Có thể nói, tuyến vận tải chiến lược trên biển - Đường Hồ Chí Minh trên biển - con đường của ý chí và sức sáng tạo Việt Nam đã trở thành một huyền thoại, một kỳ tích của toàn Đảng, toàn dân và toàn quân ta trong cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước. Đó không chỉ là phương thức chi viện mới hết sức quan trọng, trực tiếp bảo đảm cho các chiến trường ven biển miền nam, mà còn là một nét độc đáo, sáng tạo của chiến tranh nhân dân trong thời đại Hồ Chí Minh.
Các chiến sĩ Đoàn tàu Không số vận chuyển vũ khí, trang
bị xuống tàu chi viện cho chiến trường miền nam. Ảnh tư liệu
Cách đây 55 năm, ngày 23-10-1961, Bộ Quốc phòng ra Quyết định số 97/QĐ thành lập Đoàn 759, tiền thân của Đoàn vận tải biển 125 Hải quân, nay là Lữ đoàn 125 Hải quân. Đoàn có nhiệm vụ mở con đường vận tải chiến lược trên biển để kịp thời chi viện sức người, sức của cho chiến trường miền nam. Sau gần một năm nghiên cứu, tổ chức chuẩn bị, đêm 11-10-1962, chiếc tàu gỗ gắn máy đầu tiên của Đoàn 759, do Thuyền trưởng Lê Văn Một và Bí thư Chi bộ Bông Văn Dĩa chỉ huy, bí mật xuất phát từ bến K15 Đồ Sơn (Hải Phòng) chở hơn 30 tấn vũ khí vào cập bến Vàm Lũng (Cà Mau) an toàn. Chuyến đi đầu tiên thành công đã đánh dấu một sự kiện quan trọng: “Đường Hồ Chí Minh trên biển” đã chính thức khai thông. Nhận được tin đó, Bác Hồ đã gửi điện động viên, khen ngợi cán bộ, chiến sĩ Đoàn 759 và căn dặn cần rút kinh nghiệm chuyến đi, tiếp tục vận chuyển nhanh hơn nữa, nhiều hơn nữa vũ khí cho đồng bào miền nam đánh giặc, cho Nam - Bắc sớm sum họp một nhà.
Với tinh thần mưu trí, dũng cảm, táo bạo, tất cả vì miền nam ruột thịt, trong suốt 15 năm làm nhiệm vụ vận tải chiến lược quân sự trên biển (1961-1975), Đoàn 125 Hải quân đã huy động 1.879 lượt tàu thuyền, vận chuyển hơn 150 nghìn tấn vũ khí, trang bị kỹ thuật, thuốc chữa bệnh và hơn 80 nghìn cán bộ, chiến sĩ từ miền bắc vào miền nam, chiến đấu hàng trăm trận với máy bay, tàu chiến của Mỹ-ngụy, góp phần xứng đáng vào sự nghiệp giải phóng miền nam, thống nhất đất nước. Với những thành tích đã đạt được, Đoàn 125 Hải quân vinh dự được Đảng, Nhà nước hai lần tuyên dương Anh hùng lực lượng vũ trang nhân dân.
Có lẽ, chưa có con đường nào có sức mạnh thần kỳ và thể hiện tính độc đáo, sáng tạo như đường Hồ Chí Minh trên biển trong kháng chiến chống Mỹ, cứu nước.
Độc đáo, sáng tạo bởi, đường Hồ Chí Minh trên biển thể hiện tầm nhìn chiến lược của T.Ư Đảng và Bác Hồ trong giải quyết mối quan hệ giữa hậu phương với tiền tuyến - nhân tố thường xuyên quyết định thắng lợi của chiến tranh. Cùng với đường Hồ Chí Minh trên dãy Trường Sơn, đường Hồ Chí Minh trên biển tạo nên hai tuyến vận tải chiến lược, bổ sung, hỗ trợ cho nhau, giải quyết nhu cầu của hai hướng chiến lược của chiến trường Nam Bộ: Cánh Đông và cánh Tây. Mỗi tuyến vận tải chiến lược có vị trí, vai trò khá độc lập, nhưng đặt trong tổng thể, đã tạo nên hệ thống mạch máu giao thông chủ đạo và hoàn chỉnh để chi viện kịp thời, hiệu quả sức người, sức của cho cách mạng miền nam. Đường Hồ Chí Minh trên biển thể hiện sinh động quyết tâm chiến lược của toàn Đảng, toàn dân, toàn quân: Tất cả cho tiền tuyến, tất cả để đánh thắng giặc Mỹ xâm lược, vì độc lập tự do của Tổ quốc.
Độc đáo, sáng tạo bởi, nó ra đời vào thời điểm khó khăn, gian khổ, ác liệt nhất của cuộc chiến tranh. Địch được trang bị các loại vũ khí, trang bị hiện đại, tối tân, hệ thống trinh sát, phòng thủ dày đặc, hoàn toàn làm chủ trên không, trên biển, ven bờ. Ta chỉ có những loại tàu thuyền nhỏ bé, thô sơ, nhưng với bản lĩnh và tài thao lược của Đảng, ý chí và khát vọng độc lập tự do, thống nhất đất nước của toàn dân tộc, chúng ta đã biết phát huy sức mạnh to lớn của nhân dân, vượt qua mọi khó khăn, từng bước đánh bại các âm mưu, thủ đoạn của kẻ thù, hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ chi viện cho chiến trường miền nam.
