Tắm lá thuốc từ lâu đã xuất hiện ở bản Tả Phìn của người Dao Đỏ, đây là một cách tắm vô cùng độc đáo rất tốt cho sức khỏe của con người. Cùng chúng tôi tìm hiểu dịch vụ tắm lá thuốc ở Sapa để khám phá thêm nhiều điều độc đáo.
Tắm lá thuốc của người Dao Đỏ
Ở Tả Phình, rất nhiều khoảng sân phơi đầy thảo dược. Nếu khách muốn tắm, cứ vào nhà có phơi thảo dược vì đó là cơ sở tắm lá thuốc. Theo truyền thuyết, người Dao Sapa thường dùng những vị thuốc lá từ trên rừng về nấu nước tắm cho mọi người vào ngày cuối năm sạch sẽ để đón năm mới. Nhận thấy việc tắm lá thuốc có hiệu quả trong việc chăm sóc và bảo vệ sức khỏe, thời gian qua người Việt đã tham gia và người Dao Đỏ đã biến nó thành sản phẩm du lịch độc đáo. Tắm lá thuốc cũng là một trong những nét độc đáo của văn hóa và con người Sapa
Thuốc tắm của người Dao đỏ ở Tả Phìn có nhiều loại cây hơn so với thuốc của các nhóm người Dao khác, dao động từ 10 đến hơn một trăm loại khác nhau, tùy mục đích sử dụng. Cây thuốc tươi hoặc sau khi đã phơi khô được chặt nhỏ, cho vào một chiếc nồi lớn rồi đun sôi bằng củi.
Sau đó, nước thuốc được đổ vào một thùng gỗ tròn, pha thêm nước lạnh vừa phải để tắm. Trong căn phòng nhỏ, hơi nước nóng từ bồn gỗ tỏa ra, quyện với mùi hương thảo dược khiến người tắm cảm thấy vô cùng sảng khoái và dễ chịu.
Tắm hoặc ngâm chân lá thuốc trong một thời gian dài có tác dụng chữa trị các bệnh phong thấp, đau nhức xương khớp, mỏi cơ, thần kinh tọa, cảm hàn, cảm cúm, dạ dày, các bệnh ngoài da, ho, đau lưng, đau gan… Đặc biệt, phụ nữ tắm lá thuốc da dẻ sẽ mịn màng, máu huyết lưu thông.
Tắm lá thuốc của người Dao đỏ không chỉ đơn thuần là một phương pháp chăm sóc sức khoẻ mà còn là một yếu tố cấu thành bản sắc văn hoá. Hiện ở Tả Phìn có nhiều hộ gia đình người Dao đỏ mở dịch vụ tắm lá thuốc phục vụ khách du lịch Sapa. Tham khảo thêm dịch vụ tắm lá thuốc độc đáo này.
Đặc biệt, Tả Phìn còn có Công ty cổ phần Các sản phẩm bản địa bao gồm hơn 40 hộ gia đình trong xã, chuyên sản xuất các loại thuốc tắm của người Dao để bán ra thị trường. Sản phẩm của công ty ngày càng được nhiều khách hàng trong và ngoài nước biết tới, góp phần giải quyết việc làm, nâng cao thu nhập, cải thiện đời sống cho người dân. Click here để xem đặc sản thịt heo gác bếp Sapa
Bản làng của người Dao đỏ thường nằm cheo leo nơi lưng chừng núi cao. Cuộc sống lại gắn liền với rừng già nên người Dao vốn giỏi nghề thuốc. Không biết từ khi nào mà các thế hệ người Dao từ đời này sang đời khác truyền nhau một bài thuốc tắm cổ truyền kì diệu từ các loại thảo mộc để chữa bệnh và chăm sóc sức khỏe.
