Ung thư dương vật tuy không phổ biến nhưng gây ảnh hưởng lớn đến sức khoẻ, khả năng sinh sản và đời sống tình dục. Vậy đối tượng nào dễ mắc căn bệnh này và có phòng ngừa được không?
1. Các yếu tố nguy cơ gây ung thư dương vật
Có nhiều yếu tố gây ung thư dương vật. Tuy nhiên, phổ biến nhất là do hẹp bao quy đầu, việc vệ sinh bộ phận sinh dục kém dẫn đến viêm nhiễm, quan hệ tình dục không an toàn...
Theo Hiệp hội Ung thư Hoa Kỳ, nguyên nhân chính xác gây ung thư dương vật chưa được xác định rõ nhưng các nhà khoa học đã tìm thấy một số yếu tố nguy cơ khiến một người đàn ông có nhiều khả năng bị ung thư dương vật. Đó là:
1.1. Nhiễm virus u nhú ở người (HPV)
Virus u nhú ở người (HPV) là một nhóm gồm hơn 150 loại virus có liên quan. Chúng được gọi là u nhú vì một số trong số chúng gây ra các khối u được gọi là u nhú (thường được gọi là mụn cóc).
Các loại HPV khác nhau gây ra các loại mụn cóc khác nhau ở các bộ phận khác nhau của cơ thể. Một số loại HPV nhất định có thể lây nhiễm sang các cơ quan sinh dục và vùng hậu môn, gây ra mụn cóc hoặc chỉ là u bã đậu.
Các loại HPV khác có liên quan đến một số bệnh ung thư. Trên thực tế, HPV được tìm thấy trong khoảng một nửa số ca ung thư dương vật.
Hình ảnh virus HPV.
HPV được truyền từ người này sang người khác khi tiếp xúc da với da với vùng bị nhiễm bệnh của cơ thể. HPV có thể lây lan trong hoạt động tình dục, bao gồm tiếp xúc âm đạo, hậu môn và miệng. Nhiễm trùng có thể bắt đầu ở dương vật và sau đó lan đến hậu môn.
Ở hầu hết nam giới, cơ thể có thể tự loại bỏ nhiễm trùng. Nhưng ở một số người, nhiễm trùng không biến mất và trở thành mạn tính. Theo thời gian, tình trạng nhiễm trùng mạn tính, đặc biệt là với một số loại HPV, có thể gây ra một số loại ung thư, bao gồm cả ung thư dương vật. Nam giới không cắt bao quy đầu có thể dễ bị nhiễm HPV hơn.
1.2. Nam giới hẹp bao quy đầu
Ung thư dương vật phổ biến hơn ở nam giới bị hẹp bao quy đầu. Trên thực tế, những người đàn ông đã cắt bao quy đầu khi còn nhỏ có thể có nguy cơ bị ung thư dương vật thấp hơn so với những người không cắt bao quy đầu.
Lý do có thể liên quan đến việc hẹp bao quy đầu khiến phần da ở bao quy đầu không lộn được dẫn đến quá trình vệ sinh không sạch gây ứ đọng nước tiểu, cặn bã. Các chất bẩn tích tụ bên dưới da bọc quy đầu bởi các tế bào da chết, vi khuẩn và các chất tiết dầu từ da là môi trường thuận lợi cho vi khuẩn sinh sôi, phát triển gây nên các bệnh viêm nhiễm như viêm bao quy đầu, viêm quy đầu, viêm đường tiết niệu...
Các bệnh lý này nếu không được điều trị kịp thời có thể gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến khả năng sinh sản, là nguyên nhân hình thành các yếu tố tiền ung thư.
Ung thư dương vật phổ biến hơn ở nam giới bị hẹp bao quy đầu.
1.3. Chất tiết tích tụ dưới bao quy đầu
Đôi khi chất tiết có thể tích tụ bên dưới bao quy đầu còn nguyên vẹn. Nếu vùng dưới bao quy đầu không được vệ sinh sạch sẽ, những chất tiết này sẽ tích tụ đủ để trở thành một chất đặc, đôi khi có mùi hôi gọi là smegma.
Smegma phổ biến hơn ở nam giới bị hẹp bao quy đầu, nhưng có thể xảy ra ở bất kỳ ai nếu bao quy đầu không được lộn ra thường xuyên để làm sạch đầu dương vật.
