Ung thư tuyến tiền liệt được gọi là kẻ giết người thầm lặng. Lý do vì nhiều nam giới bị ung thư tuyến tiền liệt không có triệu chứng đáng chú ý.
Dấu hiệu đầu tiên của bệnh đối với nhiều người là phát hiện bất thường khi khám định kỳ.
Những người khác có thể nhận thấy một hoặc nhiều triệu chứng sau:
- Thường xuyên mót đi tiểu
- Không có khả năng đi tiểu
- Thức giấc thường xuyên hơn vào ban đêm để đi tiểu
- Khó bắt đầu hoặc kìm hãm dòng chảy của nước tiểu
- Thường xuyên đau hoặc cứng ở lưng dưới, hông hoặc đùi trên
- Đau khi xuất tinh hoặc khó cương cứng
Một số triệu chứng này cũng là dấu hiệu của một tình trạng không phải ung thư được gọi là tăng sản tuyến tiền liệt lành tính.
Các yếu tố nguy cơ ung thư tuyến tiền liệt
Ung thư tuyến tiền liệt xảy ra chủ yếu ở nam giới trên 50 tuổi. Gần 2/3 được chẩn đoán ở nam giới từ 65 tuổi trở lên, và hiếm gặp trước tuổi 40. Tuổi trung bình tại thời điểm chẩn đoán là khoảng 67.
Đàn ông Mỹ gốc Phi có nguy cơ mắc ung thư tuyến tiền liệt cao hơn đàn ông Da trắng. Họ cũng có nhiều khả năng mắc bệnh tiến triển tại thời điểm được chẩn đoán và có nhiều khả năng tử vong vì ung thư tuyến tiền liệt. Tỷ lệ mắc ung thư tuyến tiền liệt ở Châu Á và Châu Phi thấp hơn ở Châu Âu và Hoa Kỳ.
Nam giới có tiền sử gia đình như cha hoặc anh trai từng bị ung thư tuyến tiền liệt có nguy cơ mắc bệnh cao hơn. Các nghiên cứu cho thấy rằng 5 đến 10% của tất cả các trường hợp ung thư tuyến tiền liệt có thể liên quan đến các yếu tố di truyền di truyền.
Các nhà nghiên cứu tin rằng mức độ cao của hormone sinh dục nam testosterone có thể gây ra hoặc đẩy nhanh sự phát triển của ung thư tuyến tiền liệt.
Các giai đoạn của ung thư tuyến tiền liệt
Ung thư tiền liệt tuyến được chia thành 4 giai đoạn như sau:
Giai đoạn I: Tế bào ung thư chỉ khu trú ở tuyến tiền liệt, kích thước tiền liệt tuyến không to hơn so với kích thước bình thường
Giai đoạn II: Tế bào ung thư vẫn ở tuyến tiền liệt nhưng đã phát triển, kích thước tuyến tiền liệt phình lớn, lúc này đã có thể phát hiện ung thư tiền liệt tuyến bằng các phương pháp xét nghiệm PSA và thăm khám trực tràng.
Giai đoạn III: Tế bào ung thư đã lây lan sang các cơ quan bên cạnh tuyến tiền liệt như túi tính, cơ thắt niệu đạo, trực tràng, bàng quang…
Giai đoạn IV: Tế bào ung thư đã lây lan sang hạch bạch huyết và các cơ quan ở xa khác như gan, phổi…
Phát hiện sớm ung thư tuyến tiền liệt
Khám sàng lọc ung thư là phương pháp kiểm tra nhằm phát hiện bệnh trước khi bệnh nhân có những biểu hiện bệnh lý, khi bệnh được phát hiện ở giai đoạn sớm thì việc chữa trị thường đơn giản hơn rất nhiều so với bệnh nhân bị ung thư ở giai đoạn muộn.
Bệnh nhân ung thư tuyến tiền liệt có thể phát hiện bệnh ở giai đoạn sớm bằng xét nghiệm máu để kiểm tra mức độ kháng nguyên đặc hiệu tuyến tiền liệt (prostate-specific antigen (PSA)).
Một phương pháp khác để xác định ung thư tiền liệt tuyến là khám trực tràng (digital rectal exam (DRE)). Do tuyến tiền liệt nằm trên trực tràng nên bằng cách khám trực tràng bác sĩ có thể xác định tiền liệt tuyến có lớn bất thường hay không một cách tương đối chính xác.
Nếu một trong hai phương pháp trên cho kết quả bất thường thì bệnh nhân cần thực hiện những xét nghiệm chuyên sâu hơn nữa (thường là sinh thiết) để xác định chính xác tình trạng và giai đoạn của bệnh.
Điều trị ung thư tiền liệt tuyến
Phẫu thuật: Đây là phương pháp điều trị hiệu quả nếu tế bào ung thư chưa lây lan ra ngoài tuyến tiền liệt. Loại phẫu thuật chính cho ung thư tuyến tiền liệt là phẫu thuật cắt bỏ tuyến tiền liệt triệt để.
Xạ trị: Là phương pháp sử dụng bức xạ năng lượng cao để tiêu diệt tế bào ung thư tuyến tiền liệt. Trong giai đoạn tế bào ung thư vẫn khu trú ở tuyến tiền liệt, xạ trị được đánh giá là có kết quả điều trị tương đương với phẫu thuật cắt bỏ toàn bộ tuyến tiền liệt. Xạ trị kết hợp với liệu pháp hormone cũng là phương pháp được lựa chọn với ung thư tiền liệt tuyến mà các tế bào ung thư đã lây lan sang các mô liền kề.
Liệu pháp hormone cho ung thư tuyến tiền liệt: Còn được gọi là liệu pháp ức chế androgen. Mục đích là để giảm mức độ hormone nam, được gọi là androgen, trong cơ thể, để ngăn chặn chúng cung cấp năng lượng cho các tế bào ung thư tuyến tiền liệt. Liệu pháp hormon đơn thuần không chữa được ung thư tuyến tiền liệt do đó liệu pháp này được sử dụng trong trường hợp ung thư đã lan quá xa để được chữa khỏi bằng phẫu thuật hoặc xạ trị.
Theo Hà An/dantri.com.vn – 17/5/2021
https://dantri.com.vn/suc-khoe/dau-hieu-canh-bao-ung-thu-tuyen-tien-liet-20210517113204275.htm