Khu du lịch Tam Đảo - nằm trong một lũng tròn đường kính độ 2 kilô mét. Những khối núi Nhà Thờ, Máng Chỉ, Mỏ Quạ bao quanh ba mặt, một mặt mở rộng về phía nam, nên mùa hè gió mát thổi vào lồng lộng, còn gió bắc lạnh lẽo của mùa đông lại bị núi chắn hết, khiến khí hậu ở đây điều hòa, quanh năm dễ chịu. Mỗi năm có hàng chục vạn khách từ đồng bằng lên đây nghỉ ngơi. 

Sở hữu nhiều danh lam, thắng cảnh làm đắm say lòng người, nhiều di tích lịch sử - văn hóa đậm dấu ấn bản sắc văn hóa dân tộc, Vĩnh Phúc giờ đây đang được coi là một trong những địa phương có thế mạnh về phát triển du lịch tâm linh và du lịch sinh thái. Và trong hành trình du khách về với Tuần Văn hóa du lịch Vĩnh Phúc vừa qua, vùng đất Tam Đảo – Tây Thiên là nơi để lại nhiều dấu ấn.

Cách thành phố Vĩnh Yên 20km, nằm trên đường du lịch theo tuyến quốc lộ 2 về thăm đất tổ Hùng Vương, Đền Đuông được xây dựng trên một gò đất cao thuộc xã Bồ Sao, huyện Vĩnh Tường. Với không gian yên tĩnh và thoáng đãng, đền Đuông thích hợp là điểm du lịch tâm linh vào những ngày cuối tuần, ngày lễ…

Vào những nằm đầu thập niên 60 của thế kỷ trước, miền Bắc ngập chìm trong lửa đạn của đế quốc Mỹ, Tam Đảo đã được chủ tịch Hồ Chí Minh và Trung ương Đảng chọn là nơi xây dựng hệ thống hầm hào.

Thiên nhiên ban tặng cho Tam Đảo một món quà vô giá, đó là nền khí hậu đặc trưng mà không nhiều địa danh trên đất nước Việt Nam có được. Khái niệm Khu nghỉ mát (KNM) có lẽ bắt đầu hình thành từ đầu thế kỷ XIX - thời điểm người Pháp phát hiện và xây dựng hơn 100 toà nhà, biệt thự cao cấp với nhiều kiểu kiến trúc khác nhau, có đủ các loại hình vui chơi giải trì thời bấy giờ: Sân quần vợt, phòng chiếu bong, bể bơi, công viên, vườn hoa, cây cảnh… phục vụ nhu cầu nghỉ dưỡng, du lịch của quan chức cai trị người Pháp và tầng lớp giàu có thời bấy giờ. Tam Đảo được biết đến là khu nghỉ mát, điều dưỡng và thắng cảnh nổi tiếng miến Bắc Việt Nam thời Pháp thuộc.

Với những ai đam mê khám phá hệ sinh thái đa dạng của thiên nhiên thì Vườn quốc gia Tam Đảo là địa điểm không thể bỏ qua. Đó là một kho tàng, tài sản quý của quốc gia, là kho dự trữ các nguồn gen động thực vật quý của Việt Nam. Đồng thời có giá trị to lớn trong bảo vệ môi trường, điều tiết và cung cấp nước, phục vụ nghiên cứu khoa học…

Ngày nay, du lịch sinh thái đang trở thành một bộ phận quan trọng của ngành du lịch. Tham gia du lịch sinh thái con người được hòa nhập vào thiên nhiên, tìm được những giây phút thư giãn lại góp phần bảo vệ môi trường và bảo lưu nền văn hóa bản địa. Vĩnh Phúc là tỉnh thuộc vùng đồng bằng sông Hồng, song lại có một vùng trung du chuyển tiếp lên núi cao. Sự đa dạng về địa hình đã cho Vĩnh Phúc một hệ sinh thái đa dạng. Vùng đồng bằng với nhiều sông suối, đầm hồ, vùng trung du và vùng núi Tam Đảo có nhiều suối thác là điều kiện xây dựng nhiều hồ nhân tạo. Vườn quốc gia Tam Đảo cũng là nơi sinh trưởng của nhiều loài động thực vật quý hiếm. Đây là điều kiện thuận lợi để Vĩnh Phúc phát triển du lịch sinh thái. Tại một vùng rừng núi hẻo lánh ở thôn Đồng Tâm, xã Ngọc Thanh, thị xã Phúc Yên, tỉnh Vĩnh Phúc, có một "bảo tàng" đang lưu giữ hàng trăm giống động, thực vật quý được sưu tập từ khắp mọi miền đất nước. Đây là địa chỉ đang ngày càng thu hút được sự quan tâm của những người ưa khám phá. Đó là Trạm Đa dạng sinh học Mê Linh.

Khu ruộng canh tác có tên gọi Gò Dền nằm ở phía Đông làng Phú Mỹ, xã Tự Lập, huyện Mê Linh, trong phạm vi diện tích khoảng 2, 5ha là nơi phân bố của di chỉ khảo cổ học Gò Dền, di tích đã được xếp hạng cấp Quốc gia.

Thành Quận Hẻo gắn liền với sự tích người anh hùng áo vải Nguyễn Danh Phương (thế kỷ XVIII), thủ lĩnh của phong trào nông dân khởi nghĩa ở Vĩnh Phúc chống lại chiều đình phong kiến Lê, Trịnh. Thành được nghĩa quân thiết lập làm căn cứ thủ hiểm ở vùng thung lũng Thanh Lanh Ngọc Bội thuộc xã Trung Mỹ huyện Bình Xuyên.    

Có một nơi mà nếu đến Tam Đảo du khách ai cũng muốn một lần được tự sức khám phá, được tận mắt nhìn thấy, nhất là đối với các bạn trẻ, đó là chinh phục tháp truyền hình Tam Đảo.