Trước đây, một số chuyên gia lo ngại rằng smegma có thể chứa các hợp chất có thể gây ung thư. Hầu hết các chuyên gia hiện nay tin rằng bản thân smegma có thể không gây ra ung thư dương vật. Nhưng nó có thể gây kích ứng và làm viêm dương vật, có thể làm tăng nguy cơ ung thư. Nó cũng có thể làm cho việc phát hiện các bệnh ung thư ở giai đoạn đầu khó khăn hơn.
1.4. Hút thuốc lá
Nam giới hút thuốc lá hoặc sử dụng các dạng thuốc lá khác có nhiều khả năng bị ung thư dương vật. Những người sử dụng thuốc lá bị nhiễm virut HPV thậm chí còn có nguy cơ cao hơn.
Sử dụng thuốc lá khiến cơ thể bạn tiếp xúc với nhiều hóa chất gây ung thư. Những chất độc hại này được hít vào phổi, nơi chúng được hấp thụ vào máu hoặc chúng được hấp thụ qua các mô miệng vào máu.
Chúng có thể di chuyển trong máu khắp cơ thể để gây ung thư ở nhiều khu vực khác nhau. Các nhà nghiên cứu tin rằng những chất này làm hỏng các gen trong tế bào của dương vật, có thể dẫn đến ung thư dương vật.
1.5. Điều trị bệnh vẩy nến bằng tia UV
Những người bị bệnh vẩy nến đôi khi được điều trị bằng thuốc gọi là psoralens và sau đó là nguồn sáng tia cực tím A (UVA). Đây được gọi là liệu pháp PUVA . Những người điều trị bằng phương pháp này được phát hiện có tỷ lệ ung thư dương vật cao hơn.
Để giúp giảm nguy cơ này, nam giới được điều trị bằng PUVA hiện được che phủ bộ phận sinh dục của họ trong quá trình điều trị.
Tình dục không an toàn cũng là nguy cơ gây ung thư dương vật. Ảnh minh họa
1.6. Quan hệ tình dục không an toàn
Tình dục không an toàn cũng là nguy cơ gây ung thư dương vật. Ở nam giới mắc sùi mào gà, có một số trường hợp có các khối u phát triển theo hướng loạn sản tế bào, phá vỡ màng đáy có nguy cơ trở thành tiền ung thư là rất cao.
Ngoài ra, ung thư dương vật cũng có nguy cơ cao hơn ở nam giới trên 60 tuổi, người có hệ miễn dịch suy yếu vì HIV hoặc AIDS…
2. Ung thư dương vật có thể phòng ngừa được không?
Mặc dù không có biện pháp chắc chắn và hiệu quả nhất để ngăn ngừa ung thư dương vật nhưng có thể giảm nguy cơ mắc bệnh bằng cách tránh các yếu tố nguy cơ như đã phân tích ở trên như:
-
Khám và điều trị sớm bệnh nhân hẹp bao quy đầu
-
Vệ sinh tốt bộ phận sinh dục
-
Quan hệ tình dục lành mạnh, an toàn để phòng ngừa nhiễm HPV và các bệnh lây truyền qua đường tình dục khác như lậu, HIV, giang mai...
-
Bỏ hút thuốc lá...
Vệ sinh bộ phận sinh dục là một yếu tố quan trọng trong việc ngăn ngừa ung thư dương vật, đặc biệt ở nam giới chưa cắt bao quy đầu.
Nam giới cần chú ý vệ sinh toàn bộ dương vật, bao gồm cả đầu, trục, gốc và bìu. Mặc đồ lót rộng rãi, thoáng khí để hơi ẩm quá mức không tích tụ dưới bao quy đầu.
Thường xuyên rửa phần dưới bao quy đầu để tránh tích tụ nước tiểu, bụi bẩn, vi khuẩn và các chất khác có thể gây viêm nhiễm…
Khám và điều trị sớm khi có dấu hiệu bệnh lý ở bộ phận sinh dục để giảm thiểu nguy cơ phát triển ung thư dương vật.
Theo BS CKI Nguyễn Minh Tuấn/suckhoedoisong.vn
https://suckhoedoisong.vn/6-doi-tuong-co-nguy-co-mac-ung-thu-duong-vat-neu-khong-chu-y-phong-ngua-169220811212945283.htm