Du lịch vốn được coi là cơ hội để tái tạo lại sức khỏe đồng thời là phần thưởng cho bản thân sau những giờ lao động căng thẳng và mệt mỏi. Tuy nhiên, hiện nay không ít người đánh đổi những kỳ nghỉ để ở nhà làm việc hoặc không hứng thú đi du lịch. Tiết kiệm thời gian không đi du lịch, bạn có thể đối diện với tình trạng lo lắng bất an, căng thẳng, khó ngủ, trầm cảm, huyết áp cao làm tăng nguy cơ đột quỵ, đau tim. Ngược lại những kỳ nghỉ có thể làm cho bạn hạnh phúc hơn và có thêm nhiều năng lượng cho cuộc sống.
Nhịp sống bộn bề, hối hả hiện nay đòi hỏi các loại hình dịch vụ cũng phải gia tăng hình thức kết hợp theo kiểu "một công đôi việc". Cách đây không lâu, du lịch thường đồng nghĩa với việc tham quan thưởng ngoạn những miền đất xa xôi, những danh lam thắng cảnh nổi tiếng, hay tiếp xúc với những con người có phong tục tập quán, văn hóa khác với mình. Riêng điều đó cũng đã đem lại nhiều cảm xúc thú vị, nên nhiều người để dành tiền đi du lịch cho biết đó biết đây. Vài thập niên gần đây khái niệm “du lịch nghỉ dưỡng kết hợp chữa bệnh” đã bước vào đời sống hiện đại. Nó nhanh chóng trở thành lựa chọn phổ biến cho kỳ nghỉ của khách du lịch nhằm phục hồi sức khỏe, chữa bệnh kết hợp thăm thú nhẹ nhàng. Việc bồi bổ sức khỏe và chữa bệnh trong khi đi du lịch có hiệu quả cao vì điểm đến là những nơi có khí hậu tuyệt vời, không khí trong lành, con người thoát ra khỏi cuộc sống thường nhật với bao nhiêu lo toan, vất vả, bận rộn và có điều kiện dành thời gian cho chính mình. Hình thức du lịch này được nhiều du khách ở những nước phát triển rất ưa chuộng.
Ngày nay, có nhiều quốc gia nổi tiếng là điểm đến dành cho du lịch chăm sóc sức khỏe như Brunei, Cuba, Colombia, Hồng Kông, Hungary, Ấn Độ, Israel, Jordan, Litva, Malaysia, Philippines, Singapore, Nam Phi, Thái Lan, UAE. Mới nhất, Campuchia cũng đã gắn dịch vụ nha khoa vào chương trình thăm quan Angkor Wat. Nhiều quốc gia ở khu vực Châu Á, Đông Nam Á có nhiều điều kiện khá tương đồng với Việt Nam và họ đã tạo được thương hiệu du lịch chữa bệnh. Ấn Độ nổi tiếng với những cuộc đại phẫu giá khá mềm, Singapore với y học kỹ thuật cao và nhiều phương pháp chữa trị mới, Nhật Bản với nhiều loại hình nghỉ dưỡng nhằm phục hồi sức khỏe, Thái Lan với những sản phẩm về làm đẹp, thay đổi giới tính có chất lượng dịch vụ tốt…
Việt Nam có tiềm năng lớn để phát triển loại hình du lịch nghỉ dưỡng kết hợp chữa bệnh với trình độ tay nghề của đội ngũ y bác sỹ. Đặc biệt, Việt Nam còn có một nền y học dân tộc cổ truyền uy tín, nguồn dược liệu quý từ thiên nhiên mang lại niềm hy vọng lớn cho các bệnh nhân ung thư cũng như các bệnh nan y khó chữa nói chung, khả năng chữa bệnh mà không cần phải phẫu thuật hay dùng quá nhiều thuốc. Ví dụ như nấm lim xanh có khả năng phục hồi, tái tạo cơ thể rất tốt giống như tập khí công dưỡng sinh. Bên cạnh đó, chúng ta được thiên nhiên ban tặng nhiều suối khoáng nóng, bãi tắm bùn có công dụng chữa bệnh và những vùng đất có khí hậu thích hợp cho nghỉ dưỡng. Nếu khéo léo kết hợp những điều kiện, xây dựng các cơ sở chăm sóc sức khỏe tại các điểm du lịch, các khu nghỉ dưỡng với chất lượng dịch vụ tốt, giá cả ưu đãi sẽ thu hút được khách du lịch. Hiện ở nước ta có những công ty khai thác tour du lịch trong nước đưa khách đến các trung tâm phục hồi sức khỏe, chăm sóc sắc đẹp như suối nước nóng, tắm bùn kết hợp thiền, khí công, xoa bóp, bấm huyệt, châm cứu. Những tour này đang nhận được sự quan tâm của nhiều du khách. Các trung tâm chăm sóc sức khỏe có thể nằm trong các khách sạn, khu nghỉ mát, khu suối nước nóng hoặc độc lập với quy trình điều dưỡng khép kín. Tuy nhiên, ngành du lịch chữa bệnh chưa phát triển tương xứng với tiềm năng.
