Trước thế kỷ 19, tuổi thọ trung bình của con người dao động từ 30 - 40 năm. Tuy nhiên, nhờ những tiến bộ trong công nghệ và y học, con số này đã tăng lên 72 vào năm 2016. Theo dự đoán, tuổi thọ còn có thể tăng lên tới 125 vào năm 2070. Điều gì khiến cho tuổi thọ càng ngày càng tăng?
Gene có liên quan đến tuổi thọ?
Ngoài tập thể dục, chế độ ăn uống tốt và các lựa chọn lành mạnh khác, các nghiên cứu cho thấy gene cũng khá quan trọng trong việc ảnh hưởng đến tuổi thọ của con người. Sofiya Milman, MD - Giám đốc nghiên cứu tuổi thọ của con người tại Đại học Y Albert Einstein ở Bronx cho biết, đã tìm thấy một số gene được xác định có liên quan đến tuổi thọ.
Một thử nghiệm lâm sàng tại Đại học Northwestern bao gồm những người trên 80 tuổi nhưng vẫn có trí nhớ của một người ở độ tuổi 50. Các nhà nghiên cứu đã bắt đầu xác định các gene có thể đóng góp vai trò làm lão hóa chậm hơn. Trong một số trường hợp, chức năng của gene giải thích tại sao nó có thể kéo dài tuổi thọ. Ví dụ, một biến thể gene phổ biến ở những người đặc biệt sống lâu được kết nối với mức cholesterol cao (HDL) cao hơn và giảm nguy cơ mắc chứng mất trí và bệnh Alzheimer. Một vài gene khác liên quan đến tuổi thọ xuất hiện để điều chỉnh tình trạng viêm và stress, oxy hóa, một loại tổn thương tích lũy cho các tế bào. Cả hai đều là tiền chất của nhiều bệnh mạn tính liên quan đến tuổi tác. Các nhà nghiên cứu đã tìm thấy các gene khác dường như phổ biến ở những người sống trăm tuổi hoặc những người sống lâu khác mặc dù họ không biết những gene đó hoạt động thế nào.
Chất lượng cuộc sống cũng ảnh hưởng đến tuổi thọ
Các nhà khoa học đang tìm kiếm lý do tại sao tuổi thọ và số người sống trăm tuổi đã tăng lên rất nhiều trong 100 năm qua. Claudia Kawas, MD đồng dẫn đầu nghiên cứu 90+ tại Đại học California Irvine lưu ý rằng những cải thiện về y tế công cộng, chẳng hạn như giảm ô nhiễm, phát hiện kháng sinh, phát triển vắc-xin, cải thiện giáo dục và thay đổi lối sống đã giúp tăng tuổi thọ. Trong 20 năm qua, việc áp dụng các phương pháp điều trị tiên tiến các bệnh của người già, trong đó có tăng huyết áp và cholesterol cao cũng góp phần không nhỏ hỗ trợ tăng tuổi thọ của con người.
Thomas Frieden, MD, MPH - cựu Giám đốc CDC ghi nhận những tiến bộ về sức khỏe cộng đồng trong 30 năm tuổi thọ đã tăng lên ở Hoa Kỳ trong thế kỷ trước. Đó là do các tiến bộ khoa học, y tế và sức khỏe cộng đồng đang diễn ra và tuổi thọ dự kiến sẽ tăng lên. Theo dự đoán, một nửa số trẻ em sinh ra ở Mỹ vào năm 2000 có thể sống được 103 tuổi. Gene có thể chỉ chiếm 1/4 - 1/3 tuổi thọ của con người. Tuy nhiên, nếu chọn một lối sống lành mạnh, tuổi thọ của bạn có thể đạt mức cao.
Cách thay đổi gene kéo dài tuổi thọ.
Nghiên cứu của Đại học Northwestern cho thấy, mối quan hệ bạn bè để có thể tin tưởng và chia sẻ sở thích cũng là một phần làm người cao tuổi sống thọ hơn. Có lẽ một lối sống lành mạnh, các mối quan hệ thân thiện... làm cho con người hạnh phúc. Và hạnh phúc dường như là một yếu tố tiên quyết về tuổi thọ. Trong một nghiên cứu hơn 31.000 người trưởng thành trong 24 năm, những người tự đánh giá “rất hạnh phúc” ít có khả năng chết trong quá trình nghiên cứu so với những người tự gọi mình “khá hạnh phúc” hoặc “không hạnh phúc”.
Thuốc làm tăng tuổi thọ?
Mới đây, các nhà khoa học cho rằng có thể có một phương pháp làm chậm quá trình lão hóa để giảm nguy cơ của tất cả các bệnh liên quan đến tuổi tác bằng thuốc. Cũng giống như nhiều liệu pháp ung thư mới nhắm vào gene gây ra ung thư, một loại thuốc mới này có thể chuyển đổi một số gene nhất định để giúp người nông dân trung bình sống lâu hơn, không có bệnh. Nghiên cứu hiện tại khám phá khả năng cho các liệu pháp nhắm mục tiêu cũng như các loại thuốc khác để làm chậm quá trình lão hóa. Một ứng cử viên tốt là metformin - một loại thuốc an toàn, rẻ tiền cho bệnh đái tháo đường týp 2 đã được sử dụng trong hơn 50 năm.
Jay Olshansky - GS về sức khỏe cộng đồng tại Đại học Illinois ở Chicago cho hay, sự can thiệp làm chậm lão hóa sẽ tốt hơn là chữa bệnh ung thư bởi lão hóa sẽ gây ảnh hưởng nhiều hơn căn bệnh này. Nó sẽ ảnh hưởng đến bệnh tim, đột quỵ, bệnh Alzheimer, loãng xương... Nếu chúng ta có thể làm chậm lão hóa, thế giới của chúng ta sẽ thay đổi theo những cách rất tích cực.
Các nghiên cứu cho thấy metformin làm chậm sự lão hóa ở động vật. Thử nghiệm TAME (nhắm mục tiêu lão hóa với metformin) trên người dự kiến sẽ ra mắt vào cuối năm nay hoặc đầu năm tới.
Ngọc Nguyễn
Theo suckhoedoisong.vn