Sáng 30-10, tại Cung Văn hóa lao động hữu nghị Việt-Xô, Hà Nội, đã diễn ra mít-tinh trọng thể kỷ niệm 60 năm Ngày truyền thống lực lượng Quân tình nguyện và Chuyên gia quân sự Việt Nam giúp Lào (30-10-1949 - 30-10-2009).
Các đồng chí: Tổng Bí thư Nông Ðức Mạnh; nguyên Tổng Bí thư Lê Khả Phiêu; Chủ tịch nước Nguyễn Minh Triết; nguyên Chủ tịch nước Trần Ðức Lương; nguyên Chủ tịch QH Nguyễn Văn An; Ủy viên Bộ Chính trị, Thường trực Ban Bí thư T.Ư Ðảng Trương Tấn Sang; các đồng chí Ủy viên Bộ Chính trị, nguyên Ủy viên Bộ Chính trị; Bí thư T.Ư Ðảng, nguyên Bí thư T.Ư Ðảng; Phó Thủ tướng, nguyên Phó Thủ tướng; Phó Chủ tịch QH, nguyên Phó Chủ tịch QH; các đồng chí lão thành cách mạng; các tướng lĩnh; đại biểu Bà mẹ Việt Nam Anh hùng và các Anh hùng LLVTND; đại diện lãnh đạo các bộ, ban, ngành, đoàn thể Trung ương và Hà Nội; 500 đại biểu Quân tình nguyện và Chuyên gia quân sự Việt Nam giúp Lào đã dự lễ kỷ niệm. Dự lễ kỷ niệm, có Ðoàn đại biểu lãnh đạo Ðảng, Nhà nước CHDCND Lào, do đồng chí Xa-mản Vi-nha-kệt, Ủy viên Bộ Chính trị, chỉ đạo công tác tư tưởng, lý luận, văn hóa T.Ư Ðảng Nhân dân Cách mạng Lào làm Trưởng đoàn; Ðại sứ nước CHDCND Lào tại Việt Nam Xủn-thon Xay-nha-chắc; Thiếu tướng Xổm-phon Keo-my-xay, Phó Chủ tịch Hội Cựu chiến binh Quốc gia Lào. Nguyên Tổng Bí thư Ðỗ Mười gửi lẵng hoa chúc mừng. Ðồng chí Tổng Bí thư Ðảng NDCM Lào Chum-ma-ly Xay-nha-xỏn và Ðại tướng Võ Nguyên Giáp gửi thư chúc mừng.
Thay mặt lãnh đạo Ðảng, Nhà nước, Ðại tướng Phùng Quang Thanh, Ủy viên Bộ Chính trị, Phó Bí thư Ðảng ủy Quân sự T.Ư, Bộ trưởng Quốc phòng, đọc diễn văn nêu rõ: Lịch sử đã gắn bó hai dân tộc Việt-Lào. Ðoàn kết, tương trợ, giúp đỡ lẫn nhau là quy luật khách quan trong lịch sử cách mạng của hai dân tộc, hai nước chúng ta. Mối quan hệ mật thiết này, đã được hai Ðảng, hai Nhà nước, Chủ tịch Hồ Chí Minh, Chủ tịch Cay-xỏn Phôm-vi-hản và các thế hệ lãnh đạo cũng như nhân dân hai nước chăm lo, dày công vun đắp, trở thành tình hữu nghị đoàn kết, liên minh chiến đấu đặc biệt Việt-Lào. Ðảng, Nhà nước và nhân dân ta luôn luôn coi tình đoàn kết, giúp đỡ lẫn nhau với Ðảng, Nhà nước và nhân dân Lào trong cuộc đấu tranh giải phóng dân tộc vừa là nghĩa vụ quốc tế, vừa là lợi ích sống còn của mỗi nước, giúp bạn cũng chính là tự giúp mình. Ðồng chí Phùng Quang Thanh nhấn mạnh: Từ hình thức liên quân Việt - Lào, tiến lên hình thành lực lượng tình nguyện, chuyên gia; từ các đơn vị xung phong, thực hiện chức năng vũ trang tuyên truyền, tiến lên hình thành các đơn vị quân tình nguyện trực tiếp tham gia chiến đấu, giúp cách mạng, Quân đội Lào xây dựng tổ chức lực lượng, xây dựng cơ sở hậu phương. Dù trong hoàn cảnh nào, các lực lượng Quân tình nguyện và Chuyên gia quân sự Việt Nam cũng luôn nêu cao chủ nghĩa anh hùng cách mạng và tinh thần quốc tế vô sản trong sáng, đoàn kết, thủy chung, vượt qua khó khăn, gian khổ, hy sinh, kề vai sát cánh với Quân đội và nhân dân Lào, lập được những thành tích và chiến công vang dội; góp phần quan trọng vào thắng lợi vẻ vang của cách mạng Lào và cách mạng Việt Nam; không ngừng xây đắp mối quan hệ hữu nghị, củng cố tình đoàn kết đặc biệt, thủy chung, hết sức thiêng liêng và quý báu giữa hai Ðảng, hai Nhà nước và Quân đội, nhân dân hai nước Việt Nam - Lào. (Toàn văn bài diễn văn đăng số báo hôm nay).
