Xác định phương châm “lấy phát triển công nghiệp làm nền tảng để phát triển kinh tế - xã hội”, ngay từ những năm đầu tái lập, Vĩnh Phúc đã tập trung lãnh, chỉ đạovà ban hành nhiều cơ chế, chính sách thông thoáng để phát triển các khu công nghiệp, thu hút đầu tư. Nhờ vậy, sau 20 năm tái lập tỉnh, ngành công nghiệp đã có những “ bứt phá” ngoạn mục, khẳng định rõ vai trò là ngành kinh tế trụ cột, chiếm tỷ trọng lớn trong GDP của tỉnhvà có những đóng góp lớn cho nền ngân sách quốc gia.
Những năm đầu tái lập, ngành công nghiệp của Vĩnh Phúc chiếm vị trí khiêm tốn trong tỷ trọng nền kinh tế của tỉnh, tỷ trọng công nghiệp – xây dựng năm 1997 chỉ chiếm hơn 18% GDP . Toàn tỉnhcó duy nhất một khu công nghiệp với quy mô 50 ha và 136 doanh nghiệp vừa và nhỏ, đóng góp ở mức vài phần trăm trong tổng thu ngân sách của tỉnh.
Đứng trước những khó khăn thách thức đó, Tỉnh ủy, HĐND, UBND tỉnh đã xác định rõ phương châm hành động, quyết liệt điều hành, nỗ lực vượt qua mọi khó khăn, tận dụng thời cơ và phát huy lợi thế để đưa nền công nghiệp của tỉnh đi lên.
Trên cơ sở phân tích những ưu điểm, lợi thế về điều kiện tự nhiên, cơ chế chính sách, nguồn nhân lực và những mặt hạn chế, Vĩnh Phúc đã triển khai đồng bộ nhiều giải pháp như: đẩy mạnh xúc tiến đầu tư, tích cực giới thiệu quảng bá những tiềm năng, lợi thế phát triển kinh tế với các nhà đầu tư trong khu vực và trên thế giới; đẩy mạnh công tác cải cách hành chính; đào tạo, nâng cao chất lượng nguồn nhân lực; sửa đổi, ban hành, tạo cơ chế thông thoáng trong giải quyết các thủ tục đầu tư; làm tốt các hoạt động chăm sóc các nhà đầu tư tại chỗ; đồng hành cùng doanh nghiệp tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc; triển khai, thực hiện tốt Đề án cải thiện môi trường đầu tư, nâng cao chỉ số năng lực cạnh tranh; hoàn thiện hệ thống hạ tầng trong và ngoài các khu công nghiệp nhằm thu hút, tạo điều kiện thuận để các doanh nghiệp phát triển..vv.
Hiện nay, Vĩnh Phúc đã và đang trở thành “điểm đến” hấp dẫn của các nhà đầu tư. Sản xuất công nghiệp của tỉnh đã có bước phát triển vượt bậc cả về số lượng và chất lượng. Đặc biệt, từ năm 2005 đến nay, Vĩnh Phúc liên tục nằm trong tốp đầu các địa phương có tốc độ tăng trưởng công nghiệp và thu ngân sách cao nhất cả nước. Sau 20 năm tái lập, tỉnh ta đã có 19 khu công nghiệp nằm trong danh mục ưu tiên phát triển đến năm 2020 được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt với diện tích 5.540 ha. Trong đó, đã có 12 dự án đầu tư xây dựng hạ tầng khu công nghiệp được cấp giấy chứng nhận đầu tư với 11 khu công nghiệp được thành lập; thu hút được 856 dự án đầu tư, trong đó, có 227 dự án FDI, với tổng vốn đăng ký 3,4 tỷ USD; 629 dự án DDI, tổng vốn đăng ký trên 49.000 tỷ đồng. Hiện nay, 55% các dự án đã đi vào hoạt động.
Môi trường đầu tư được cải thiện cùng với sự quan tâm, sát cánh, đồng hành của lãnh đạo tỉnh đã tạo tiền đề quan trọng giúp cộng đồng doanh nghiệp ở Vĩnh Phúc có bước phát triển vượt bậc cả về số lượng, chất lượng. Hiện nay, trên địa bàn tỉnh có 7.394 doanh nghiệp, với tổng vốn đăng ký trên 55.000 tỷ đồng, tăng 981 lần về số lượng doanh nghiệp so với năm 1997. Một số ngành công nghiệp chủ lực, công nghiệp có lợi thế như: ô tô, xe máy, linh kiện điện tử, gạch ốp lát, may mặc…có sức cạnh tranh cao và ngày càng chiếm thị phần lớn trong nước, khu vực và thế giới. Các ngành công nghiệp phụ trợ bước đầu phát triển mạnh mẽ. Hoạt động của các doanh nghiệp đã góp phần giải quyết việc làm cho hàng trăm nghìn lao động địa phương; đóng góp trên 90 % tổng thu ngân sách nhà nước trên địa bàn tỉnh. Đồng thời, góp phần chuyển dịch cơ cấu kinh tế của tỉnh theo hướng tích cực, đưa công nghiệp trở thành ngành kinh tế chủ lực và hình thành ngành công nghiệp hỗ trợ, hướng tới xây dựng Vĩnh Phúc trở thành trung tâm sản xuất ô tô – xe máy vào những năm 20 của thế kỷ XXI.
Cùng với việc phát triển các khu công nghiệp sản xuất tập trung, tỉnh ta cũng luôn quan tâm, đầu tư phát triển tiểu thủ công nghiệp, làng nghề. Thông qua các chương trình khuyến công, những năm qua, tỉnh ta đã hỗ trợ hàng chục tỷ đồng để đào tạo, truyền nghề, xây dựng các mô hình trình diễn để giúp các làng nghề bảo tồn và phát triển. Đến nay, Vĩnh Phúc đã có 24/77 làng nghề truyền thống được công nhận đạt chuẩn. Hầu hết các làng nghề sau khi được công nhận đều phát triển mạnh mẽ, phát huy tiềm năng, không ngừng cải tiến mẫu mã và nâng cao chất lượng sản phẩm để đáp ứng yêu cầu ngày càng cao của thị trường. Nhiều làng nghề truyền thống đã khẳng định được vị thế trên thị trường như: Làng nghề rắn Vĩnh Sơn, huyện Vĩnh Tường; làng nghề chế tác đá Hải Lựu, huyện Sông Lô; Mộc Thanh Lãng, huyện Bình Xuyên, Mộc Bích Chu, Thủ Độ, xã An Tường, huyện Vĩnh Tường; mây tre đan Cao Phong, huyện Sông Lô…Các làng nghề phát triển đã làm chuyển dịch cơ cấu kinh tế ở các địa phương, đồng thời góp phần giải quyết việc làm cho một lượng lớn lao động và nâng cao thu nhập cho người dân nông thôn.
Có thể khẳng định rằng, sau 20 năm tái lập tỉnh ngành công nghiệp Vĩnh Phúc đã không ngừng lớn mạnh, chiếm vị trí “trụ cột” trong nền kinh tế của tỉnh, góp phần thúc đẩy tốc độ tăng trưởng kinh tế bình quân hàng năm và giải quyết việc làm, nâng cao đời sống cho người dân địa phương. Tạo tiền đề để Vĩnh Phúc sớm trở thành tỉnh công nghiệp hiện đại và thành phố Vĩnh Phúc vào những năm 20 của thế kỉ XXI.
Thu Hoài