Nghi thức hóa vàng hay còn gọi là lễ tiễn ông bà, thường được thực hiện vào những ngày cuối của Tết, với mục đích tiễn đưa tổ tiên trở về cõi vĩnh hằng sau những ngày đoàn tụ cùng con cháu.
Lễ hóa vàng nhằm dâng cúng lộ phí và vật dụng để Tổ tiên, ông bà trở về cõi xa. (Ảnh: Nhật Anh/TTXVN)
Hóa vàng, hay còn gọi là lễ tiễn ông bà, mang ý nghĩa tâm linh sâu sắc trong văn hóa người Việt.
Nghi thức hóa vàng thường được thực hiện vào những ngày cuối Tết, với mục đích tiễn đưa tổ tiên trở về cõi vĩnh hằng sau những ngày đoàn tụ cùng con cháu. Đây không chỉ là cách thể hiện lòng hiếu kính, tri ân mà còn là lời cầu chúc một năm mới đầy đủ, an vui cho cả gia đình.
Việc đốt vàng mã trong lễ hóa vàng được coi là hành động “gửi quà” đến tổ tiên. Những vật phẩm vàng mã, từ tiền vàng, quần áo đến nhà cửa, đều được chuẩn bị với mong muốn tổ tiên có đủ đầy vật dụng trong thế giới tâm linh. Ngoài ra, nghi thức này còn mang tính giáo dục, giúp các thế hệ con cháu hiểu và duy trì nét đẹp truyền thống của dân tộc.
Các ngày đẹp để hóa vàng trong năm 2025
Theo phong thủy, việc chọn thời điểm đẹp để hóa vàng không chỉ giúp nghi lễ thêm phần linh thiêng mà còn mang lại năng lượng tích cực cho gia đình; giúp gia chủ đón nhận tài lộc, bình an, và tránh những điều không may trong năm mới.
Trong năm 2025, có 4 ngày tốt để tiến hành lễ hóa vàng, giúp gia đình chọn thời điểm thuận lợi, thích hợp để mọi việc diễn ra suôn sẻ:
Ngày 31/01/2025 dương lịch (tương ứng mùng 3 Tết Âm lịch)
Ngày 01/02/2025 dương lịch (tương ứng mùng 4 Tết Âm lịch)
Ngày 02/02/2025 dương lịch (tương ứng mùng 5 Tết Âm lịch)
Ngày 04/02/2025 dương lịch (tương ứng mùng 7 Tết Âm lịch)
Khung giờ đẹp để hóa vàng
Hướng dẫn chuẩn bị lễ hóa vàng chu đáo
Để nghi lễ hóa vàng diễn ra suôn sẻ và đúng phong tục, gia đình cần chuẩn bị đầy đủ lễ vật. Những vật phẩm phổ biến bao gồm:
Mâm cơm cúng: Bao gồm các món ăn ngày Tết như bánh chưng, giò chả, thịt gà, xôi, canh măng, cùng các món đặc trưng tùy vùng miền.
Vàng mã: Các vật phẩm vàng mã như tiền vàng, quần áo, nhà cửa giấy được chuẩn bị cẩn thận, với ý nghĩa “gửi” đến tổ tiên.
Hương, đèn, nến: Đây là những vật phẩm không thể thiếu, tượng trưng cho ánh sáng dẫn đường và sự kết nối tâm linh.
Trầu cau, rượu, hoa quả: Là lễ vật truyền thống thể hiện lòng thành kính với tổ tiên.
Hướng dẫn cách hóa vàng ngày Tết chuẩn nhất
Sau khi hoàn tất việc chuẩn bị mâm cúng, gia chủ sẽ thắp hương và thực hiện lễ khấn để tiễn tổ tiên. Khi hương cháy hết, gia chủ sẽ chắp tay và vái ba vái xin phép được thực hiện nghi lễ hóa vàng mã.
Lễ cúng hóa vàng là nghi thức quan trọng trong ngày Tết của người Việt để tiễn đưa Tổ tiên. (Nguồn: Vietnam+)
Khi hạ lễ, gia chủ nên thực hiện việc hạ lễ thần linh trước, sau đó mới tới tổ tiên. Nơi tiến hành hóa vàng cần phải sạch sẽ và thoáng mát, tránh sự xô bồ, vội vã. Lễ vật cũng cần được hóa riêng biệt, không được gộp chung một cách tùy tiện.
Đối với việc đốt vàng mã, thần linh được đốt trước, tổ tiên sẽ được đốt sau. Phần vàng mã dành cho người mới mất trong năm được đốt cuối cùng.
Sau khi tiền vàng và sớ trạng đã cháy hết, gia chủ nên vẩy thêm một ít rượu. Theo truyền thống, hành động này giúp các cụ nhận được đồ lễ mà con cháu dâng lên.
Mâm cỗ cúng hóa vàng có thể được gia đình cùng nhau sử dụng sau khi lễ xong.
Ngày nay, việc đốt vàng mã trong lễ hóa vàng được khuyến cáo nên hạn chế để tránh lãng phí, bảo vệ môi trường và giảm thiểu nguy cơ cháy nổ.
Điều quan trọng nhất là bàn thờ luôn cần có hương khói trong suốt ba ngày Tết, và các nghi thức khấn cúng cần được thực hiện với tấm lòng thành kính của gia chủ.
Bài văn khấn hóa vàng Tết Ất Tỵ 2025
Nam Mô A Di Đà Phật (Niệm 3 lần)
Kính lạy Hoàng Thiên hậu Thổ chư vị Tôn Thần.
Kính lạy Ngài Đương niên, Ngài bản cảnh Thành Hoàng các ngài Thổ địa, Táo quân, Long mạch, Tôn Thần.
Các cụ Tổ khảo, Tổ tỷ, nội ngoại tiên linh
Hôm nay ngày ...tháng giêng năm ...................................
Tín chủ chúng con: ..................................................................
Ngụ tại: .................................................................................
Thành tâm sửa biện hương hoa, phẩm vật, phụ tửu, lễ nghi, dâng lên trước án. Kính cẩn thưa trình tiệc xuân đã mãn, Nguyên tiễn tiên linh trở về âm giới.
Kính xin: Lưu phúc lưu ân, phù hộ độ trì, dương cơ âm mộ, mọi chỗ tốt lành. Cháu con được chữ bình an, gia đạo hưng long thịnh vượng. Lòng thành kính cẩn, lễ bạc tiến dâng, lượng cả xét soi, cúi xin chứng giám.
Cẩn cáo!
Theo (Vietnam+)
https://www.vietnamplus.vn/ngay-gio-nao-dep-de-hoa-vang-tet-nguyen-dan-at-ty-post1007926.vnp