Trong thư chúc mừng, đồng chí Chum-ma-ly Xay-nha-xỏn, Tổng Bí thư Ðảng NDCM Lào khẳng định: "Ðội quân tình nguyện là lực lượng anh hùng, là lực lượng làm nghĩa vụ quốc tế xuất sắc của Quân đội Nhân dân Việt Nam và cũng là lực lượng vũ trang kiên cường, vững mạnh kề vai sát cánh với quân đội và nhân dân Lào trong suốt thời kỳ đấu tranh cứu nước vì sự nghiệp vĩ đại của cuộc cách mạng hai nước Lào - Việt Nam. Máu của chiến sĩ Việt Nam chảy hòa quyện với máu của chiến sĩ và nhân dân Lào vì sự độc lập của Tổ quốc, vì thắng lợi của cuộc cách mạng và sự phồn vinh của hai nước Lào - Việt Nam chúng ta.
Thắng lợi và thành công của sự nghiệp đấu tranh cứu nước của nhân dân Lào gắn liền mật thiết, hữu cơ với cuộc đấu tranh thắng lợi và sự hy sinh không thể đếm nổi của Quân đội Nhân dân Việt Nam mà có đội quân tình nguyện Việt Nam anh dũng cùng chung chiến đấu thực tế trong mọi chiến trường". (Toàn văn Thư chúc mừng đăng số báo hôm nay).
Bức thư chúc mừng của Ðại tướng Võ Nguyên Giáp có đoạn viết: "Cách đây 60 năm, ngày 30-10-1949, trong cuộc họp Ban Thường vụ Trung ương Ðảng, nghe báo cáo và đánh giá tình hình công tác chi viện cho hai nước anh em, nhất là đối với Lào, theo ý kiến của Bác Hồ, Ban Thường vụ Trung ương Ðảng đã quyết định: "Từ nay các lực lượng vũ trang Việt Nam chiến đấu, công tác trên các chiến trường Lào được tổ chức thành hệ thống riêng và lấy tên là Quân tình nguyện". Từ đó ngày 30-10-1949 trở thành Ngày truyền thống của lực lượng tình nguyện và chuyên gia quân sự Việt Nam giúp Lào. Trên thực tế, các chiến sĩ Việt Nam là những thanh niên Việt kiều yêu nước, mà hôm nay một số đồng chí cũng có mặt tại đây, đã tham gia vào các đội Liên quân Lào-Việt chiến đấu chống thực dân Pháp khi chúng quay lại xâm lược. Các đội Liên quân Lào-Việt đã hình thành ngay sau khi Hiệp định tương trợ Việt-Lào được ký kết 16-10-1945.
Thực hiện lời dạy của Bác Hồ "giúp bạn là tự giúp mình", lại được sự đùm bọc, nuôi dưỡng, giúp đỡ, phối hợp của nhân dân các bộ tộc và lực lượng vũ trang Lào, suốt cuộc kháng chiến 30 năm chống kẻ thù chung, dưới sự lãnh đạo của Ðảng Nhân dân Cách mạng Lào, lực lượng Quân tình nguyện và Chuyên gia quân sự Việt Nam có sự phối hợp của các đơn vị chủ lực trong từng thời điểm, đã cùng quân và dân Lào anh em chịu đựng biết bao gian khổ, hy sinh, chiến đấu anh dũng, bền bỉ, sáng tạo, góp phần đánh bại kẻ thù xâm lược, đưa sự nghiệp giải phóng, thống nhất nước Lào đến thắng lợi hoàn toàn. Mồ hôi, xương máu của chiến sĩ và chuyên gia Việt Nam hòa quyện cùng xương máu, mồ hôi của chiến sĩ và nhân dân Lào góp phần vun đắp, bảo vệ, phát triển tình hữu nghị đoàn kết liên minh chiến đấu đặc biệt Việt Nam-Lào, một quy luật, một nhân tố hết sức quan trọng bảo đảm thắng lợi của cách mạng hai nước, một mẫu mực về mối quan hệ quốc tế trong sáng, một di sản vô cùng quý giá của hai dân tộc...".
