Cách đây 79 năm, ngày 19/8/1945, dân tộc Việt Nam dưới sự lãnh đạo của Đảng đã tiến hành cuộc tổng khởi nghĩa “long trời lở đất” đập tan ách thống trị của thực dân phong kiến, đưa đất nước thoát khỏi sự áp bức bóc lột gần 100 năm. Và cùng với khí thế sục sôi của Nhân dân cả nước, Nhân dân 2 tỉnh Vĩnh Yên và Phúc Yên, sau này là tỉnh Vĩnh Phúc đã tiến hành cuộc Tổng khởi nghĩa Cách mạng Tháng Tám thành công. Cách mạng Tháng Tám năm 1945 đã mở ra kỷ nguyên mới, kỷ nguyên độc lập dân tộc đi lên Chủ nghĩa xã hội.
“Giờ quyết định cho vận mệnh dân tộc ta đã đến. Toàn quốc đồng bào hãy đứng dậy, đem sức ta mà tự giải phóng cho ta.”
Sau lời hiệu triệu ấy, dưới sự lãnh đạo của Đảng và Chủ tịch Hồ Chí Minh, quân và dân ta đã nhất tề nổi dậy giành chính quyền ở khắp các địa phương trên cả nước. Vĩnh Phúc khi đó gồm 2 tỉnh Vĩnh Yên và Phúc Yên sớm tiếp thu ánh sáng cách mạng của Đảng, ngay sau khi Đảng Cộng sản Việt Nam ra đời, các tổ chức đảng lần lượt được thành lập như: Chi bộ đồn điền Đa Phúc, Chi bộ đồn điền Tam Lộng, Chi bộ Vĩnh Tường, Chi bộ Dẫn Tự - Hòa Lạc.
Dưới sự lãnh đạo của các chi bộ Đảng, các Ban Cán sự Đảng và đặc biệt là sự lãnh đạo trực tiếp của Trung ương thông qua 2 đội công tác về xây dựng khu an toàn của Xứ ủy và Trung ương, phong trào cách mạng của tỉnh có sự chuyển biến mạnh mẽ, phong trào thành lập Mặt trận Việt Minh phát triển ở nhiều địa phương trong tỉnh, từ đó đã góp phần chuẩn bị mọi mặt cho khởi nghĩa giành chính quyền tháng Tám năm 1945. Dưới ngọn cờ khởi nghĩa của Đảng và lời kêu gọi của Chủ tịch Hồ Chí Minh, Đảng bộ 2 tỉnh Vĩnh Yên và Phúc Yên đã phát động Nhân dân khởi nghĩa.
Sớm giác ngộ cách mạng, cụ Nguyễn Văn Phượng trở thành một trong những chiến sĩ đầu tiên của đội du kích ở thị xã Vĩnh Yên tham gia khởi nghĩa giành chính quyền tháng Tám năm 1945, đến giờ, cụ còn nhớ rõ tinh thần hứng khởi của Nhân dân trong tỉnh đổ về thị xã biểu tình, biểu dương lực lượng.
Trong cuộc đấu tranh cam go giành chính quyền ở 2 tỉnh Vĩnh Yên và Phúc Yên, sự kết hợp giữa đấu tranh chính trị và đấu tranh vũ trang đã tạo áp lực lật đổ chính quyền tay sai địch, giành thắng lợi hoàn toàn, chính quyền thuộc về tay nhân dân. Hơn 50 vạn đồng bào 2 tỉnh Vĩnh Yên, Phúc Yên từ thân phận nô lệ trở thành người làm chủ vận mệnh của mình. Không khí những ngày tháng sục sôi của Cách mạng tháng Tám chẳng thể phai mờ trong kí ức của Đại uý Dương Văn Bắp, cán bộ tiền khởi nghĩa với 76 năm tuổi Đảng, từng tham gia 2 cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp và đế quốc Mĩ.
Cách mạng Tháng Tám trên quê hương Vĩnh Phúc đã đóng góp to lớn vào thắng lợi chung của dân tộc. 79 năm sau “cuộc cách mạng long trời lở đất”, dân tộc Việt Nam tiến những bước dài trên hành trình đẩy mạnh công cuộc đổi mới, thực hiện công nghiệp hóa, hiện đại hóa. Những bài học từ Cách mạng Tháng Tám 1945 vẫn còn nguyên giá trị, trở thành niềm tự hào, không ngừng thôi thúc Đảng bộ, Chính quyền và Nhân dân các dân tộc trong tỉnh tiếp tục phát huy tinh thần đoàn kết, vượt qua mọi khó khăn, hiện thực hóa lời căn dặn của Bác Hồ kính yêu: “Phải làm cho Vĩnh Phúc thành một trong những tỉnh giàu có, phồn vinh nhất ở miền Bắc nước ta”.
Phương Anh