Để kích cầu tiêu dùng, sau Tết Nguyên đán các siêu thị điện máy đều ồ ạt triển khai các chương trình khuyến mại với nhiều hình thức, như mua trả góp lãi suất 0%, giảm giá sâu một số sản phẩm từ 20 đến 50%, lì xì tiền mặt và quà tặng có giá trị lớn cho khách hàng... Tuy nhiên, đã có không ít siêu thị điện máy cố tình sử dụng chiêu trò giảm giá ảo, trên thực tế, giá hoàn toàn ngang bằng với nhiều nơi không giảm hay có khuyến mại.
Khách hàng lựa chọn sản phẩm tại một siêu thị điện máy ở Hà Nội.
Đứng ở gian hàng ti-vi tại một siêu thị điện máy trên đường Tràng Thi (Hà Nội), anh Nguyễn Bảo Ngọc, trú tại ngõ 53, phố Linh Lang, quận Ba Đình (Hà Nội) cho biết, anh đang cân nhắc chọn mua hai sản phẩm Smart ti-vi (ti-vi thông minh) đều 55 in-xơ nhưng khác cấu hình của hãng Samsung do cả hai sản phẩm này đều được giảm giá khá sâu và phù hợp nhu cầu sử dụng của gia đình. Theo đó, mức giá ti-vi 55 in-xơ Samsung 55MU6400, 4K UHD giảm từ 34,5 triệu đồng xuống còn 27,9 triệu đồng; ti-vi 55 in-xơ Samsung 55MU6100, 4K Ultra, giảm từ 29,9 triệu đồng xuống còn 22,9 triệu đồng. Ngoài ra, khi mua hàng từ nay đến ngày 2-3 còn được siêu thị lì xì thêm từ 500 nghìn đến một triệu đồng. “Vì công việc kinh doanh bận rộn cho nên tôi chưa kịp sắm sửa gì nhiều dịp trước Tết. Ra Tết, thấy nhiều siêu thị điện máy có các chương trình khuyến mại đầu năm và tôi đã lựa chọn thời điểm này để mua ti-vi. Số tiền khuyến mại, lì xì dù ít dù nhiều cũng sẽ tạo thích thú cho khách hàng vì tâm lý đầu năm mà được lì xì thì cả năm sẽ may mắn, thuận lợi”, anh Ngọc chia sẻ.
Sau thời gian nghỉ Tết, hàng loạt siêu thị điện máy như Điện máy Xanh, Media Mart, Pico, Nguyễn Kim, HC, Trần Anh,… lần lượt mở cửa trở lại và ồ ạt tung ra các chương trình khuyến mại, lì xì, đón lộc đầu Xuân nhằm thu hút người tiêu dùng. Điều này cho thấy các đơn vị này đã đầu tư rất công phu cho chương trình khuyến mại này. Theo khảo sát của chúng tôi, có nơi tặng quà kèm theo cho khách khi mua hàng, thí dụ mua máy ảnh được nhận bao da, thẻ nhớ; mua điện thoại được tặng ốp lưng,... Cũng có nơi lại tổ chức trò chơi quay số trúng thưởng để thu hút các khách hàng thích trò may rủi. Có nơi quảng cáo giảm giá “sốc” hàng trăm mặt hàng kèm lì xì như giảm giá từ 20 đến hơn 50% cho các mặt hàng ti-vi, tủ lạnh, dàn âm thanh, smartphone,…; hay lì xì bằng voucher (phiếu mua hàng) có giá trị từ 300 nghìn đến một triệu đồng tùy theo từng mặt hàng.
Tuy nhiên, bên cạnh những mặt hàng giảm giá thật, không ít sản phẩm giảm giá tại một số siêu thị điện máy không hề rẻ hơn giá bán chưa giảm ở siêu thị, cửa hàng bán lẻ khác. Ngoài ra, tại một số nơi, sản phẩm được quảng cáo giảm giá “sốc” nhưng vẫn đắt so với mặt bằng chung hoặc vừa đẩy giá bán lên vừa áp dụng khuyến mại hay lì xì. Kiểm tra thông số chiếc ti-vi Sony 49 in-xơ đã mua theo chương trình giảm giá sốc tại siêu thị điện máy HC trước Tết, vợ chồng chị Hoàng Thu Trang, trú tại phố Trần Bình (Hà Nội) “ngã ngửa” khi được biết cùng thông số, nguồn gốc, mẫu mã mà trước Tết có giá công bố 18,5 triệu đồng, được giảm giá còn 14,5 triệu đồng. Đến thời điểm sau Tết, chiếc ti-vi này lại được niêm yết giá đã giảm là 15 triệu đồng, khách hàng mua sẽ được lì xì 500 nghìn đồng còn 14,5 triệu đồng. Như vậy có nghĩa là mức giá bán cuối cùng vẫn giữ nguyên, chỉ thay đổi tên gọi của chương trình khuyến mại. Chưa kể, tìm hiểu kỹ hơn trên mạng, giá sản phẩm này tại một số cửa hàng bán lẻ khác chỉ từ 13,3 đến 14 triệu đồng.