So với cả nước Vĩnh Phúc hội tụ đầy đủ những tiềm năng để phát triển loại hình du lịch nghỉ dưỡng kết hợp với chữa bệnh. Vĩnh Phúc có một số khu du lịch nghỉ dưỡng hấp dẫn, có nguồn dược liệu phong phú, y học dân gian cổ truyền với nhiều bài thuốc, phương pháp trị bệnh rất hiệu quả,…
Vĩnh Phúc thuộc vùng chuyển tiếp từ miền núi trung du phía bắc xuống đồng bằng sông Hồng, ôm trọn cả 3 vùng sinh thái: miền núi, trung du và đồng bằng. Địa hình như vậy tạo cho Vĩnh Phúc một miền sinh thái rất phong phú và đa dạng với nhiều cảnh quan hấp dẫn như: dãy Tam Đảo, hồ Đại Lải, Đầm Vạc,… Cảnh quan thiên nhiên thanh bình của Vĩnh Phúc giúp cho du khách tìm được sự thư thái, nghỉ ngơi hoàn toàn tự nhiên, tìm về bản ngã. Trong không gian này, du khách cũng dễ dàng tập luyện các bài tập nâng cao sức khỏe từ đơn giản đến phức tạp, áp dụng để chủ động phòng bệnh, giảm căng thẳng - stress. Khu du lịch Tam Đảo nằm ở độ cao 900 so với mực nước biển với khí hậu mát mẻ, không khí trong lành rất thích hợp cho việc tái tạo năng lượng - điểm nghỉ dưỡng lý tưởng dành cho du khách. Đến Tam Đảo bạn có thể đi bộ dạo quanh thị trấn, leo những bậc đá xuống Thác Bạc, lên đền Bà Chúa Thượng Ngàn, Tháp Truyền hình, trekking trong Vườn quốc gia, tập dưỡng sinh…
Trekking Tam Đảo
Hồ Đại Lải – viên ngọc quý được con người tạo ra với đồi núi, rừng cây và hồ nước xanh biếc, quanh năm soi bóng mây trời. Đến với Đại Lải du khách có thể dạo chơi ngắm cảnh quanh hồ, đạp xe, đi du thuyền, chèo thuyền kayak, bơi, câu cá hoặc trekking thăm hang Dơi, leo núi hay đi dạo trong rừng thông, tham gia vào các hoạt động thể thao khác tại Flamingo Đại Lải Resort… những hoạt động rất tốt cho sức khỏe.
Hoạt động thể thao mang lại sức khỏe
Trên địa bàn tỉnh Vĩnh Phúc có hàng trăm loài cây dược liệu khác nhau, trong đó có nhiều loại cây thuốc quý như: lược vàng, ba kích, tam thất, hoàng đằng, cẩu tích, bổ cốt toái… phân bố tại hầu hết các địa phương nhưng tập trung tại khu vực miền núi dãy Tam Đảo. Từ năm 2011, Trung tâm cây giống cây nguyên liệu Tam Đảo được thành lập tại Thôn Quẵng - Tam Quan - Tam Đảo - Vĩnh Phúc. Trung tâm được quy hoạch trên diện tích hơn 200 ha đang bảo tồn và nhân giống 650 loài cây dược liệu trên diện tích 10 ha. Trung tâm cây giống cây nguyên liệu Tam Đảo phát triển góp phần gìn giữ nguồn gen, nhân giống dược liệu, từ đó cung cấp giống, chuyển giao kỹ thuật và thu mua sản phẩm cho các địa phương lân cận, đưa Vĩnh Phúc trở thành một trong những trung tâm phát triển dược liệu và hiện đại hoá thuốc y học cổ truyền trong cả nước. Đây chính là tiềm năng lớn để phát triển du lịch chữa bệnh tại Vĩnh Phúc.
Lương y vùng núi Tam Đảo
Ngoài ra, người Sán Dìu ở chân dãy núi Tam Đảo có rất nhiều bài thuốc Nam, phương pháp chữa bệnh đông y gia truyền độc đáo như châm cứu, mồi ngải cứu,… có ưu thế hơn những phương pháp chữa bệnh tây y. Người Sán Dìu chữa tốt các bệnh gan, thận, xương, khớp,… tỷ lệ khỏi có thể đạt tới 80%. Xưa kia trong gia đình người Sán Dìu thường có 3 quyển sách. Sách về lý số, sách ghi lại những điệu hát Soọng cô của bản làng và một quyển sách về dược liệu. Điều đó cho thấy từ lâu họ đã có truyền thống về đông y. Các sách này giữ những bài thuốc độc đáo của họ như nên thu hái ngải cứu vào giờ Ngọ ngày 5/5 (âm lịch) sẽ tăng công dụng chữa bệnh như bệnh liệt dây thần kinh số 7 (méo miệng). Người Sán Dìu cũng có loại cao lá cây được luyện từ 120 vị thuốc của vùng Tam Đảo, nấu trong 10 ngày. Cao này như một loại thuốc bổ rất tốt với trẻ em, người già, người bệnh.
