Bản Lác - Hòa Bình, một địa chỉ bản làng du lịch cộng đồng đã có từ 20 năm trước. Có một ngày tuổi thanh xuân của tôi đã ở nơi này. Còn nhớ bản Lác, mỗi nhà chỉ có chừng hai cái bóng điện vàng leo lét vào buổi tối. Con đường vào bản đất đỏ. Những mái nhà sàn quần tụ bên nhau nâu xám, đầm ấm nổi lên giữa thửa ruộng lúa vàng ươm trong vụ thu đông. Dưới gầm sàn ở những nhà ven bản còn trâu bò buộc đầy. Tiếng mõ trâu lóc cóc đi về trong chiều thu tà tà sương. Em gái Thái trong bộ trang phục dân tộc, cổ tay tròn trắng đưa đẩy khung dệt. Những bước chân thoăn thoắt tròn lẳn, chắc nịch của các cô gái ở đây, vén nhẹ vạt váy gấm nhung, leo nhẹ nhàng lên những bậc cầu thang…
Ảnh: MINH LÊ
Những kỷ niệm khó phai về một bản Lác trong sương thu, nắng sớm ngày ấy như một bức tranh thủy mặc. Chúng tôi ngủ trong một căn nhà sàn. Sáng sớm nghe tiếng băm thịt lách cách, mùi rau ngai ngái, mùi khói bếp ấm cả ban mai thu đông…
Hôm nay trở lại, tôi cố gắng mường tượng những con đường xưa mình đã đi. Giờ nhà mọc lên san sát, con đường bê-tông sạch sẽ, có dịch vụ xe điện chạy quanh bản, có xe đạp cho thuê để khách có thể tự đạp quanh làng. Vào thu là mùa du lịch ở Tây Bắc đến hết mùa xuân. Trên đường vào sâu vùng Tây Bắc thì bản Lác là điểm dừng chân nghỉ trưa để tiếp tục một hành trình. Chúng tôi được biết lượng khách đến vào ngày nghỉ cuối tuần thường lên tới khoảng hơn 1.000, bãi đỗ xe chật cứng. Bản rộn ràng những tiếng cười vui vẻ. Những đôi bạn trẻ, ánh mắt long lanh cùng nhau selfie. Những vị khách nước ngoài thong thả đạp xe, tìm kiếm những góc lạ lùng ở bản làng thanh bình.
Bản Lác bán nhiều khăn quàng cổ vô cùng. Những chiếc khăn dệt của đồng bào Thái rực rỡ, cho sắc mầu nhà sàn gỗ càng thêm vẻ lãng mạn. Đồng bào dân tộc Tây Bắc có thêm di sản lớn, là văn hóa ẩm thực. Ở bản Lác cũng vậy, những vị, thức, bí quyết để làm nên những món ăn đặc biệt như cá nướng, gà nướng, rau củ đồ chõ, cơm Lam, xôi ngũ sắc… bằng các gia vị, loại lá nấu riêng của đồng bào tạo nên sức hấp dẫn vô cùng thú vị cho các thực khách. Mỗi món ăn, gia vị như một vị thuốc bí truyền tăng cường sức khỏe.
Bản Lác đã thành điểm đến cho nhiều cư dân thành phố để có dịp thanh lọc những stress và khói bụi. Nơi thiên nhiên, con người hiểu và yêu hơn đời sống của mình, sống chậm và biết hưởng thụ những gì thuộc về giá trị văn hóa truyền thống cùng thiên nhiên đang ban tặng. Tôi đứng ở nơi vắng vẻ năm xưa, nhìn những người mua những chiếc khăn quàng cổ xinh xinh về tặng người thân yêu trước khi mùa đông tới.
Theo THU HÀ/nhandan.com.vn