Hải quân Mỹ đang tăng cường khả năng phòng thủ ở châu Á-Thái Bình Dương bằng cách triển khai “căn cứ viễn chinh di động” tới tỉnh Okinawa của Nhật Bản, trong bối cảnh căng thẳng giữa Washington với Trung Quốc gia tăng.

Trong 3 năm qua, Malaysia đã xem xét lại “chính sách ngoại giao im lặng” với Trung Quốc trong bối cảnh căng thẳng gia tăng ở Biển Đông, đồng thời bày tỏ lo ngại về cái gọi là ngoại giao “bẫy nợ” của Bắc Kinh.

Bộ Ngoại giao Malaysia khẳng định sự hiện diện và hoạt động của các tàu Trung Quốc không phù hợp với đạo luật về Vùng đặc quyền kinh tế năm 1984 của Malaysia cũng như Công ước LHQ về Luật Biển.

Dù không chính thức công khai mục tiêu chính, cả AUKUS và Quad đều liên hệ gắn bó với nhau và cùng nhắm tới kiềm chế sự trỗi dậy và các tham vọng của Trung Quốc trên biển. Hai khối này như 2 gọng kìm kết hợp sức mạnh quân sự và sức mạnh kinh tế ở khu vực Ấn Độ Dương, Thái Bình Dương.

Việt Nam yêu cầu Trung Quốc tôn trọng chủ quyền của Việt Nam với hai quần đảo Hoàng Sa và Trường Sa, chấm dứt ngay và không tái diễn các hoạt động vi phạm tương tự.

Việc Trung Quốc áp dụng các quy định mới về khai báo đối với một số loại tàu thuyền đi vào vùng biển mà Bắc Kinh gọi là "lãnh hải" của nước này có thể gây “bất ổn và xung đột tiềm ẩn” trong khu vực.

Truyền thông và các chuyên gia quốc tế đã sử dụng các cụm từ “mơ hồ”, “làm luật”, sai trái”... để nói về Luật An toàn Giao thông Hàng hải sửa đổi của Trung Quốc.

Việc luật hàng hải mới của Trung Quốc, nhằm kiểm soát việc đi lại của tàu thuyền nước ngoài vào khu vực mà nước này tự ý cho là “lãnh hải”, đi vào hiệu lực ngày 1/9 có thể làm tăng nguy cơ leo thang căng thẳng ở Biển Đông.

Theo SCMP, một trong những tàu khảo sát mới và tiên tiến nhất của Trung Quốc đã lên đường hướng tới biển Đông.

Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Lê Thị Thu Hằng nêu rõ, các quốc gia cần tuân thủ nghiêm túc các điều ước quốc tế mà mình là thành viên, nhất là Công ước của Liên hợp quốc về Luật Biển 1982 (UNCLOS).