Về thị trấn Hương Canh, huyện Bình Xuyên hỏi ông Nguyễn Thanh, tổ dân phố Lò Cang, người dân địa phương đều biết đến, bởi ông là một trong những nghệ nhân làm nghề gốm có tiếng nhất vùng.
Sinh ra trong một gia đình có truyền thống làm nghề gốm thủ công, từ nhỏ ông Thanh được cha, chú dạy bảo và truyền lại kỹ nghệ làm đồ gốm, từ những việc nhỏ nhất như cách trang trí làm hoa dán đến làm những vật dụng trong nhà. Sau nhiều năm xa quê hương, năm 1992, khi nghỉ hưu, ông về lại vùng quê nơi làng gốm một thời vang tiếng với mong muốn khôi phục lại nghề gốm truyền thống của gia đình và địa phương. Lúc này, thị trấn Hương Canh vẫn còn nhiều hộ làm ngói, cho hiệu quả kinh tế không cao và ảnh hưởng đến môi trường sống; ông vận động một số hộ dân và người thân chuyển sang làm gốm sành.
Hơn 10 năm nay, ông Thanh vẫn hằng ngày miệt mài với gốm
Để bắt tay vào khôi phục nghề truyền thống, ông đã đi nhiều nơi, đến nhiều làng nghề làm gốm để tìm tòi, học hỏi các mẫu mã, kiểu dáng và tìm hiểu thêm qua sách báo, đồng thời, nghiên cứu, tìm tòi để vẫn giữ được nét đẹp riêng của gốm Hương Canh. Trong giai đoạn khủng hoảng kinh tế hiện nay, nghề làm gốm đang có xu hướng bị mai một, các làng gốm phải đối diện với bao khó khăn. “Nếu chỉ làm để kinh doanh thì chưa đủ; làm đồ gốm phải có sự say mê, tỉ mỉ, cầu kỳ và yêu sản phẩm như chính con đẻ của mình, coi đó là tâm huyết đời mình mới thành công được.”- ông Thanh tâm sự.
Ông động viên các thành viên trong gia đình thường xuyên tìm tòi, sáng tạo, đem đến nét riêng biệt, độc đáo và thể được giá trị văn hóa trong mỗi sản phẩm. Để nâng cấp xưởng gốm, ông đã cải tạo xưởng đất, đầu tư các phương tiện hiện đại phục vụ sản xuất, cải tiến quy trình. Để có sản phẩm đạt chất lượng cao, ngoài kỹ thuật tay nghề, máy móc thì khâu nung cũng quan trọng. Thay vì nung lò đốt than, hiện nay gia đình ông chuyển sang nung lò ga. Ưu điểm của phương thức này là không chỉ làm cho sản phẩm đẹp hơn mà còn không gây ảnh hưởng xấu tới môi trường cũng như người sản xuất trực tiếp.
Xưởng gốm gia đình ông sản xuất quanh năm, cung cấp cho khách hàng ở khắp các địa phương từ Bắc vào Nam, tạo việc làm cho 8 lao động và doanh thu hằng tháng đạt từ 20- đến 30 triệu đồng.
Sưu tầm