Làng nghề chạm khắc gỗ La Xuyên thuộc xã Yên Ninh, huyện Ý Yên nằm bên quốc lộ 10, cách thành phố Nam Định 21 km về phía Tây Nam. Làng nghề được hình thành cách đây gần 10 thế kỷ.
Theo thần tích của làng thì ông tổ làng nghề mộc có tên là Ninh Hữu Hưng, quê ở xã Chi Phong, huyện Gia Viễn, tỉnh Ninh Bình, ông về đây lập ấp, truyền nghề cho địa phương. Từ nơi đây đã có rất nhiều nghệ nhân đến xây dựng cố đô Hoa Lư, kinh đô Thăng Long, Đông Đô, kinh thành Huế và nhiều đình, đền, chùa, miếu, lăng, phủ,ở mọi miền đất nước, hiện nay làng nghề vẫn tồn tại và phát triển.
Truyền thống làng nghề cho đến nay còn hội tụ một phần ở ngôi đình làng. Những người thợ tài hoa đã thực sự đem trí tuệ, bàn tay điêu luyện của mình để dựng nên một công trình bề thế về kiến trúc, không gian được mở rộng với một quần thể bao gồm đình, đền, phủ, miếu và người nghệnhân đã thổi vào đó sức sống làm cho nhiều mảng phù điêu, mảng chạm tồn tại mãi cùng thời gian. Hàng năm để tưởng nhớ công đức của vị tổ nghề, dân làng đã tổ chức lẫ hội mùa xuân vào ngày 6/3 âm lịch, nét đặc trưng của lễ hội là nghi thức kéo lửa để khai hội trai làng kéo lạt giang cọ vào thanh gỗ xoan ngâm tạo nhiệt, nhiệt truyền làm cháy bùi nhùi rơm khô một cụ cao niên lấy ngọn lửa thắp hương cho cả làng làm lễ dâng hương.
Đến với làng nghề du khách như lạc vào thế giới âm thanh rộn rã của tiếng cưa, đục, chạm, râm ran khắp làng. Dưới bàn tay tài hoa của các nghệ nhân và các thợ thủ công lành nghề nhiều sản phẩm nổi tiếng về độ bền, vẻ đẹp của các hoa văn những mảng khối, đường nét gợi chất thơ từ nhiều điển tích cổ Phương Đông. Du khách có thể mua những sản phẩm của làng nghề để kỷ niệm chuyến đi.
Sưu tầm