Trong gian bếp của mỗi gia đình Việt, dầu ăn từ thực vật và mỡ lợn là hai nguyên liệu không thể thiếu để chế biến nên những món ăn thơm ngon, hấp dẫn. Tuy nhiên, câu hỏi “Dầu ăn từ thực vật hay mỡ lợn tốt hơn cho sức khỏe?” vẫn luôn là chủ đề gây tranh cãi và khiến nhiều người băn khoăn.
Lợi ích sức khỏe của mỡ lợn
Mỡ lợn từng là "vua" trong các gian bếp Việt nhờ khả năng tạo độ giòn, béo ngậy và hương thơm đặc trưng cho món ăn. Mỡ lợn mang lại hương vị đậm đà, béo ngậy khó quên cho món ăn, đặc biệt là các món chiên, xào, rang. Độ giòn của món ăn khi chiên bằng mỡ lợn cũng rất đặc trưng.
Mỡ lợn có khả năng chịu nhiệt khá tốt, ít bị biến chất khi chiên rán ở nhiệt độ cao, an toàn hơn so với một số loại dầu thực vật có điểm bốc khói thấp. Điều này tốt cho sức khỏe vì khi thực phẩm bắt đầu cháy, chúng sẽ tạo ra các gốc tự do, một trong các tác nhân gây bện hung thư. Mặc dù không phải là nguồn chính, mỡ lợn có chứa một lượng nhỏ vitamin D, quan trọng cho xương và hệ miễn dịch.
Mối lo ngại lớn nhất khi sử dụng mỡ lợn là hàm lượng chất béo bão hòa và cholesterol cao. Trong trường hợp, tiêu thụ quá nhiều chất béo bão hòa có thể làm tăng cholesterol LDL (cholesterol xấu), gây nguy cơ mắc các bệnh tim mạch, xơ vữa động mạch. Mỡ lợn cũng dễ đông đặc trong điều kiện trường gây bất tiện trong việc bảo quản và sử dụng, đặc biệt vào mùa lạnh.
Sử dụng dầu ăn hay mỡ lợn sẽ tốt hơn cho sức khỏe là băn khoăn của nhiều người. Ảnh: Getty Images
Lợi ích sức khỏe của dầu ăn
Với sự phát triển của khoa học và nâng cao nhận thức về dinh dưỡng, dầu ăn từ thực vật ngày càng trở nên phổ biến với đa dạng chủng loại như dầu oliu, dầu hướng dương, dầu đậu nành, dầu hạt cải, dầu gạo lứt,..Hầu hết các loại dầu thực vật chứa nhiều axit béo không bão hòa đơn và đa (như Omega-3, Omega-6). Những loại chất béo này được cho là có lợi cho tim mạch, giúp giảm cholesterol xấu và tăng cholesterol tốt (HDL).
Các axit béo không bão hòa được chứng minh là giúp giảm mức cholesterol LDL và có thể tăng cholesterol HDL (cholesterol tốt), từ đó giảm nguy cơ mắc các bệnh tim mạch. Do hoàn toàn không chứa cholesterol, dầu ăn từ thực vật là lựa chọn lý tưởng cho những người đang ăn kiêng để kiểm soát cholesterol trong máu. Dầu ăn từ thực vật luôn ở dạng lỏng ở nhiệt độ phòng, dễ dàng đong đếm và bảo quản.
Tuy nhiên, không phải tất cả dầu thực vật đều phù hợp để chiên rán sâu. Một số loại có điểm bốc khói thấp (như dầu oliu nguyên chất), khi đun quá nhiệt có thể bị biến chất, sản sinh ra các hợp chất độc hại và mất đi lợi ích dinh dưỡng. Một số loại dầu thực vật được tinh luyện qua nhiều công đoạn, có thể làm mất đi một số chất dinh dưỡng tự nhiên và chất chống oxy hóa.
Thực tế, không có một câu trả lời chính xác nhất cho câu hỏi "Dầu ăn từ thực vật hay mỡ lợn tốt hơn?". Lựa chọn tốt nhất phụ thuộc vào mục đích sử dụng, tình trạng sức khỏe cá nhân và thói quen ăn uống tổng thể.
Nếu bạn có tiền sử bệnh tim mạch, cao huyết áp, hoặc cần kiểm soát cholesterol nên hạn chế mỡ lợn và ưu tiên sử dụng các loại dầu thực vật giàu axit béo không bão hòa như dầu oliu, dầu hạt cải, dầu gạo lứt. Nếu bạn khỏe mạnh và muốn tận hưởng hương vị truyền thống, có thể sử dụng mỡ lợn một cách điều độ, kết hợp xen kẽ với dầu thực vật.
Lưu ý khi sử dụng mỡ lợn và dầu ăn từ thực vật
- Sử dụng đa dạng các loại chất béo: Thay vì chỉ tập trung vào một loại, hãy luân phiên sử dụng cả dầu ăn từ thực vật và mỡ lợn (nếu phù hợp với sức khỏe) để tận dụng tối đa ưu điểm của chúng.
- Ưu tiên các phương pháp chế biến lành mạnh: Hạn chế chiên rán ngập dầu. Thay vào đó, hãy ưu tiên hấp, luộc, nướng để giảm lượng chất béo tiêu thụ
- Không tái sử dụng dầu/mỡ đã chiên rán nhiều lần: Khi đun nóng ở nhiệt độ cao nhiều lần, dầu/mỡ có thể bị biến chất và sinh ra các hợp chất độc hại.
- Kiểm soát lượng dùng: Dù là dầu ăn từ thực vật hay mỡ lợn, mọi loại chất béo đều cung cấp lượng calo đáng kể. Sử dụng với lượng vừa phải là chìa khóa để duy trì cân nặng và sức khỏe.
Theo CTV Thu Phương/VOV.VN
https://vov.vn/suc-khoe/su-dung-dau-an-hay-mo-lon-se-tot-hon-cho-suc-khoe-post1209964.vov