Tân Trào (Sơn Dương) không chỉ nổi tiếng với những địa danh đã đi vào lịch sử của dân tộc mà còn nức tiếng với những đặc sản ẩm thực của người dân tộc Tày.
Đặc sản Tân Trào không phải là “sơn hào hải vị” mà rất gần gũi. Đó là măng khô, chè, rượu hai lần nếp, xôi ngũ sắc, cơm lam, cơm ngọt, thịt thính, thịt nạc ướp, rau ngót rừng, rau bồ khai, măng rừng tươi…
Về Tân Trào sau khi đi tham quan các di tích lịch sử, được thưởng thức hương vị của cơm lam, xôi ngũ sắc thì quả là... nhất. Hai món ăn này rất gần gũi với người dân miền núi nhưng rất lạ với người miền xuôi. Cơm lam, xôi ngũ sắc làm bằng gạo nếp, trồng ở cánh đồng làng Tân Lập. Gạo nếp ở đây thơm ngào ngạt, dẻo quánh khi nấu cơm lam, đồ xôi mùi thơm dậy lắm, ai cũng muốn thưởng thức. Gạo nấu cơm lam phải ngâm nước từ 1 - 2 tiếng, rồi vò sạch, cho vào ống tre. Những ống tre được lấy từ trên rừng, dùng lá chuối Nàng Bân để làm nút rồi nướng trên than hồng. Cơm chín, cơm lam thường được chấm với lạc, vừng đen. Xôi ngũ sắc là sự kết hợp hài hòa của lá cây cơm đỏ, cơm đen, cơm tím, cây nghệ, gừng hoặc riềng lá xanh. Đồ xôi bằng chõ đất nung, xôi không bị bén lửa.
Với món thịt nạc ướp được thái nhỏ, ướp với ớt và hành rồi trộn với mật mía ủ khoảng 4-6 ngày. Thịt nạc ướp được hấp cách thủy ăn với cơm bữa hàng ngày. Món cơm ngọt được làm bằng gạo nếp, thịt xương sống lợn băm nhỏ và men lá rừng, cơm nếp ủ trong chum, vại hơn 1 tháng thì mới được ăn. Cơm ngọt dùng để chấm rau sống, chấm với măng luộc, ăn với cơm…
Đến Tân Trào, du khách còn được thưởng thức món rau ngót rừng, rau bồ khai. Rau ngót rừng vị ngọt đượm, không cần nêm thêm bột ngọt và thơm hơn rau ngót nhà. Rau bồ khai là loại dây leo, mọc trên núi. Rau bồ khai xào với tỏi ta khi ăn có vị bùi, chữa được bệnh dạ dày, bệnh huyết áp, đào thải các chất độc trong cơ thể...
Những đặc sản của Tân Trào tạo thêm sản phẩm du lịch hấp dẫn du khách, góp phần tạo thêm việc làm, nâng cao thu nhập cho người dân./.
ST