Dịch vị tắm lá thuốc ở Sapa
Cứ vào ngày cuối cùng của năm, người Dao lại lên rừng hái lá thuốc nấu nước tắm cho cả nhà. Và bất kỳ khi nào làm việc nhiều, thấy cơ thể mỏi mệt, thời tiết thay đổi, nhức đầu, đi đường xa, đau chân, đau tay… đều tắm lá thuốc. Truyền thống từ rất lâu đời được gìn giữ tới tận bây giờ và các cây thuốc tắm đã trở thành một đặc trưng của người Dao ở Sapa
Tắm lá thuốc theo truyền thống xa xưa của đồng bào Dao Đỏ mỗi thùng nước tắm thường sử dụng ít nhất trên 10 loại thảo dược, có khi tới 120 loại khác nhau. Các nhà tắm lá thuốc nơi đây có tủ đựng quần áo và tài sản cá nhân cho khách. Bước vào căn phòng nhỏ kín đáo, hơi nước nóng từ bồn gỗ pơ-mu tỏa ra mù mịt, xông làn hương thảo dược quyện mùi thơm từ gỗ bồn tắm làm khỏe cả khứu giác lẫn cơ thể. Nước lá thuốc có màu huyết dụ, sóng sánh như rượu vang Bordeaux. Khi thấy nước đủ độ nóng phù hợp với mình thì bước vào… sau đó ngâm mình trong bồn tắm, hít thở làn hơi nước nóng ấm ngào ngạt hương thơm, càng lúc bạn càng nghe cơ thể mình “giãn” ra một cách sảng khoái. Ngâm chừng 15 – 20 phút thì phải bước ra khỏi bồn vì ngâm lâu có cảm giác “say” như say sóng, say thuốc lào. Bấy giờ bạn sẽ nghe cơ thể mình sạch sẽ tinh tươm như được ai đó kỳ cọ, da dẻ hồng hào, tươi nhuận…
Phòng tắm lá thuốc có hai loại: đơn để khách tắm một mình và đôi dành cho những cặp tình nhân hoặc vợ chồng tắm chung. Tại Hợp tác xã Dao Đỏ Sa Pa tắm lá thuốc truyền thống, ngâm chân gia truyền người ta còn bán thuốc tắm cho phụ nữ sau khi sinh. Đồng bào ở đây còn nấu nước lá thuốc cô đặc cho vào chai nhựa để khách mua đem về sử dụng: nước ngâm chân 100.000 đồng/chai 350ml, nước tắm cho phụ nữ 80.000 đồng/chai 350ml.
Bài thuốc được lưu giữ và truyền lại cho những người phụ nữ trong nhà. Người Dao có thói quen tắm thuốc bằng nước nóng quanh năm, bất kể là mùa đông hay mùa hè. Cho đến nay những gia đình “tứ đại đồng đường” vẫn chung nhau một thùng nước tắm.
Bài thuốc tắm này phải sử dụng nhiều loại thảo dược. Thường một lần tắm ít cũng phải hơn 10 loại, còn nhiều phải hơn 120 loại thảo dược. Tùy từng loại thảo dược mà cách chế biến khác nhau. Có loại được phơi hoặc sao khô, có loại phải để tươi nguyên.
Lá thuốc tắm của người Dao Đỏ
Lấy đủ các cây thuốc, họ chặt nhỏ và cho vào một chiếc nồi lớn. Nồi thuốc tắm được đun sôi bằng củi, sau đó, được đổ vào cái thùng gỗ tròn trong căn phòng tắm (dành cho khách) ghép bằng gỗ mảnh. Tuỳ lượng nước tắm mà bốc thuốc nhiều hay ít. Thuốc được đun liên tục trong vòng từ 3-4 tiếng, cho thứ nước cốt màu nâu đỏ có mùi thơm ngào ngạt. Nước cốt này được pha với nước ấm theo tỷ lệ 2-98% thành nước tắm. Nước tắm phải giữ ở nhiệt độ 30-37 độ C thì mới phát huy tác dụng.
Tuỳ lượng nước tắm mà bốc thuốc nhiều hay ít. Thuốc được đun liên tục trong vòng từ 3-4 tiếng, cho thứ nước cốt màu nâu đỏ có mùi thơm ngào ngạt. Nước cốt này được pha với nước ấm theo tỷ lệ 2-98% thành nước tắm. Nước tắm phải giữ ở nhiệt độ 30-37 độ C thì mới phát huy tác dụng.
Bồn tắm đều được làm từ gỗ pơmu. Trong phòng tắm nhỏ khép kín, làn hơi nước bốc lên mù mịt, đưa hương thơm ngát từ mùi thơm của thuốc quyện với mùi thơm của gỗ. Nước tắm có màu huyết dụ, sóng sánh như rượu vang đỏ.
Sau bao năm chỉ lưu truyền trong cộng đồng trên những ngọn núi cao, bài thuốc tắm bảo vệ sức khoẻ cổ truyền của người Dao đỏ giờ đã trở thành một sản phẩm du lịch vừa quí, vừa lạ, vừa giàu bản sắc văn hoá độc đáo, tăng thêm sức hấp dẫn cho thị trấn du lịch Sa Pa với du khách bốn phương, khiến ai cũng muốn quay lại lần sau. Việc tắm lá thuốc được rất nhiều người yêu thích bởi việc tắm lá thuốc đem lại cảm giác thoải mái, dễ chịu xua tan hết mệt nhọc và rất có ích cho sức khỏe của bạn. Lên Sapa bạn hãy thử dịch vụ tắm lá thuốc này nhé, bạn có thể mua lá thuốc về nhà tự tắm hoặc làm quà tặng người thân. Chúc bạn có một chuyến du lịch thú vị.
Sưu tầm