. Ngoài việc tìm kiếm, cân bằng phương trình hóa học, máy tính còn giúp người sử dụng dễ dàng xem tên gọi, xem điều chế của một chất. Có thể dễ dàng cập nhật, thêm mới phương trình hóa học giúp máy tính ngày càng hoàn thiện.

Ở Việt Nam hiện nay, công nghệ thông tin, mạng in-tơ-nét đang phát triển rất mạnh mẽ. Trẻ em tiếp xúc với máy tính từ khi còn ít tuổi. Khi các em tiếp xúc với máy tính, mạng in-tơ-nét, một mặt nâng cao kiến thức trong học tập, kiến thức về công nghệ, hòa nhập với cộng đồng thế giới, mặt khác có quá nhiều "hiểm họa" về văn hóa, giáo dục và những thông tin không phù hợp với lứa tuổi và nhận thức của các em.

Do đó, để máy vi tính và in-tơ-nét thật sự là một môi trường tốt để trẻ em có thể phát triển trong thời đại ngày nay thì việc phụ huynh quản lý con em mình sử dụng máy tính là một điều rất cần thiết. Từ thực tế đó, em Nguyễn Trần Viết Chương, sinh năm 1995, Trường THPT Phan Châu Trinh, TP Ðà Nẵng đã nảy ra ý tưởng thiết kế  phần mềm IKID để "quản lý học sinh sử dụng máy tính".

Ðây là một phần mềm tiện ích có đầy đủ các chức năng thuận tiện cho các phụ huynh và nhà trường quản lý các em về thời gian, nội dung và hành vi trên môi trường máy tính và In-tơ-nét. Sản phẩm này được đánh giá cao về lợi ích thực tế của nó và trình độ kỹ thuật hoàn hảo, để sử dụng và được thiết kế đóng gói chuyên nghiệp.

Các đề tài, giải pháp tham dự của các em năm nay rất phong phú về ý tưởng, đa dạng về chủng loại và có chiều sâu hơn năm trước. Nhiều đề tài, mô hình có thể áp dụng vào sản xuất nông nghiệp, công nghiệp và đời sống của xã hội. Các mô hình được các em thực hiện rất tỉ mỉ, công phu, đẹp và chắc chắn thể hiện tính sáng tạo của tuổi trẻ thanh thiếu niên và nhi đồng Việt  Nam.

LÊ DUY TIẾN

Giám đốc Quỹ VIFOTEC

Theo nhândân.com.vn