Do nắm bắt được tâm lý, xu hướng thích mua hàng giảm giá, giá rẻ của phần lớn khách hàng, thời gian qua hàng loạt doanh nghiệp, nhà sản xuất, phân phối hàng hóa đã không ngừng đưa ra các chương trình khuyến mại. Đây được xem là các chương trình khuyến mại “khó cưỡng” với người dân, điều này cũng cho thấy sự nỗ lực của đơn vị trong việc đẩy mạnh nguồn cung nhằm thỏa mãn sức mua. Anh Đoàn Mạnh Khuê, chủ cửa hàng Toàn Thắng chuyên bán đồ điện tử trên phố Hai Bà Trưng (Hà Nội) cho biết, bên cạnh những doanh nghiệp làm ăn chân chính, uy tín trên thị trường, còn có không ít trường hợp vì lợi nhuận mà bất chấp đạo đức kinh doanh, cố tình mập mờ trong giá bán sản phẩm. Một chiêu khuyến mại thường được các nhà bán lẻ áp dụng là nâng giá bán lên cao rồi hạ xuống và quảng cáo là giảm giá sốc để thu hút sự chú ý của khách hàng. Thông thường, cách ghi biển khuyến mại giảm giá của các siêu thị là ghi giá cũ theo mức giá đề nghị của hãng sản xuất đã bị gạch bỏ và viết giá mới bên cạnh với mức giảm từ 20 đến 50%, khiến khách hàng có cảm giác mua được món hời. Về lý, các siêu thị không làm sai nhưng dễ gây hiểu lầm cho người dân do giá bán của sản phẩm trong thực tế thường thấp hơn nhiều so mức giá đề nghị của nhà sản xuất. Khi đưa sản phẩm đến nhà phân phối, bao giờ hãng sản xuất cũng có mức chiết khấu sẵn cho nên thực tế giá đầu vào sản phẩm không cao so với giá khuyến mại. Thí dụ, máy giặt của hãng LG có giá bán đề nghị là 15 triệu đồng, nhưng thực tế mức giá đã chiết khấu cho nhà bán lẻ chỉ khoảng 9 đến 10 triệu đồng. Vì thế, nếu bán với giá 12 - 13 triệu đồng (đã giảm sâu so giá đề nghị) người bán hàng vẫn bảo đảm có lãi, thực chất không có chuyện khuyến mại “khủng” như nhiều người lầm tưởng.
Người dân tìm hiểu tính năng máy điều hòa nhiệt độ. Ảnh: ĐỨC ANH
Thời điểm sau Tết thường là lúc các cửa hàng, siêu thị ngành hàng điện tử, điện máy ế ẩm nhất trong năm. Chính vì vậy, việc các siêu thị rầm rộ tung ra khuyến mại hay lì xì đầu Xuân để thu hút, lượng khách hàng chưa kịp mua sắm trước Tết, đồng thời tạo sự cạnh tranh lẫn nhau giữa các siêu thị điện máy là điều dễ hiểu. Dù mua hàng khuyến mại là một trong những hình thức chi tiêu tiết kiệm mà nhiều gia đình lựa chọn, nhưng theo khuyến cáo của Phó Chủ tịch kiêm Tổng thư ký Hội Tiêu chuẩn và bảo vệ người tiêu dùng Việt Nam Nguyễn Mạnh Hùng, với mặt hàng điện máy, người dân cần cân nhắc, lựa chọn những địa chỉ tin cậy, tham khảo giá cả trước khi mua để không “sập bẫy” lì xì, giảm giá ảo. Đồng thời, cần so sánh giá bán giữa các hệ thống với nhau, tham khảo thêm các kênh so sánh giá khác để lựa chọn được nơi có giá bán tốt nhất. Người dân có thể gọi điện trực tiếp đến các hệ thống để nắm bắt giá bán cuối cùng thay vì giá niêm yết trên website, yêu cầu các điểm bán công bố ưu đãi, khuyến mại đi kèm.
Theo NĐ 37/2006/NĐ-CP về mức giảm giá tối đa đối với hàng hóa, dịch vụ được khuyến mại, mức khuyến mại cao nhất không được vượt quá 50% giá hàng hóa, dịch vụ ngay trước thời gian khuyến mại. Tuy nhiên, thực tế nhiều điểm bán hàng, siêu thị cố tình nâng giá niêm yết để khuyến mại tới 70%, chưa kể có những trường hợp lách luật để tạo ra các khuyến mại khác. Những trường hợp vi phạm sẽ bị xử phạt vi phạm hành chính với mức phạt từ 20 đến 30 triệu đồng.
Luật sư NGUYỄN VĂN NGHI
(Đoàn Luật sư TP Hà Nội)
Bài và ảnh: MINH DŨNG
Theo nhandan.com.vn