Dù vẫn còn cần nghiên cứu sâu hơn, song các chuyên gia cho rằng mối liên hệ giữa COVID-19 và bệnh tiểu đường là “đáng lo ngại”.
Theo Viện Y tế Quốc gia Mỹ (NIH), một phân tích có hệ thống những nghiên cứu được đăng trên tạp chí Cell Metabolism cho thấy, virus SARS- CoV-2 có thể nhắm mục tiêu và làm suy giảm các tế bào sản xuất insulin của cơ thể. Kết quả là nguy cơ bệnh tiểu đường. Không chỉ thế, nghiên cứu được đăng trên Tạp chí Dược học và Điều trị cũng tìm thấy mối liên hệ này. Theo Giáo sư Thomas Russo, đồng thời là trưởng khoa bệnh truyền nhiễm tại Đại học Buffalo ở New York, mọi người cần suy nghĩ nhiều hơn về những hậu quả sức khỏe tiềm ẩn lâu dài của COVID-19 để có những biện pháp phòng ngừa dịch bệnh hữu hiệu hơn.
Dù những nghiên cứu vẫn đang được tiến hành củng cố thêm lập trường về mối liên hệ giữa COVID-19 và các các mắc mới bệnh tiểu đường, song bạn cũng cần lưu ý một số vấn đề.
Bệnh tiểu đường là gì?
Theo Viện Quốc gia về Bệnh tiểu đường và Tiêu hóa và Bệnh thận (NIDDK), bệnh tiểu đường xảy ra khi lượng đường trong máu của bạn (hay còn gọi là đường huyết) quá cao . Đó là một tình trạng ảnh hưởng đến ước tính khoảng 30,3 triệu người ở Mỹ (chiếm khoảng 9,4% dân số).
Bệnh tiểu đường được chia thành hai loại chính: bệnh tiểu đường tuýp 1, là khi cơ thể không tạo ra insulin do hệ thống miễn dịch tấn công và phá hủy các tế bào tạo ra insulin trong tuyến tụy và bệnh tiểu đường tuýp 2, là khi cơ thể bạn không tạo ra hoặc sử dụng insulin tốt. Cả hai loại bệnh tiểu đường đều không có cách chữa khỏi nhưng căn bệnh này có thể được kiểm soát.
Mối liên hệ giữa COVID-19 và tiểu đường
Một phân tích tổng hợp từ tám nghiên cứu được thực hiện trên khắp thế giới từ tháng 1 đến tháng 5 năm 2020, về các trường hợp mới được chẩn đoán bệnh tiểu đường ở những người có COVID-19. Phân tích đã xem xét 3.711 bệnh nhân mắc COVID-19 và thấy rằng 14,4% (hoặc 492 bệnh nhân) gần đây được chẩn đoán mắc bệnh tiểu đường.
Cần lưu ý rằng nghiên cứu cụ thể này chỉ cho thấy mối liên quan giữa việc mắc COVID-19 và các chẩn đoán bệnh tiểu đường mới, không phải mối liên hệ nhân quả. Nhưng theo các nhà nghiên cứu, đây vẫn là một thông tin đáng lo ngại mặc dù tiểu đường mới được chẩn đoán ở bệnh nhân COVID-19 có thể là do phản ứng căng thẳng liên quan đến bệnh nặng hoặc điều trị bằng glucocorticoid.
Trước đây, theo blog NIH, các nghiên cứu trong phòng thí nghiệm đã phát hiện ra rằng vi rút SARS-CoV-2 không chỉ có khả năng lây nhiễm vào các tế bào beta của con người mà còn có thể nhân lên bên trong chúng, cho phép xâm nhập các tế bào khác. Các tế bào beta đó rất quan trọng, chịu trách nhiệm tiết ra insulin và trong bệnh tiểu đường tuýp 1, các tế bào beta đó không tiết ra đủ insulin để cơ thể sử dụng.
Tuy nhiên, đó không phải là tất cả. Nghiên cứu mới cũng phát hiện ra rằng nhiễm virus Sars cũng có thể thay đổi các cụm tế bào được gọi là đảo nhỏ trong tuyến tụy, nơi chứa các tế bào beta. Cụ thể, các nghiên cứu đều phát hiện ra rằng mô đảo tụy bị giảm sản xuất và giải phóng insulin sau khi bị nhiễm coronavirus - và đôi khi, nhiễm trùng cũng dẫn đến cái chết của một số tế bào beta. Thậm chí, một số tế bào beta còn lại được phát hiện đã trải qua quá trình "phân biệt hóa" hoặc "tái lập trình", trong đó chúng bắt đầu sản xuất ít insulin hơn và nhiều glucagon hơn (một loại hormone khác kiểm soát lượng glucose). Điều này mặc dù chưa được xác nhận nhưng có thể "làm trầm trọng thêm tình trạng thiếu insulin và tăng mức đường huyết”.
Tầm quan trọng của việc tiêm phòng
Điều quan trọng cần nhắc lại là hai nghiên cứu do NIH tài trợ đã được thực hiện thông qua khám nghiệm tử thi ở những người tử vong do COVID-19 để xem chính xác cách nhiễm trùng SARS- CoV-2 có thể ảnh hưởng đến các tế bào tuyến tụy, đặc biệt là các tế bào beta sản xuất insulin. Điều đó có nghĩa là nghiên cứu này đang xem xét cách thức mà COVID-19 tác động đến các tế bào đó, khác với việc thực sự chẩn đoán một loại bệnh tiểu đường .
Và mặc dù những phát hiện này vẫn chưa được củng cố, nhưng chúng vẫn có một chức năng quan trọng đối với bác sĩ và bệnh nhân: Thứ nhất, thông tin có thể giúp các bác sĩ xem xét kỹ hơn các bệnh nhân COVID-19. Và chúng cũng đóng vai trò như một lời nhắc nhở khác về tầm quan trọng của việc tiêm phòng và khuyến khích mọi người tiêm phòng để bảo vệ các thành viên trong gia đình, bạn bè và người xung quanh./.
Theo CTV Châu Nhi/ VOV.VN (Biên dịch) - 18/6/2021
https://vov.vn/suc-khoe/canh-bao-moi-lien-quan-giua-covid-19-va-benh-tieu-duong-866915.vov