Ðồng chí Xủn-thon Xay-nha-chắc, Ðại sứ nước CHDCND Lào tại Việt Nam, đọc Quyết định của Chủ tịch nước CHDCND Lào tặng thưởng Huân chương Vàng quốc gia cho lực lượng Quân tình nguyện và Chuyên gia quân sự Việt Nam giúp Lào.
Ðồng chí Xa-mản Vi-nha-kệt trân trọng gắn Huân chương Vàng quốc gia cao quý của Ðảng, Nhà nước Lào lên Quân kỳ Quyết thắng của lực lượng Quân tình nguyện và Chuyên gia quân sự Việt Nam giúp Lào.
Phát biểu ý kiến tại lễ kỷ niệm, đồng chí Xa-mản Vi-nha-kệt nêu rõ: Chủ tịch Hồ Chí Minh, người cộng sản kiệt xuất, vĩ đại, kiên cường, kiên trì thủy chung với phong trào cộng sản và công nhân quốc tế, người luôn luôn nghĩ đến cuộc đấu tranh giải phóng giai cấp và giải phóng dân tộc. Người đã có lời dặn dò bất hủ "Giúp bạn là tự giúp mình". Thực hiện lời dặn dò đó, nhân dân Việt Nam anh em đã đưa những người con yêu quý, những người chồng thương yêu của mình sang làm nghĩa vụ quốc tế giúp cuộc cách mạng Lào, vì vậy, mới có ngày truyền thống hôm nay. Ðồng chí Xa-mản Vi-nha-kệt khẳng định: Trên mọi ngọn cỏ, khe suối, rừng núi đều có dấu chân của chiến sĩ tình nguyện và chuyên gia quân sự Việt Nam, mọi chiến trường lớn, nhỏ đều có xương máu, mồ hôi của quân tình nguyện chảy hòa chung với máu và mồ hôi của quân đội và nhân dân các bộ tộc Lào, như Chủ tịch Cay-xỏn Phôm-vi-hản đã nói: "Trên mảnh đất thân yêu của chúng tôi đều có xương máu, mồ hôi của các chiến sĩ quốc tế Việt Nam chảy hòa quyện với xương máu của chiến sĩ và nhân dân các bộ tộc Lào chúng tôi".
Thiếu tướng Huỳnh Ðắc Hương, Trưởng Ban liên lạc Quân tình nguyện và Chuyên gia quân sự Việt Nam giúp Lào, phát biểu ý kiến, nêu rõ: Nhân dịp Tổng kết công tác của Quân tình nguyện và Chuyên gia quân sự Việt Nam năm 1975, đồng chí Tổng Bí thư Ðảng Nhân dân Cách mạng Lào Cay-xỏn Phôm-vi-hản đã phát biểu: "Sự giúp đỡ của Việt Nam là một trong những nhân tố quyết định của thắng lợi cách mạng Lào. Các đồng chí chiến sĩ quốc tế, đặc biệt là Việt Nam chấp hành chỉ thị của Ðảng Cộng sản Việt Nam và Chủ tịch Hồ Chí Minh đã nêu cao tinh thần quốc tế vô sản trong sáng, yêu nhân dân Lào như bố, mẹ, anh em ruột thịt của mình, đồng cam, cộng khổ, hạt gạo cắn đôi, cọng rau bẻ nửa, nhận khó khăn về mình, giành thuận lợi cho bạn. Kề vai sát cánh chiến đấu, sống chết bên nhau trong từng chiến hào, trên khắp chiến trường trong cả nước, với tinh thần anh dũng tuyệt vời. Trên mọi chiến trường của Tổ quốc thân yêu của chúng tôi đều có xương máu của các chiến sĩ quốc tế Việt Nam hòa lắng với xương, máu của các cán bộ và chiến sĩ, nhân dân các bộ tộc Lào". Phát biểu của Cố Tổng Bí thư Cay-xỏn Phôm-vi-hản đã nói lên đầy đủ sự hy sinh, quên mình cao cả của Quân tình nguyện và Chuyên gia quân sự Việt Nam trong sự nghiệp cách mạng của Ðảng, nhân dân các bộ tộc Lào, góp phần tô thắm thêm tình đoàn kết keo sơn, gắn bó và thể hiện rõ nhất tính biểu trưng của mối quan hệ đặc biệt Việt Nam - Lào.
