Sau mỗi vụ cháy, các cơ quan chức năng đều tiến hành điều tra nguyên nhân, nhưng có một nguyên nhân mà ai cũng nhận thấy- đó là xuất phát từ chính con người
Hàng loạt vụ cháy nổ xe máy, cháy nổ bình gas, cháy rừng, cháy nhà, cháy chợ… liên tiếp xảy ra trong thời gian gần đây. Số người thiệt mạng và bị thương lên đến con số hàng trăm, thiệt hại về kinh tế cũng lên đến hàng tỷ đồng.
Trung bình mỗi năm, cả nước xảy ra trên 2.000 vụ cháy, làm hàng chục người chết, hàng trăm người bị thương và thiệt hại gây ra là hàng trăm tỷ đồng. Riêng những tháng đầu năm 2012, số vụ cháy nổ ôtô, xe máy đã lên đến con số 115.
Nếu lên mạng tìm kiếm, chỉ cần đánh chữ “cháy” là có thể “lật lại hồ sơ” của hàng trăm vụ cháy: nào là cháy kho hàng của Công ty Cổ phần điện tử và Tin học Viettronimex- Đà Nẵng; cháy khu nhà trọ của công nhân ở xã Tân Kiên- huyện Bình Chánh- thành phố Hồ Chí Minh; cháy nổ tại Công ty sản xuất nhự Hợp Thành-Thái Bình và gần đây nhất là cháy ký túc xá 17 tầng ở làng sinh viên Hacinco-Hà Nội. Rồi, cháy chợ ở Quảng Ngãi, cháy rừng Hoàng Liên Sơn, cháy rừng ở Nam Hải Vân...
Cháy xảy ở khắp các vùng miền, thuộc mọi lĩnh vực: từ khu dân cư, đến ký túc xá, từ cơ sở sản xuất đến kho hàng. Nguyên nhân có thể là do chập điện, vỡ dây chuyền gas… nhưng một điều rất dễ nhận thấy: tất cả đều do con người.
Các vụ cháy nổ bình gas là điển hình rõ nét nhất, đó là do một số người tự ý sang chiết gas trái phép. Nhưng đau đớn thay, hậu quả lại chính họ và những người thân của họ phải gánh chịu. Mới đây nhất là vụ nổ khí gas gây hậu quả nghiêm trọng tại khu trọ ở phường An Phú, thị xã Thuận An (Bình Dương) vào tối 7/4, làm 6 người thiệt mạng và 7 người trọng thương. Vợ chồng anh Việt Anh - chủ nhà bị sức ép của vụ nổ hất văng ra khỏi phòng, quần áo trên người bị cháy hoàn toàn.
Nguyên nhân vụ việc được xác định là do vợ chồng anh Việt Anh đã dùng mỏ lết mở bình gas loại 12 kg để sang chiết vào các bình gas mini, làm khí gas rò rỉ và bùng cháy. Đây đươc coi là vụ nổ bình ga gây hậu quả nghiêm trọng, nặng nề nhất từ trước đến nay trên địa bàn tỉnh Bình Dương.
Các vụ cháy chợ liên tiếp xảy ra trong thời gian gần đây, hầu hết nguyên nhân cũng là do chính con người: hoặc là do thắp hương gây cháy, hoặc là do dùng than tổ ong chưa cháy hết đã bỏ đi...
Rồi nữa, các vụ cháy nổ xe máy. Dù rằng đến thời điểm hiện tại, trong số 115 vụ, mới xác định được chính xác nguyên nhân của 25 vụ, trong đó nguyên nhân chủ yếu là do chập điện, tiếp đến là do sự cố kỹ thuật, do sơ suất, do tai nạn giao thông và do đốt. Chỉ cần điểm qua 5 nguyên nhân này cũng thấy, chủ yếu là do ý thức của con người. Nếu người sử dụng không quá sơ suất, nếu họ điều khiển phương tiện giao thông đúng luật và không chủ ý đốt thì các vụ cháy không bao giờ xảy ra. Mặt khác, trong số các nghi ngờ cháy xe do xăng thì cũng là do con người- những kẻ kinh doanh xăng hám lợi đã pha tạp chất vào xăng để kiếm lời.
Đối với các vụ cháy rừng. Ai cũng biết, gần đây nhất cháy rừng đã xảy ra ở rừng Hoàng Liên Sơn và Nam Hải Vân, nguyên nhân là do nắng nóng kéo dài. Nhưng nếu chỉ nắng nóng thôi thì chưa đủ là tác nhân gây cháy, nếu không có những người dân ở gần đó sơ ý để những tàn lửa bén vào rừng. Thậm chí trong một số trường hợp là do chính những người dân tộc thiểu số đốt nương làm rẫy…
Chỉ xin cung cấp một thông tin để thấy được tác hại khi để xảy ra cháy rừng: đến năm 2020, Việt Nam vẫn chưa có điều kiện để chữa cháy rừng bằng máy bay mà chỉ có thể thực hiện "4 tại chỗ" chủ yếu bằng thủ công. 10 năm nữa Việt Nam vẫn chữa cháy rừng bằng tay.
Phó Tổng cục trưởng Lâm nghiệp Hà Công Tuấn cho biết, thiết bị phòng chống cháy rừng của Việt Nam rất lạc hậu, không có phương tiện hiện đại lẫn lực lượng chuyên trách. Riêng ở phía Bắc, với phương tiện hiện nay, nếu chúng ta huy động máy bay cũng không thể chữa cháy vì địa hình cao, gió quẩn, máy bay không thể hạ thấp để chữa cháy được. Bởi vậy, chỉ một chút sơ ý của con người để xảy ra cháy rừng thì công việc chữa cháy là vô cùng khó khăn và tốn kém, mà hiệu quả lại không cao.
Đưa ra tất cả những vụ cháy, nổ trong thời gian qua để thấy: hầu hết các vụ việc xảy ra đều do con người, có thể là do thiếu ý thức, do nhận thức kém và cũng có thể là do hoàn toàn thiếu hiểu biết.
Bởi vậy, một giải pháp đã được nhắc đi nhắc lại rất nhiều lần, nhưng trong phạm vi bài viết này, chúng tôi vẫn buộc phải nhắc lại: đó là đẩy mạnh công tác thông tin tuyên truyền, nâng cao ý thức người dân để hạn chế đến mức thấp nhất các vụ cháy, nổ có thể xảy ra. Và hơn lúc nào hết, mỗi người dân, hãy tự nâng cao ý thức trong phòng cháy, chữa cháy.
Có như vậy, tính mạng của hàng trăm con người mới được đảm bảo và những thiệt hại về kinh tế là đến con số hàng tỷ đồng mới không tái diễn./.
Theo Nguyễn Thu Hà/VOV