Thời gian qua, kết quả sử dụng thuốc hỗ trợ điều trị nghiện ma túy Cedemex tại cộng đồng đã chứng minh hiệu quả nổi trội và tính an toàn, đồng thời, làm thay đổi nhận thức trong cộng đồng rằng, nghiện ma túy có thể điều trị được. Tuy nhiên, đến nay chưa nhiều người nghiện tiếp cận được thuốc Cedemex do thiếu chính sách hỗ trợ sử dụng thuốc rộng rãi tại các địa phương.
Công đoạn ép vỉ thuốc tại Nhà máy sản xuất thuốc Cedemex đạt tiêu chuẩn GMP - WHO. Ảnh: HOÀNG SƠN
Thuốc hỗ trợ điều trị nghiện ma túy Cedemex do Viện Nghiên cứu điều trị các bệnh hiểm nghèo (Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam) sản xuất. Thuốc là sản phẩm của đề tài khoa học công nghệ cấp Bộ Y tế, cấp Nhà nước và Hợp tác quốc tế theo Nghị định thư giữa Việt Nam và Trung Quốc. Về hiệu quả của thuốc, năm 2015, thông qua nghiệm thu đề tài: "Nghiên cứu triển khai, đánh giá hiệu quả của thuốc Cedemex trong hỗ trợ điều trị nghiện ma túy nhóm opiates tại cộng đồng", Hội đồng Khoa học công nghệ của Bộ Y tế đã đánh giá "Cedemex là thuốc có nguồn gốc thảo dược ở Việt Nam đầu tiên được nghiên cứu theo y học hiện đại, ở mức cơ quan, tế bào, phân tử, gien trên thực nghiệm. Ngoài cắt cơn êm dịu, an toàn không có độc chất, không có chất gây nghiện, Cedemex còn giải quyết được sự lệ thuộc của sinh học và tâm lý với chất ma túy cho người nghiện ma túy".
Từ năm 2013 đến năm 2015, thuốc Cedemex được sử dụng trong hỗ trợ điều trị nghiện ma túy nhóm opiates (nhóm thuốc phiện, moóc-phin) tại các tỉnh Thái Nguyên, Hưng Yên, Kiên Giang, Lai Châu. Kết quả tại hai tỉnh Thái Nguyên, Lai Châu cho thấy, sau 30 tháng hòa nhập cộng đồng, tỷ lệ không tái nghiện đạt 30,6%. Ông Phan Ðình Thư, Trưởng phòng Chính sách cai nghiện ma túy (Cục Phòng, chống tệ nạn xã hội, Bộ Lao động-Thương binh và Xã hội) cho rằng, tỷ lệ không tái nghiện đạt 30,6% cho thấy, thuốc hiệu quả nổi bật trong điều trị. Các trường hợp điều trị thành công là do người nghiện, gia đình người nghiện thực hiện đồng bộ ba yếu tố: Thuốc Cedemex; quyết tâm của người nghiện; sự quan tâm, giúp đỡ của gia đình, cộng đồng, xã hội. Phần lớn người nghiện và gia đình của họ nhận xét, thuốc có tác dụng hỗ trợ cắt cơn êm dịu hơn so phác đồ cai nghiện khác. Giai đoạn điều trị duy trì thuốc đã giúp người nghiện hồi phục nhanh, ăn ngủ tốt, tâm lý tinh thần thoải mái. Nhờ điều trị duy trì kéo dài đã giúp người nghiện nâng cao khả năng chống tái sử dụng ma túy, do vậy, tỷ lệ người không tái sử dụng ma túy cao hơn nhiều so các bài thuốc khác ở địa phương hoặc không sử dụng thuốc cai nghiện. Ngoài ra, do thuốc được sử dụng điều trị tại gia đình, người nghiện không phải cách ly gia đình, vẫn học tập, lao động bình thường, giải tỏa được tâm lý cho người nghiện và gia đình.
Ðể đưa thuốc Cedemex sử dụng trong cắt cơn, hỗ trợ điều trị nghiện ma túy, tại Thông báo 56/TB-VPCP (24-3-2016) đã thông báo kết luận của Phó Thủ tướng Vũ Ðức Ðam yêu cầu Bộ Lao động-Thương binh và Xã hội chủ trì, phối hợp các cơ quan, địa phương triển khai mở rộng cai nghiện tại cộng đồng và cơ sở cai nghiện bằng thuốc Cedemex. Tại Chỉ thị 25/CT-TTg (5-6-2017) về tăng cường công tác phòng, chống và cai nghiện ma túy, Thủ tướng Chính phủ yêu cầu nhân rộng sử dụng các bài thuốc đông y do Việt Nam sản xuất, trong đó có Cedemex. Tuy nhiên, hiện nay, việc sử dụng thuốc Cedemex cho người nghiện ma túy chưa được triển khai rộng rãi. Nguyên nhân do các địa phương không đủ ngân sách để hỗ trợ thuốc cho người bệnh điều trị trong sáu tháng theo phác đồ. Nhiều gia đình khó khăn về kinh tế, không có điều kiện mua thuốc.
PGS,TS Trần Hữu Bình, nguyên Viện trưởng Viện Sức khỏe tâm thần (Bệnh viện Bạch Mai) cho biết, ở Việt Nam đã có nhiều phương pháp điều trị hội chứng cai ma túy dạng opiates, nhưng các liệu pháp chỉ có giá trị thanh toán hội chứng cai mà không điều trị tận gốc. Với những kết quả khả quan trong điều trị cắt cơn và chống tái nghiện, không gây tác dụng không mong muốn, thuốc Cedemex đã minh chứng là thuốc nổi bật trong các thuốc chống nghiện ma túy hiện nay ở Việt Nam. Do đó, Nhà nước cần có chính sách phù hợp để thuốc được sử dụng rộng rãi trong cộng đồng.
Việc có chính sách hỗ trợ giúp người nghiện ma túy tiếp cận thuốc Cedemex cần được xem xét sớm có giải pháp hợp lý. Ðiều này nhằm góp phần từng bước giảm tỷ lệ tái sử dụng ma túy trong điều kiện tình hình nghiện ma túy đang diễn biến phức tạp như hiện nay. Ðồng thời, đó cũng là giải pháp thực hiện hiệu quả chủ trương của Chính phủ về thúc đẩy sản xuất, sử dụng thuốc sản xuất trong nước.
Theo Hà Linh/nhandan.com.vn