Nhiều người cho rằng, đũa cũ đến đâu chỉ cần rửa sạch hoặc kỹ hơn là sát khuẩn bằng nước sôi là đã có thể sử dụng an toàn.
Chất gây ung thư gan mạnh nhất có trong đũa bị mốc
Đũa là nơi chứa nhiều vi sinh vật gây hại được tích tụ và hình thành dần trong quá trình ăn. Có thể kể đến vi khuẩn tụ cầu staphylococcus và vi khuẩn escherichia coli (E.Coli), những tác nhân gây ra các bệnh về đường tiêu hóa như tiêu chảy, nôn mửa,... Đáng chú ý nhất là aflatoxin nguyên nhân dẫn đến ung thư gan.
Aflatoxin là độc tố vi nấm sản sinh tự nhiên bởi một số loài Aspergillus (một loại nấm mốc). Hiện nay, các nhà nghiên cứu đã phát hiện khoảng 16 loại Aflatoxin khác nhau, trong đó Aflatoxin B1 là loại mạnh nhất.
Sau khi vào cơ thể người hoặc động vật, Aflatoxin B1 chủ yếu được gan chuyển hóa thành một loại dẫn xuất khác, có khả năng gắn chèn với ADN nên gây ra đột biến gen. Nếu đột biến gen khiến tế bào phân chia không ngừng nghỉ thì sẽ khởi phát ung thư.
Vì Aflatoxin B1 chủ yếu được chuyển hóa bởi gan, nên nó cũng là chất gây ung thư gan mạnh nhất mà con người từng biết.
Những trường hợp cần thay đũa ngay lập tức
Môi trường ẩm thấp là điều kiện lý tưởng để nấm mốc và các vi khuẩn gây hại khác phát triển, đặc biệt đối với các loại đũa làm bằng tre, gỗ. Vì vậy, nếu vật dụng này có dấu hiệu nấm mốc, bạn nên thay thế đũa mới để tránh nguy cơ mắc ung thư.
Nhiều người chủ quan cho rằng, nấm mốc ở đũa chỉ cần rửa sạch là có thể sử dụng. Tuy nhiên, việc này chỉ làm trôi đi lớp nấm mốc bên ngoài. Trong khi đó, hệ thống sợi nấm rất lớn vẫn còn lại đã ăn sâu vào thân đũa, đồng thời chất độc cũng đã được sản sinh và tích tụ.
Một điều nguy hiểm là Aflatoxin khá bền với nhiệt độ. Một vài nghiên cứu cho rằng Aflatoxin bị phân huỷ hoàn toàn ở 160°C nhưng điều này hiện vẫn còn đang tranh cãi. Việc bền với nhiệt độ dưới 160°C có nghĩa là Aflatoxin vẫn tồn tại trong đũa ngay cả khi tiệt trùng đũa bằng nước sôi.
Bên cạnh đũa bị mốc, một số trường hợp đũa bị đổi màu khi dùng ở nhiệt độ cao và biến dạng vì va chạm cũng không nên giữ lại, đặc biệt là đũa nhựa. Vì khi đó, vật dụng này đã bị thay đổi cấu trúc và sinh ra các chất có hại cho sức khỏe.
Những con số biết nói về ung thư gan
Tại Việt Nam, tỷ lệ mắc ung thư gan tăng rất nhanh trong vòng 20 năm qua. Năm 2000, số ca mắc mới ung thư gan tại nước ta chỉ có 5.700 ca, sau đó tăng lên 9.400 ca năm 2010. Đến năm 2018, số ca mắc mới đã tăng lên trên 25.000 ca, xếp vị trí thứ 4/185 quốc gia, vùng lãnh thổ, trong đó riêng nam giới chiếm hơn 19.500 ca.
Tại Việt Nam, sau nhiều năm đứng ở vị trí thứ 2, hiện ung thư gan đã vượt qua ung thư phổi, vươn lên vị trí số 1 về tỉ lệ mắc mới.
Hiện nay, đa số bệnh nhân ung thư gan đến khám khi đã muộn, thời gian sống trung bình không quá 1 năm. 60% đến viện khi đã ở giai đoạn trung gian và tiến triển, tỷ lệ được phát hiện sớm rất thấp.
Vì thế, bác sĩ khuyến cáo khi phát hiện mắc viêm gan B, C, xơ gan cần đến viện điều trị không nên tự điều trị tại nhà bằng phương pháp dân gian sẽ vô tình làm bệnh nặng hơn và không còn khả năng điều trị.
Theo Minh Nhật/dantri.com.vn