Với người cao tuổi và người bệnh mạn tính (tăng huyết áp (THA), tiểu đường, béo phì... ) thì đi bộ là một hoạt động thường nhật không thể thiếu được.
Đi bộ tốt cho người cao tuổi bị bệnh mạn tính. Ảnh: Trần Minh
Với người cao tuổi và người bệnh mạn tính (tăng huyết áp (THA), tiểu đường, béo phì... ) thì đi bộ là một hoạt động thường nhật không thể thiếu được. Vì người cao tuổi thường có các vấn đề về tim mạch, THA, tiểu đường, khớp... nên trước khi tập, người cao tuổi và những người có bệnh này cần được thầy thuốc tư vấn cụ thể về hình thức đi bộ, khối lượng vận động.
Với người bị bệnh THA
Đi bộ không chỉ làm giảm HA mà còn có tác dụng chống mất ngủ. Bước đi nhịp nhàng giúp điều hòa thần kinh, nhất là ở trung khu vận động của vỏ não, chuẩn bị cho vỏ não dễ dàng chuyển sang trạng thái ức chế. Nên bắt đầu đi bộ với tốc độ 50-60 bước/phút, sau tăng dần lên 70-80 bước/phút, trên đoạn đường bằng phẳng, dài khoảng 1,5-2km. Khi HA đã ổn định, dưới 140/90mmHg, có thể chạy bước nhỏ (40-60cm/bước), chạy chậm nhẹ nhàng từng đoạn ngắn 200-300m.
Chú ý, thả lỏng các cơ, nhất là các cơ khớp vai và tay; đầu và thân ở tư thế tự nhiên, thân người không ngả ra trước hay ra sau quá nhiều; đặt cả bàn chân xuống đất. Nên xen kẽ chạy chậm với đi bộ, tập thở và nghỉ xen kẽ. Thời gian nghỉ dài gấp ba lần thời gian chạy. Sau vài buổi tập, nếu HA vẫn ổn định, có thể tăng thời gian chạy từng 5 giây một cho mỗi buổi tập.
Để đạt được hiệu quả mong muốn, cần lưu ý:
Tập nhẹ nhàng, tránh gắng sức vì quả tim vốn đã quá tải nay lại thêm một gánh nặng mới sẽ phải bóp nhanh hơn, mạnh hơn, HA sẽ tăng cao hơn dễ dẫn đến đột quỵ, suy tim.
Tập thường xuyên và lâu dài, ít nhất 5 lần mỗi tuần, mỗi lần 30 phút.
Tự theo dõi và điều chỉnh lượng vận động sao cho khi tập xong vẫn thở được bằng mũi, vẫn nói chuyện thoải mái; 5-10 phút sau, mạch và HA trở lại mức trước khi tập. Sau khi đi bộ, nếu có số mạch trong một phút nhỏ hơn 170 trừ đi (-) tuổi của người tập là được (chẳng hạn, tuổi của người tập là 60, tần số mạch sẽ nhỏ hơn hoặc bằng 110).
Với người bệnh tiểu đường týp 2
Đi bộ là một biện pháp tốt và thích hợp, giúp cải thiện chuyển hoá đường và mỡ làm cơ thể tiêu thụ đường dễ dàng, do đó làm giảm được lượng đường trong máu; nhờ đó có thể giảm bớt liều insulin và một số thuốc hạ đường máu khác, cải thiện hoạt động của các cơ quan, nâng cao thể lực và sức đề kháng.
Người bệnh có thể đi bộ đến cửa hàng mua sắm, lên xuống cầu thang nhiều lần, làm công việc trong vườn hoặc đi trên đường bằng phẳng trong cự li 500m rồi tăng dần lên 2.000m, 3.000m hoặc hơn, mỗi giờ đi 5km. Không tập khi đang đói, đang mắc một bệnh cấp tính hay lượng đường máu quá cao, xeton máu tăng cao nhiều lần, xeton niệu dương tính nặng.
Với người béo phì
Với những người béo phì, hoạt động thể lực cần được bắt đầu chậm như đi bộ, bơi chậm. Trước khi đi, cần dành 5 phút để khởi động, hoạt động nhẹ nhàng các khớp lưng, háng, chân; đi hoặc xen kẽ đi với chạy chậm, đi bộ lúc nhanh lúc chậm khoảng 1.200m trong 10 phút (tốc độ 2 bước/giây) - nghỉ 5-10 phút rồi tiếp tục đi bộ 1.300m/10 phút. Có thể bắt đầu đi bộ chậm trong 10 phút, 3 lần/tuần; sau đó tăng lên đến 30-45 phút, ít nhất 5 ngày trong tuần. Với chế độ vận động này, mỗi ngày cơ thể tiêu hao thêm khoảng 100-200Kcalo, nếu kết hợp đồng thời với chế độ ăn và hành vi trị liệu thường xuyên và lâu dài hy vọng trong vòng 6 tháng có thể giảm được 10% cân nặng cơ thể ban đầu.
BS.Bạch Thông
Theo suckhoedoisong.vn