Lạc Thuỷ cách Thị Xã Hoà Bình 80 km, là nơi tiếp giáp giữa các huyện đồng bằng thuộc các tỉnh Hà Tây, Hà Nam, Ninh Bình. Đây cũng là nơi giao thoa giữa hai miền văn hoá Kinh - Mường, noơ cư trú của người nguyên thuỷ xưa, nơi mang đậm dấu ấn của nền “ Văn Hoá Hoà Bình
Lạc Thuỷ có động Thuỷ Tiên, động xuyên qua lòng núi Nà Hang trải dài tới 1299m. Vào động , du khách đi bằng thuyền nan, trong hang tối, dưới ánh đèn các nhũ đá nhiều hình, nhiều vẻ buông rủ trong không gian tĩnh lặng. Du khách có thể neo thuyền để câu cá hay lắng tai nghe tiếng nước nhỏ tí tách nơi vách động , Ngược lên phía Bắc huyện, du khách tiếp tục cuộc hành trình thăm động tiên hay chùa Tiên ở xã Phú Lão. Muốn vào động Tiên, du khách không thể không đi qua đền Trình, ẩn mình dưới bóng cây rêu phong cổ kính. Đi về phía chân núi phía Tây chừng 1 km du khách đến khu đền thờ Mẫu - một tín ngưỡng của người Việt Cổ. Từ đền mẫu ngược lên phía Bắc men theo chân núi chừng 1 km ta sẽ đến với trang di chỉ sinh học và Động Tiên, đường lên gấp khúc chữ chi, xếp nhiều phiến đá làm bậc tạo nên thú vui leo núi cho khách. Vào động Tiên ta như lạc vào một thế giới thần kỳ, các nhũ đá lấp lánh ánh bạc trên trần mang hình dáng của các loài chim muông cầm thú. Những khối, những hình quả phật thủ, quả bầu, quả bí được nâng niu trên tay nhà Phật, con voi vươn vòi hút nước tưới cho các thửa ruộng bậc thang mầu mỡ, đàn rồng ấp trứng, đàn lợn quây quần…Đi lên cổng trời thì gặp các cô gái Mường đội quả đào tiên đứng giữa mây trời bảng lảng. Động Tiên vốn thuộc về quần thể chùa Hương Tích. Cứ vào mùa Xuân người dân Hương Sơn lại mang lễ vật sang Phú Lão để xin mở cửa rừng, rồi hội Chùa Hương và hội Động Tiên cùng mở. Đã có nhiều dự án kêu gọi đầu tư tôn tạo biến Lạc Thuỷ trở thành một điểm du lịch Văn Hoá – Sinh thái đầy tiềm năng.
Sưu tầm