Độc đáo, sáng tạo còn ở chỗ, đường Hồ Chí Minh trên biển đã quy tụ được sức mạnh của toàn dân tộc, với một quyết tâm sắt đá không gì lay chuyển, đó là dám đánh, quyết đánh và biết thắng giặc Mỹ xâm lược. Đảng ta đã vận dụng sáng tạo đường lối chiến tranh nhân dân, nghệ thuật giành thắng lợi từng bước trong suốt cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước, cũng như trong quá trình lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện nhiệm vụ vận tải chi viện chiến lược trên biển. Các lực lượng trực tiếp làm nhiệm vụ, đặc biệt là Quân chủng Hải quân đã nắm chắc tình hình, chủ động xây dựng lực lượng, chuẩn bị phương tiện, huấn luyện chu đáo cho tất cả các lực lượng, kể cả các lực lượng hiệp đồng, tạo điều kiện thuận lợi để công tác vận tải đạt kết quả cao nhất. Các cấp lãnh đạo, chỉ huy Quân chủng Hải quân đã chủ động tham mưu đúng, trúng cho Quân ủy T.Ư và Bộ Quốc phòng, triệt để tận dụng thời cơ, đa dạng hóa phương pháp vận tải để chuyển hóa thế trận, làm chủ tình huống, giành thắng lợi to lớn.
Độc đáo, sáng tạo là bởi, chúng ta đã biết vận dụng linh hoạt nghệ thuật quân sự Việt Nam trong quá trình thực hiện nhiệm vụ, biết chọn đúng thời cơ; kết hợp hoạt động bí mật và công khai; tàu có thể xuất phát từ nhiều bến (kể cả ở nước ngoài), cập bến ở nhiều điểm; đi trên nhiều cung, tuyến khác nhau, có giai đoạn đi vòng ra biển xa, ra hải phận quốc tế. Địch phong tỏa đường trong, ta đi đường ngoài. Địch ngăn chặn đường dài, ta đi phân đoạn. Địch bám đuôi, ta đi ra vùng biển quốc tế. Khi địch phát hiện, áp sát tiến công hoặc cướp tàu, ta đánh trả quyết liệt, có lúc phải phá hủy tàu và hàng để giữ bí mật nhiệm vụ.
Một nét độc đáo đặc biệt nữa, khi nói về đường Hồ Chí Minh trên biển là nói tới thế hệ cán bộ, chiến sĩ của Đoàn tàu “không số” luôn trung thành vô hạn với Đảng, với nhân dân, nêu cao ý chí quật cường, tinh thần mưu trí, sáng tạo, sẵn sàng xả thân chiến đấu hy sinh để hoàn thành xuất sắc mọi nhiệm vụ được giao. Mỗi chuyến đi là một cuộc đấu trí căng thẳng, quyết liệt với kẻ thù, với thiên nhiên, với mọi khó khăn, thử thách. Ra đi là xác định cảm tử, xác định sẽ không có ngày trở về. Từ năm 1961 đến 1975, cán bộ, chiến sĩ Đoàn 125 đã vượt qua hơn 20 cơn bão lớn, vượt qua hàng trăm cuộc vây ráp của kẻ thù, đưa hàng trăm nghìn tấn vũ khí chi viện cho chiến trường, ở những nơi mà đường Hồ Chí Minh trên dãy Trường Sơn chưa thể vươn tới. Những lúc địch bao vây bốn phía, cả con tàu là một khối đoàn kết, trong đó thuyền trưởng và chính trị viên là tấm gương kiên trung, mẫu mực nhất. Khi biết không thể thoát khỏi sự truy sát của quân thù, để giữ bí mật con đường, họ biến con tàu thành một khối thuốc nổ khổng lồ lao vào tàu địch. Những người con ưu tú đã anh dũng hy sinh cùng con tàu nằm lại với biển khơi, sẽ mãi mãi được khắc ghi trong các thế hệ cán bộ, chiến sĩ Hải quân nhân dân Việt Nam nói riêng và lịch sử dân tộc ta nói chung.
Đường Hồ Chí Minh trên biển khẳng định đường lối chiến tranh nhân dân của Đảng ta là đúng đắn, sáng tạo, trong đó Quân chủng Hải quân là lực lượng chủ yếu có vinh dự được trực tiếp tổ chức thực hiện. Đây là một thành công lớn, một phát triển mới của nghệ thuật quân sự Việt Nam trong thời đại Hồ Chí Minh, là sự kết hợp hữu cơ các giá trị vật chất và tinh thần để tạo nên sức mạnh to lớn và bền vững. Những bài học kinh nghiệm về đường Hồ Chí Minh trên biển nhất định sẽ trường tồn và phát huy tác dụng to lớn.
Ngày nay, nhiệm vụ bảo vệ vững chắc chủ quyền biển, đảo và toàn vẹn lãnh thổ của Tổ quốc đang đặt ra những yêu cầu nặng nề, khẩn trương đối với toàn Đảng, toàn dân và toàn quân ta. Quân chủng Hải quân sẽ phát huy cao độ truyền thống anh hùng của Đoàn tàu “không số”, vận dụng sáng tạo và phát triển những bài học kinh nghiệm của đường Hồ Chí Minh trên biển vào điều kiện mới, xây dựng lực lượng vận tải - chiến dịch trên biển. Nêu cao tinh thần chủ động, sáng tạo, tự lực, tự cường, tận dụng mọi thời cơ, quyết tâm vượt qua mọi khó khăn, gian khổ đẩy mạnh xây dựng Quân chủng tiến lên “Cách mạng, chính quy, tinh nhuệ, hiện đại”, hoàn thành xuất sắc mọi nhiệm vụ được giao, xứng đáng là lực lượng nòng cốt trong sự nghiệp bảo vệ toàn vẹn chủ quyền biển, đảo thiêng liêng của Tổ quốc.
Chuẩn Đô đốc
Phạm Hoài Nam
Ủy viên T.Ư Đảng, Tư lệnh Hải quân
Theo nhandan.com.vn