Vĩnh Phúc cũng được biết đến với một số cơ sở sản xuất các sản phẩm từ rắn (rắn Vĩnh Sơn, Bạch Lưu), mật ong (Công ty TNHH Ong Tam Đảo - Honeco) là nguồn nguyên liệu quý phục vụ cho việc bồi bổ sức khỏe. Hội làng nghề rắn Vĩnh Sơn được thành lập đã đẩy mạnh hoạt động chăn nuôi, sản xuất cho ra nhiều sản phẩm: Nọc rắn, rắn ngâm rượu, cao rắn, rắn ngâm rượu mật ong, thịt rắn, thịt rắn đóng hộp… Tại Vĩnh Sơn, rắn có thể chế biến cho nhiều nhu cầu: Làm dược liệu như: Ngân thuốc, nấu cao, ngâm rượu (tam xà, tứ xà, ngũ xà), bạch hoa xà, lấy mật… Các sản phẩm rắn ngâm rượu, cao rắn, cao rắn ngâm rượu mật ong là những thực phẩm chức năng quý, có tác dụng phòng ngừa bệnh xương khớp, bổi bổ và tăng cường sức khoẻ cho người sử dụng, đặc biệt là người cao tuổi; Nọc rắn được điều chế thành các loại biệt dược, kem xoa bóp đem lại hiệu quả điều trị bệnh rất tích cực; Làm món ăn: Thịt rắn Vĩnh Sơn thơm, ngon, tính hàn, hàm lượng dinh dưỡng cao, chế biến ra nhiều món ẩm thực rất bổ dưỡng như súp rắn, rắn tần thuốc bắc, xương rắn ninh cháo đậu xanh…
Các chế phẩm từ rắn là nguồn dược liệu quý
Mật ong được xem là một món quà tuyệt với do thiên nhiên ban tặng cho con người. Mật ong có tác dụng tốt đối với sức khỏe (tăng năng lượng, giảm mệt mỏi cơ bắp, điều hòa đường huyết, chữa lành vết thương, giảm thiểu chứng mất ngủ, tốt cho da, giảm cân, chữa bỏng nhẹ, cải thiện hệ tiêu hóa... ) và làm đẹp (dưỡng ẩm, dưỡng da, trị eczema, chống ô-xi hóa, chăm sóc và ngăn dụng tóc, khử trùng, chống viêm, kháng khuẩn và diệt khuẩn… ). Honeco và những cơ sở sản xuất mật ong của Vĩnh Phúc có lợi thế lớn nhờ nguồn nguyên liệu phong phú từ khu vực rừng Tam Đảo. Những cơ sở này sản xuất nhiều sản phẩm có chất lượng cao như: mật ong Tam Đảo, sữa ong chúa, phấn hoa, tảo spirulina… là nguồn nguyên liệu cho du lịch chữa bệnh. Gần đây, các sản phẩm mật ong Tam Đảo được coi là đặc sản của Vĩnh Phúc, đã có mặt tại các khu du lịch và nhiều hội nghị trong tỉnh là món quà ý nghĩa dành cho du khách.
Mật ong có tác dụng tốt cho sức khỏe
Với lợi thế lớn như đã đề cập trên và trong điều kiện ở Việt nam chưa thực sự có trung tâm du lịch nghỉ dưỡng kết hợp với chữa bệnh, nên chăng Vĩnh Phúc có thể đón đầu biến những lợi thế của mình tạo dựng thương hiệu du lịch cho tỉnh nhà. Trước hết cần tiếp tục khai thác tiềm năng để phát triển du lịch nghỉ dưỡng, loại hình du lịch mà Vĩnh Phúc phần nào xây dựng được thương hiệu. Một số khu du lịch như Flamingo, Belvedere, Sông Hồng Thủ Đô hoàn toàn có thể đầu tư thêm để trở thành điểm đến cho du khách du lịch chữa bệnh. Song song với đó cần học tập kinh nghiệm của các nước bạn và địa phương khác xây dựng tại Vĩnh Phúc những bệnh viện tiêu chuẩn quốc tế, những trung tâm điều dưỡng, phục hồi và chăm sóc sức khỏe đáp ứng nhu cầu của du khách. Ví dụ như việc Phú Quốc gần đây xây dựng bệnh viện Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Phú Quốc được kỳ vọng là một bước đột phá cho ngành du lịch chữa bệnh trong nước. Hay Tập đoàn Y Dược Bảo Long khai thác khu du lịch chữa bệnh Bảo Long tại Trại Hồ (Sơn Tây, Hà Nội) đang được du khách đánh giá cao. Đó có thể là một hướng đi mới của ngành kinh tế mũi nhọn Vĩnh Phúc.
Sưu tầm