Chính phủ vừa trình lên Quốc hội Đề án Đổi mới cơ chế tài chính giáo dục giai đoạn 2009-2014, trong đó xin phép được tăng mức học phí đại học năm 2009 của các nhóm ngành đào tạo đại trà lên 255.000 đồng/tháng, phí trung cấp nghề và CĐ nghề của các nhóm nghề đào tạo đại trà lên 170.000 đồng/tháng.
Đề án mới này được Chính phủ trình Quốc hội ngày 21/5, sau khi đã tiếp thu ý kiến từ Ủy ban Thường vụ Quốc hội tại phiên họp thứ 20 của Ủy ban này.
So với mức học phí đang áp dục năm 2008, mức học phí năm tới sẽ tăng tương ứng 75.000 đồng/tháng với bậc đại học và 50.000 đồng/tháng với bậc học nghề. Mức tăng này chỉ áp dụng cho năm học 2009-2010 khi chưa thực hiện việc thay đổi cách đóng học phí theo đề án từ năm 2010-2014, nhằm bù vào khoản 50% mức mất giá đồng tiền năm 2008 so với năm 2000.
Học phí đào tạo hệ vừa làm vừa học: mức học phí đảm bảo bù đắp chi phí thường xuyên tối thiểu và không vượt quá 150% mức học phí chính quy cùng cấp học và các nhóm ngành nghề đào tạo.
Một trong những lý giải quan trọng cho đề xuất tăng học phí lần này của Chính phủ là: chế độ học phí được thực hiện từ năm 1998 đến nay vẫn chưa thay đổi. Mức học phí quá thấp, dưới khả năng chi trả của người dân ở các vùng đô thị, không phù hợp với mặt bằng giá cả cùng với chính sách cải cách tiền lương trong những năm qua. Từ năm 2000 đến năm 2008, mức giá tiêu dùng đã tăng 1,84 lần. Như vậy, với mức thu học phí như hiện nay thì giá trị thực tế của học phí so với năm 2000 chỉ còn 54%. Ví dụ, mức học phí của giáo dục đại học hiện nay là 180.000 đồng/tháng, nhưng giá trị thực tế so với mặt bằng giá năm 2000 chỉ còn 98.000 đồng/tháng. Để học phí hiện nay tương đương giá trị 180.000 đồng/tháng năm 2000 thì mức thu học phí sẽ phải là 331.000 đồng/tháng...
Hai mục tiêu quan trọng mà Đề án mới hướng tới là xây dựng cơ chế tài chính mới cho giáo dục, nhằm huy động ngày càng tăng và sử dụng có hiệu quả nguồn lực của nhà nước và xã hội để nâng cao chất lượng và tăng quy mô giáo dục và đào tạo, đáp ứng yêu cầu của sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước, thực sự coi phát triển giáo dục là quốc sách hàng đầu; Xây dựng hệ thống các chính sách để tiến tới mọi người ai cũng được học hành với nền giáo dục có chất lượng ngày càng cao.
Trên cơ sở đó, Chính phủ đề xuất khung học phí mới cụ thể như sau:
Khung học phí đại học của các nhóm ngành đào tạo đại trà giai đoạn 2009 - 2014
Đơn vị: Nghìn đồng/tháng/sinh viên
Nhóm ngành | Năm 2008 | Năm 2009 | Năm 2010 | Năm 2011 | Năm 2012 | Năm 2013 | Năm 2014 |
1. Khoa học xã hội, kinh tế, luật | 180 | 255 | 290 | 350 | 410 | 480 | 550 |
2. Kỹ thuật, công nghệ | 180 | 255 | 310 | 390 | 480 | 560 | 650 |
3. Khoa học tự nhiên | 180 | 255 | 310 | 390 | 480 | 560 | 650 |
4. Nông - lâm - thuỷ sản | 180 | 255 | 290 | 350 | 410 | 480 | 550 |
5. Y dược | 180 | 255 | 340 | 450 | 560 | 680 | 800 |
6. Thể dục thể thao, nghệ thuật | 180 | 255 | 310 | 390 | 480 | 560 | 650 |
7. Sư phạm | | | 280 | 330 | 380 | 440 | 500 |
Khung học phí của trung cấp nghề và cao đẳng nghề của các nhóm nghề đào tạo đại trà giai đoạn 2010 – 2014
Đơn vị: Nghìn đồng/tháng/học sinh
Nhóm ngành | Năm 2008 | Năm 2009 | Năm 2010 | Năm 2011 | Năm 2012 | Năm 2013 | Năm 2014 |
1. Khối thăm dò địa chất, thuỷ văn, khí tượng | 120 | 170 | 270 | 370 | 470 | 580 | 700 |
2. Khối hàng hải | 120 | 170 | 260 | 340 | 420 | 500 | 610 |
3. Khối y tế, dược | 120 | 170 | 250 | 330 | 410 | 490 | 580 |
4. Khối cơ khí luyện kim, kỹ thuật nhiệt và điện, kỹ thuật xây dựng | 120 | 170 | 240 | 320 | 400 | 480 | 560 |
5. Khối công nghệ lương thực và thực phẩm | 120 | 170 | 230 | 310 | 380 | 460 | 540 |
6. Khối kỹ thuật bảo quản và vật tư hàng hoá | 120 | 170 | 230 | 300 | 380 | 460 | 530 |
7. Khối văn hoá, thể thao - du lịch | 120 | 170 | 230 | 300 | 380 | 460 | 520 |
8. Khối kỹ thuật điện tử, bưu chính viễn thông | 120 | 170 | 230 | 300 | 370 | 430 | 500 |
Theo Chính phủ, mức học phí đào tạo tăng hàng năm theo dự kiến trên là nhằm bảo đảm chi trả lương tăng lên theo kế hoạch của Chính phủ để tiền lương thực sự là phần thu nhập đủ sống chủ yếu của công chức và viên chức trong cơ sở công lập; tăng cường từng bước cơ sở vật chất cho giáo dục để tiếp tục nâng cao chất lượng đào tạo; không tạo ra sự tăng đột ngột, mức độ lớn của việc đóng học phí, gây khó khăn cho người học.
Theo Báo HNM