Đầu xuân mới 2017, trên địa bàn tỉnh diễn ra rất nhiều lễ hội với những nét văn hóa độc đáo. Để duy trì và phát huy những giá trị văn hóa truyền thống, đồng thời, chấn chỉnh các hành vi biến tướng trong lễ hội, Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch đã chỉ đạo các phòng, ban trực thuộc tăng cường công tác quản lý trước mùa lễ hội.
Ảnh minh họa
Toàn tỉnh hiện có 65 di tích lịch sử văn hóa Quốc gia và 366 di tích cấp tỉnh. Trung bình mỗi năm, trên địa bàn diễn ra khoảng 400 lễ hội, trong đó, có một số lễ hội lớn, đặc sắc như: Lễ hội Đền Thính, Yên Lạc; Chọi trâu Hải Lựu, Sông Lô; Cướp phết Bàn Giản, Lập Thạch; Đúc Bụt, Tam Dương; Tây Thiên, Tam Đảo... Hầu hết các lễ hội đều thu hút một lượng lớn du khách trong và ngoài tỉnh tới tham dự. Đây là điều kiện thuận lợi góp phần quảng bá hình ảnh của tỉnh, từ đó đẩy mạnh phát triển ngành du lịch.
Tham dự các lễ hội, mỗi du khách đều cảm thấy phấn chấn, hồ hởi khi được khám phá các giá trị văn hóa truyền thống đặc sắc, phong phú ở mỗi vùng, miền. Tuy nhiên, ngoài việc được thưởng lãm các trò chơi dân gian, diễn tích đặc sắc, không ít du khách đã trở thành nạn nhân của lễ hội. Điều này khiến nhiều người cảm thấy băn khoăn, ái ngại khi chuẩn bị vào mùa lễ hội. Chị Phạm Thị Hương, phường Ngô Quyền, Vĩnh Yên cho biết: "Cách đây khá lâu, tôi và cô bạn thân có đi xem lễ hội chọi trâu ở xã Hải Lựu. Lần đó, bạn tôi đã bị kẻ gian rạch túi lấymất ví tiền, điện thoại và giấy tờ tùy thân. Sau lần đó, chúng tôi không dám cầm theo túi vào xem hội như trước nữa. Còn ở lễ hội Tây Thiên, chúng tôi đã từng phải trả 100 nghìn đồng cho một bát mỳ tôm trứng khi quên không hỏi giá trước khi ăn. Việc luôn phải cảnh giác, đề phòng khiến chúng tôi thấy không thực sự thoải mái mỗi khi đi xem hội."
Có thể nói, những năm về trước, không riêng lễ hội chọi trâu, lễ hội Tây thiên mà nhiều lễ hội lớn khác vẫn tồn tại tình trạng mất an ninh trật tự. Lợi dụng sự chen lấn, nhốn nháo và đông người, kẻ gian đã trà trộn để móc túi, rạch túi của du khách. Ngoài ra, vẫn còn tình trạng bắt chẹt khách, tranh giành, tăng giá, ép giá dịch vụ, cờ bạc trá hình... Một số số di tích còn đặt nhiều ban thờ, hòm công đức và tiền giọt dầu chưa đúng quy định; vẫn còn đối tượng hành nghề xem bói, xóc thẻ nhằm trục lợi cá nhân.
Trước thực trạng trên, những năm gần đây, Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch đã tăng cường công tác quản lý và tổ chức lễ hội nhằm từng bước chấn chỉnh các hành vi biến tướng, từ đó góp phần duy trì và phát huy các giá trị văn hóa truyền thống trong các lễ hội.
Trước mùa lễ hội, Sở chỉ đạo Phòng Văn hóa Thông tin các huyện, thành, thị tham mưu UBND cấp huyện chỉ đạo về công tác quản lý và tổ chức lễ hội; chỉ đạo các địa phương tổ chức lễ hội theo truyền thống văn hóa với phương châm đảm bảo, an toàn, tiết kiệm và bài trừ các hoạt động mê tín dị đoan, cờ bạc trá hình.
Trong mùa lễ hội, lực lượng thanh tra Sở chủ động phối hợp với lực lượng công an, Quản lý thị trường và thanh tra các ngành: Y tế, Sở Tài nguyên Môi trường tổ chức thanh, kiểm tra hoạt động trong các lễ hội. Trong đó, chú trọng đến các lễ hội lớn, có mật độ du khách đông và kiên quyết làm rõ, xử lý các hành vi ăn xin, móc túi, trộm đồ lễ, tranh giành, đeo bám khách, đốt pháo nổ, lưu hành văn hóa phẩm trái phép; không công khai, niêm yết giá các loại dịch vụ, ép giá, bắt chẹt người dân...
Bên cạnh việc chấn chỉnh các hành vi biến tướng trong lễ hội, Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch chỉ đạo ban tổ chức các lễ hội đẩy mạnh công tác tuyên truyền, phổ biến kiến thức về các giá trị di tích, lễ hội nhằm nâng cao nhận thức và giáo dục nếp sống văn minh trong lễ hội cho du khách. Đồng thời, tập trung giới thiệu các nghi thức, nghi lễ để nhân dân hiểu hơn về các giá trị văn hóa truyền thống của lễ hội.
Với việc tăng cường công tác quản lý nên những năm gần đây việc tổ chức lễ hội đã và đang từng bước đi vào nề nếp. Các vụ việc nổi cộm như móc túi, rạch túi, đánh nhau, “chặt chém” du khách đã được lực lượng chức năng làm rõ và xử lý; chất lượng dịch vụ, vệ sinh môi trường đã được nâng cao hơn một bước. Việc thu gom tiền dầu nhang được quản lý chặt chẽ, từ đó có điều kiện tái đầu tư, nâng cấp cơ sở hạ tầng, thuận tiện cho du khách đến tham quan và hành hương.
ST