Trong lịch sử dựng nước và giữ nước, dân tộc Việt Nam đã viết nên nhiều trang sử vẻ vang với những chiến công chói lọi chống xâm lược và chống ách thống trị của nước ngoài. Cách mạng tháng Tám năm 1945 là một trong những trang sử vẻ vang, chói lọi nhất, là một trong những bước ngoặt vĩ đại nhất trong lịch sử dân tộc, để lại nhiều bài học quý giá.
Với thắng lợi của cách mạng tháng Tám, dân tộc Việt Nam bước vào một kỷ nguyên mới, kỷ nguyên độc lập, tự do và chủ nghĩa xã hội. Nhân dân ta từ người nô lệ trở thành người chủ đất nước, làm chủ vận mệnh của mình. Đảng ta trở thành một Đảng lãnh đạo chính quyền trong cả nước. Nước ta từ một nước thuộc địa và nửa phong kiến trở thành một nước độc lập, một nước dân chủ nhân dân đầu tiên ở Đông Nam châu Á.
Với quyền làm chủ của nhân dân, với một bộ máy nhà nước của nhân dân, với một Đảng Mác-Lênin được tôi luyện, dân tộc ta sẽ có sức mạnh mới tiếp tục đưa sự nghiệp cách mạng phát triển lên tầm cao mới.
Thắng lợi của cách mạng tháng Tám đã sáng tạo ra những bài học lịch sử góp phần xây dựng kho tàng lý luận về cách mạng dân tộc dân chủ nhân dân ở một nước thuộc địa, nửa phong kiến, đồng thời để lại nhiều kinh nghiệm quý báu cho cuộc kháng chiến lâu dài chống chiến tranh xâm lược của thực dân Pháp và đế quôc Mỹ. Cuộc cách mạng tháng Tám thành công chứng tỏ rằng trong thời đại ngày nay, một cuộc cách mạng dân tộc dân chủ nhân dân ở một nước thuộc địa do toàn dân nổi dậy dưới sự lãnh đạo của một Đảng Mác-Lênin, có đường lối cách mạng đúng đắn, phù hợp với xu thế phát triển của thời đại thì hoàn toàn có khả năng thắng lợi. Cuộc cách mạng ấy có thể thành công trước khi giai cấp công nhân ở "chính quốc" giành được chính quyền. Cách mạng tháng Tám đã thực hiện đúng lời dạy của Chủ tịch Hồ Chí Minh: "Đem sức ta mà tự giải phóng cho ta".
Thắng lợi của cách mạng tháng Tám là kết quả tổng hợp của những nhân tố bên trong là lực lượng toàn dân đoàn kết do Đảng lãnh đạo và nhân tố bên ngoài là thắng lợi của Liên Xô đánh bại phát xít Nhật; là kết quả của sự lãnh đạo đúng đắn của Đảng kết hợp với trí sáng tạo, tinh thần dũng cảm và sức mạnh đấu tranh của nhân dân ta; là kết quả của ba cao trào cách mạng lớn do Đảng lãnh đạo.
Sự lánh đạo đúng đắn của Đảng là nguồn gốc chủ yếu quyết định thắng lợi của Cách mạng tháng Tám. Đó là thắng lợi của việc xây dựng một Đảng Mác-Lênin có đường lối đúng đắn, bảo đảm thông suốt và quán triệt đường lối đó trong thực tiễn chuẩn bị khởi nghĩa và khởi nghĩa, làm cho tổ chức Đảng có chất lượng cao, gọn nhẹ, trong sạch, vững mạnh và ăn sâu bám rễ trong quần chúng. Cách mạng tháng Tám thắng lợi trước hết và chủ yếu là do đường lối chiến lược và sách lược của Đảng đúng đắn ngay từ đầu và không ngừng được bổ sung, phát triển cho phù hợp với từng giai đoạn cách mạng. Đảng luôn luôn tìm cách làm cho toàn bộ đường lối chiến lược, sách lược đúng đắn của mình thông suốt, quán triệt xuống từng đảng viên và quần chúng cách mạng; không ngừng đấu tranh khắc phục các khuynh hướng "tả", manh động, bộc lộ lực lượng sớm và khuynh hướng hữu, thủ tiêu đấu tranh, dao động thoả hiệp. Đảng luôn luôn nêu cao ý chí kiên cường, bất khuất, căm thù địch, nêu cao khí tiết người cộng sản, lòng trung thành với cách mạng, sẵn sàng chịu đựng mọi gian khổ hy sinh. Tổ chức Đảng được xây dựng thích hợp với hoàn cảnh hoạt động không hợp pháp, bí mật, gọn nhẹ, số lượng ít chất lượng cao, ăn sâu bám rễ trong xí nghiệp, đường phố và thôn xóm; trong sạch, tỉnh táo và nghiêm ngặt đề phòng bọn chống Đảng, thường xuyên kiểm tra nội bộ. Tổ chức tốt căn cứ địa và khu an toàn của cơ quan lãnh đạo là một điều kiện cơ bản bảo đảm cho phong trào phát triển liên tục. Tổ chức tốt tờ báo của Đảng và của các đoàn thể cách mạng, đồng thời tổ chức tốt hệ thống thông tin liên lạc từ trên xuống dưới là biện pháp hàng đầu bảo đảm sự thông suốt, quán triệt đường lối, bảo đảm thống nhất tư tưởng và hành động trong toàn Đảng và trong phong trào cách mạng.
Với đường lối chính xác, được tổ chức khoa học và với công tác tư tưởng sắc bén, dù số lượng đảng viên khi đó chi có gần 5.000 người, Đảng Cộng sản Đông Dương đã lãnh đạo cuộc tổng khởi nghĩa trong cả nước giành được thắng lợi có ý nghĩa lịch sử và có tính thời đại sâu sắc.
64 năm đã trôi qua, sự nghiệp cách mạng Việt Nam đã tạo ra những biến đổi sâu sắc trong xã hội, với những thành tựu quan trọng đạt được trong công cuộc đổi mới, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, nhưng những bài học lịch sử trong Cách mạng Tháng Tám, đặc biệt là bài học về sự lãnh đạo sáng suốt của Đảng đứng đầu là Chủ tịch Hồ Chí Minh mãi mãi soi sáng con đường cách mạng Việt Nam./.
Báo điện tử ĐCSVN