* Theo phóng viên TTXVN tại Lào, những ngày qua, tại Thủ đô Viêng Chăn và nhiều địa phương của Lào đã diễn ra các hoạt động kỷ niệm 60 năm Ngày truyền thống lực lượng Quân tình nguyện và Chuyên gia Việt Nam giúp Lào. Ðông đảo cán bộ, nhân dân và chiến sĩ các lực lượng vũ trang Lào cùng Việt kiều tại Lào đã tham gia các hoạt động này. Sáng 30-10, tại trụ sở Ban chỉ huy Quân sự Viêng Chăn, lãnh đạo Ðảng, chính quyền TP Viêng Chăn đã tổ chức lễ kỷ niệm trọng thể, với sự tham gia của các đại diện lãnh đạo thành phố, ban, ngành, đoàn thể và lực lượng vũ trang thành phố.
Trước đó, ngày 28-10, tại Thủ đô Viêng Chăn, Ban Tuyên huấn T.Ư Ðảng NDCM Lào phối hợp Ban chỉ đạo công tác tư tưởng - văn hóa của T.Ư đã tổ chức nói chuyện về ngày truyền thống "60 năm Quân tình nguyện và Chuyên gia Việt Nam tại Lào". Tham dự, có các Bộ trưởng, Thứ trưởng, lãnh đạo các cơ quan, ban, ngành, đoàn thể T.Ư, chính quyền TP Viêng Chăn và nhiều tướng lĩnh, sĩ quan quân đội và công an... Ðồng chí Xa-mản Vi-nha-kệt, Ủy viên Bộ Chính trị, chỉ đạo công tác lý luận - tư tưởng - văn hóa T.Ư Ðảng NDCM Lào đã nêu rõ và phân tích sâu sắc một số nội dung quan trọng nhằm nâng cao nhận thức của cán bộ và nhân dân Lào về sự có mặt của Quân tình nguyện và Chuyên gia Việt Nam tại Lào từ 60 năm trước. Ðồng chí Xa-mản nêu rõ, cán bộ, đảng viên thuộc các bộ, ngành, đơn vị, đoàn thể cũng như các tướng lĩnh, sĩ quan, chiến sĩ và nhân dân các bộ tộc Lào luôn ghi nhớ sự giúp đỡ to lớn của Ðảng, Nhà nước và nhân dân Việt Nam, đặc biệt là sự hy sinh của các anh hùng, liệt sĩ Quân tình nguyện và Chuyên gia Việt Nam cho nền độc lập của đất nước Lào. Ðồng chí nhấn mạnh phải giữ gìn và không ngừng phát triển quan hệ đặc biệt Lào-Việt; giáo dục các thế hệ đi sau biết trân trọng những gì mà lớp cha anh đi trước đã dày công vun đắp và dựng xây.
Tại tỉnh Xiêng Khoảng, các đồng chí lãnh đạo Ðảng bộ và chính quyền tỉnh cùng khoảng 1.000 người đại diện các ban, ngành, đoàn thể và các tầng lớp nhân dân địa phương đã dự Lễ dâng hương và đặt vòng hoa tại Ðài tưởng niệm Liệt sĩ Quân tình nguyện Việt Nam hy sinh trên chiến trường Xiêng Khoảng.
* Ngày 30-10, tại Nhà Hữu nghị thành phố Hồ Chí Minh, hơn 200 cựu chiến sĩ Quân tình nguyện Việt Nam tại Lào đã tham dự cuộc gặp mặt kỷ niệm 60 năm Ngày truyền thống Quân tình nguyện và Chuyên gia quân sự Việt Nam giúp Lào.
Tại buổi gặp mặt, cùng với việc ôn lại lịch sử vẻ vang, nhiều câu chuyện về chiến đấu, công tác, giúp dân sản xuất, chăm sóc thiếu nhi nước bạn... đã trở thành những kỷ niệm đẹp không phai mờ trong ký ức của các cựu chiến sĩ tình nguyện.
PV và TTXVN