Theo đánh giá của đại diện Chương trình phối hợp của Liên Hiệp Quốc về HIV/AIDS (UNAIDS) và Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), thành tựu của Việt Nam trong phòng, chống HIV/AIDS trong 20 năm qua là rất đáng trân trọng. Tỷ lệ nhiễm HIV đã chững lại và có ít người tử vong do HIV; Việt Nam đã nâng mức độ phòng, chống HIV/AIDS lên rất cao.
Về đầu tư cho các chương trình phòng ngừa HIV/AIDS tại một số quốc gia trong thời gian qua, theo đánh giá của Giám đốc Chương trình phối hợp của Liên Hiệp Quốc về HIV/AIDS (UNAIDS) khu vực châu Á – Thái Bình Dương Steve Kraus, nói chung việc đầu tư cho các chương trình chưa nhiều, chỉ chiếm khoảng 22% tổng chi tiêu có liên quan đến HIV/AIDS ở các nước thu nhập thấp và trung bình. Hiện, trên thế giới có khoảng 10 triệu người nhiễm HIV đang cần được điều trị trong khi việc đóng góp cho nỗ lực phòng, chống HIV lại có chiều hướng giảm.
Tại Việt Nam, trước đây HIV là một trong những căn bệnh khiến nhiều người tử vong và không có hình thức chữa trị hiệu quả. Nhưng hiện nay, chúng tôi được chứng kiến những tiến bộ đáng kể ở Việt Nam - Ông Steve Kraus khẳng định. Tỷ lệ nhiễm HIV đã chững lại và có ít người tử vong do HIV hơn. Điều quan trọng là Việt Nam đã nâng mức độ phòng, chống HIV lên rất cao; trong 20 năm qua, Chính phủ Việt Nam đã ứng phó hiệu quả với HIV - là tấm gương cho các quốc gia khác, cũng là động lực dẫn đến những thành tựu đáng kể của Việt Nam trong việc mở rộng các dịch vụ dự phòng và điều trị, giảm hại cho những người tiêm chích ma túy và điều trị kéo dài cuộc sống cho những người sống với HIV. Hiện Chương trình phòng, chống HIV quốc gia của Việt Nam đã có những thay đổi tích cực, thể hiện ở việc phạm vi người nhiễm HIV trong cộng đồng dân cư được giảm bớt, đặc biệt là trong những đối tượng có nguy cơ lây nhiễm cao như tiêm chích ma túy, quan hệ tình dục nam, gái mại dâm… Để đạt được kết quả này là do sự quyết tâm của Nhà nước, các cơ quan liên quan như Bộ Y tế, các tổ chức xã hội và người dân tại Việt Nam.
Nhận định vấn đề phân biệt đối xử với người có HIV vẫn là một rào cản lớn trong công tác phòng, chống HIV, ông Steve Kraus cho rằng, không chỉ ở Việt Nam mà trên cả thế giới, quốc gia nào giải quyết tốt được vấn đề này thì tỷ lệ lây nhiễm HIV càng thấp và ngược lại. Với những đối tượng có nguy cơ lây nhiễm cao, không nên sử dụng các biện pháp cưỡng chế hay dùng hình phạt mà nên tăng cường việc đối xử và chữa trị. Tất cả bệnh nhân HIV/AIDS đều có quyền tiếp cận với các dịch vụ chăm sóc và điều trị tốt nhất.
Một câu hỏi đặt ra là hiện nay, việc tiếp cận thuốc điều trị ARV cho bệnh nhân HIV vẫn còn nhiều khó khăn. Trong thời gian tới, UNAIDS sẽ hỗ trợ cho Việt Nam như thế nào? Đại diện UNAIDS khẳng định, sẽ tiếp tục hỗ trợ, mở rộng phạm vi cung cấp dịch vụ chữa trị, xây dựng các trung tâm chữa trị để người bệnh HIV/AIDS được tiếp cận dịch vụ y tế nhanh chóng.
Là một trong những quốc gia thực hiện tốt việc điều trị và chăm sóc cho bệnh nhân HIV, tại Việt Nam ước tính có 53,7% những người sống với HIV cần điều trị kháng virút đã được điều trị vào năm 2009. Giám đốc bộ phận HIV/AIDS, Tổ chức Y tế thế giới (WHO) bác sỹ Gottfried Hirnschall cho biết, Việt Nam mở rộng được chương trình điều trị kháng vi rút lên gấp 16 lần trong vòng 5 năm qua là một thành công nổi bật. Tuy nhiên, còn nhiều bà mẹ và trẻ em chưa tiếp cận được dịch vụ dự phòng lây truyền HIV từ mẹ sang con. Bệnh lao và HIV vẫn còn là một gánh nặng đáng kể. Trước thực trạng đó, Việt Nam cần đẩy mạnh hơn nữa các dịch vụ giảm hại, chương trình điều trị chất gây nghiện dạng thuốc phiện bằng methadone và cải thiện tính bền vững của chương trình điều trị HIV nhằm ngăn ngừa HIV lan ra cộng đồng. Dự phòng lao là rất quan trọng bởi lao là nguyên nhân tử vong hàng đầu đối với những người sống với HIV…
Trong thời gian tới, UNAIDS và WHO cam kết đóng góp nhiều hơn nữa từ ngân sách quốc gia cho công tác phòng, chống HIV/AIDS tại Việt Nam. Vấn đề đầu tư ngân sách trong nước cho công tác phòng, chống HIV/AIDS là lựa chọn sáng suốt vì sự thịnh vượng của Việt Nam trong tương lai. Chúng ta phải cùng gánh vác trách nhiệm đầu tư cho phòng, chống HIV/AIDS- Ông Steve Kraus khẳng định.
Theo Báo điện tử Đại biểu nhân dân