Có một Quảng Trị khác, dân dã bình yên với những phiên chợ nức tiếng bởi món ăn quê mùa mộc mạc mà ai đã một lần ghé qua, thưởng thức sẽ luyến lưu mãi.
“Về Triệu Phong, nhất định phải thưởng thức "bản giao hưởng đồng quê” ở chợ Sãi nhé!”, lời giới thiệu của chị Hoàng Thị Thu Hương, Phó giám đốc Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Quảng Trị khiến chúng tôi háo hức. Từ Thành cổ Quảng Trị, xuôi chừng 3 cây số sẽ gặp chợ Sãi (Sãi là gọi theo tên xưa của vùng đất chúa Sãi-Sãi Vương Nguyễn Phúc Nguyên-từng trấn ngự, nay thuộc xã Triệu Thành, huyện Triệu Phong, ngay cạnh nhà lưu niệm cố Tổng Bí thư Lê Duẩn). Chợ Sãi nức tiếng vì món nem, chính xác là nem lụi-nem nướng. Trong bài vè dân gian thống kê các sản vật của Quảng Trị, nem chợ Sãi xếp số 1 theo thứ tự: "Nem chợ Sãi, vải La Vang, khoai Quán Ngang, dầu tràm Đại Nại".
Nem lụi chợ Sãi - một trong những sản vật đặc trưng của tỉnh Quảng Trị.
Bước vào một quán nhỏ nằm trên trục đường chính thôn Cổ Thành, xã Triệu Thành, trước hiên nhà, dưới giàn hoa giấy rực đỏ đặt biển hiệu: “Quán Thu Hà đặc sản nem lụi chợ Sãi”, mọi người đã thấy mùi thơm quyến rũ của thịt nướng. Men theo mùi hương, ghé vào gian bếp là âm thanh xèo xèo từ những xiên thịt nướng vàng ruộm trên chậu than hoa. Chị Thu Hà, chủ quán đon đả hướng dẫn khách rửa tay, uống bát nước chè xanh và… đợi. Chừng 20 phút sau, trên chiếc bàn tre dân dã, món đặc sản được bà chủ khéo léo bày biện càng tăng sức hấp dẫn. Nem lụi chợ Sãi là thịt xay được viên tròn hoặc dài bằng ngón tay xâu vào que tre đem nướng. Nhưng đặc sắc của nem lụi nơi đây bởi cách ướp gia vị vào thịt viên để khi nướng lên, bên ngoài săn giòn mà bên trong mềm tươi, rất ngọt. Nem nướng lên cho vào trong lớp bánh đa mỏng như giấy lụa cuốn cùng các loại rau sống, vả, khế, chuối xanh cắt lát mỏng rồi chấm với nước lèo-loại nước chấm được pha chế từ lạc rang xay nhỏ, hòa sền sệt với gia vị, vừa béo ngậy vừa bùi mà thơm đậm đà. Đưa lên miệng, vị thơm ngọt của thịt, vị chua của khế, vị chát của vả, chuối xanh, mùi thơm của rau, vị béo bùi của nước chấm hòa thành "bản giao hưởng" hương vị đồng quê khiến ai ăn một lần thì khó mà quên được.
Chị Hà tiết lộ sơ sơ bí quyết gia truyền từ bà ngoại, rồi mẹ và đến chị, rằng khâu cơ bản nhất vẫn là chất lượng của nguyên liệu. Người làm nem phải dậy từ 4 giờ sáng để đến lò mổ lựa những tảng thịt tươi, ngon nhất. Ở chợ Sãi bây giờ không còn nhiều nhà làm nem nữa, có 3-4 nhà bày bán trong chợ, còn khoảng 4-6 nhà mở quán tại nhà như gia đình chị Hà. Nem chợ Sãi nức tiếng phần nhờ bí quyết gia truyền, phần nhờ sự cẩn trọng đầy trách nhiệm của người sản xuất, nên như chị Hà nói, ngày thường chỉ túc tắc làm bán cho người dân trong vùng, đôi lúc có khách phương xa ghé qua, nhưng những ngày lễ, tết thì cực kỳ bận rộn. Đó là khoảng thời gian con cháu của Triệu Thành, Triệu Phong công tác, làm ăn ở nơi xa trở về lại nhớ tìm đến hương vị đặc trưng của quê hương. Nem chợ Sãi còn là món quà đặc sản quê nhà “xuất ngoại” trong hành trình vươn xa theo chân con cháu tới các thành phố lớn, tới các miền đất trong nước và ra cả nước ngoài.
Xã Triệu Thành, quê hương của Tổng Bí thư Lê Duẩn nay đã “thay da đổi thịt”, trở thành xã nông thôn mới tiêu biểu của tỉnh Quảng Trị. Nhằm đánh thức tiềm năng du lịch, Huyện ủy Triệu Phong đã đưa ra nhiều giải pháp để phát triển, trong đó mở tour du lịch văn hóa, lịch sử, tâm linh và trải nghiệm. Với tour du lịch này, du khách đến với Triệu Phong sẽ tham quan chùa Sắc Tứ Tịnh Quang-quần thể di tích Chúa Nguyễn Hoàng-quần thể di tích Thành cổ Quảng Trị-Khu lưu niệm Tổng Bí thư Lê Duẩn rồi đến thưởng thức ẩm thực truyền thống chợ Sãi. Phấn đấu đến năm 2025, huyện Triệu Phong xây dựng du lịch trở thành ngành kinh tế quan trọng, với mục tiêu thu hút khoảng 45.000 lượt khách du lịch; đến năm 2030 thu hút 66.000 lượt khách.
Bài và ảnh: CHÂU XUYÊN/Báo điện tử Quân đội nhân dân
https://www.qdnd.vn/xa-hoi/du-lich/thuong-thuc-huong-vi-dong-que-o-trieu-thanh-615171