Làng Lũng Ngoại (còn gọi là Lũng Khê), xã Lũng Hòa, huyện Vĩnh Tường, tỉnh Vĩnh Phúc là ngôi làng có truyền thống lâu đời làm bánh ngõa. Món bánh này có thể xa lạ đối với nhiều người, do đó càng trở thành món đặc sản nhất định phải thử khi đến đây.
Bánh ngõa Lũng Ngoại ở Tam Đảo. (Nguồn: Internet)
Thời xưa, bánh ngõa thuộc hàng cao lương mỹ vị, phải đến lễ thượng thọ mới được chuẩn bị cho một mâm bánh ngõa xếp thành hình nón cụt, các cụ cao niên của làng cười móm mém chia sẻ. Độ một yến bánh được xếp ngay ngắn trên mâm đồng, có người rước mang ra đình để kính thần. Một mâm bánh ngõa đổi lấy một con lợn ngon mà gia đình nhất định phải mổ để mời cháu con trong gia tộc đến phụ nhau làm bánh.
Công thức làm bánh ngõa của người dân làng Lũng Ngoại cũng không khó lắm, cần thiết nhất là chuẩn bị nguyên liệu thật ngon. Để làm được khoảng độ hai chục cái bánh, cần có: 1kg gạo nếp thơm, 200g mật mía (hoặc đường), 1,5kg đỗ xanh.
Trước tiên, người ta nhặt hết sạn có trong gạo nếp, đãi sạch, để thật ráo rồi nghiền thành bột gạo rất mịn. Đỗ xanh xay nhẹ để vỡ đôi hạt, ngâm nước cho bong vỏ đỗ rồi vò đãi thật sạch, để khô. Lấy riêng 300g đỗ xanh làm nhân bằng cách nấu với 200g mật mía thành chè kho. Phần đỗ còn lại mang đi sao trên chảo lửa đến khi hạt đỗ chuyển sang màu vàng, giòn và thơm. Để nguội rồi đem nghiên phần đỗ này thành bột.
Bột gạo nếp đã xay mịn mang trộn với nước, nhào thật nhuyễn rồi chia thành hai chục viên. Dùng tay hoặc chai thủy tinh dàn thành hình tròn mỏng, cho chè kho vào giữa rồi vê kín lại, cẩn thận để vỏ bánh không vỡ. Đun một nồi nước thật sôi rồi thả bánh vào luộc, bao giờ bánh nổi lên thì vớt nhẹ từng cái ra, đợi ráo nước. Bánh bắt đầu se mặt, rắc bột đỗ đều hai mặt bánh thành lớp bột áo thật đẹp.
Bánh ngõa thành phẩm thơm lừng, vừa bùi vừa dai, càng nhai càng ngọt. Tinh dầu bột đỗ xanh khi xay nhuyễn khiến bánh có vị beo béo như được thoa một lớp mỡ mỏng. Thưởng thức món bánh đặc sản này ở làng Lũng Ngoại chắc chắn sẽ trở thành trải nghiệm yêu thích của bạn.
ST