10 năm làm chủ tế tại lễ hội rước kiệu xã Đại Đồng, cụ Chu Văn Vinh, 72 tuổi thuộc lòng những nghi lễ, trình tự trong lễ hội ở địa phương. Cụ Vinh cho biết: “Nằm trong dòng chảy văn hóa của huyện, xã Đại Đồng có 3 lễ hội tiêu biểu được nhân dân bảo tồn, phát huy gồm: Lễ hội trâu rơm, bò rạ tổ chức ngày mùng 4 tháng Giêng; lễ hội rước kiệu mừng ngày sinh Đức Thánh ngày 20 tháng Giêng và lễ hội rước kiệu mừng công ngày 10-11 tháng 9 âm lịch.
Những năm trước đây, đặc biệt là năm 2016, lễ hội rước kiệu của xã còn một số tồn tại, hạn chế, việc rước kiệu trái lộ trình quy định gây mất an ninh trật tự, an toàn giao thông. Trong lễ hội, xuất hiện một số hình ảnh quá khích, phản cảm, ảnh hưởng xấu đến thuần phong mỹ tục của quê hương, gây bức xúc dư luận xã hội”.
Trước thực trạng trên, Huyện ủy, UBND huyện chỉ đạo Phòng Văn hóa – Thông tin, UBND xã Đại Đồng xây dựng kế hoạch, kịch bản lễ hội, phân công trách nhiệm cụ thể, chi tiết cho từng thành viên trong ban chỉ đạo lễ hội nêu cao tinh thần trách nhiệm, thống nhất quan điểm, chỉ đạo tổ chức đúng quy định của pháp luật, văn minh, lịch sự, trang trọng, tiết kiệm…
Nhờ vậy, lễ hội rước kiệu xã Đại Đồng năm 2018 được tổ chức thành công, được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đánh giá cao. Đây là bước quan trọng trong việc lập hồ sơ khoa học đề nghị Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch công nhận lễ hội truyền thống xã Đại Đồng là di sản văn hóa phi vật thể Quốc gia trong thời gian tới.
Vĩnh Tường là miền đất giàu truyền thống văn hiến, đậm đà bản sắc văn hóa làng xã Bắc Bộ. Hiện nay, huyện Vĩnh Tường có 239 di tích lịch sử, trong đó, 18 di tích xếp hạng cấp Quốc gia, 49 di tích xếp hạng cấp tỉnh. Tồn tại cùng các di tích lịch sử là kho tàng di sản văn hóa phi vật thể phong phú, bao gồm những lễ hội truyền thống đặc sắc.
Theo thống kê, Vĩnh Tường có khoảng 20 lễ hội loại A, gần 20 lễ hội loại B và 37 lễ hội loại C. Nhiều lễ hội đặc sắc, thu hút đông đảo du khách trong và ngoài tỉnh như: Lễ hội đền Ngự Dội (xã Vĩnh Ninh); rước kiệu (Đại Đồng); lễ hội Rưng (thị trấn Tứ Trưng)…
Hàng năm, đặc biệt là vào mùa Xuân, các lễ hội trên địa bàn được tổ chức trang trọng với những hoạt động văn hóa lành mạnh, phong phú, hấp dẫn, quy tụ nhiều nét văn hóa dân gian đặc sắc của từng thôn, làng.
Các nghi lễ trong lễ hội đều được tiến hành trang trọng, tiết kiệm trên cơ sở bảo tồn và phát huy giá trị văn hóa truyền thống tốt đẹp, loại bỏ hoặc thay thế những tập tục không còn phù hợp; phần hội đảm bảo vui tươi, lành mạnh, đa dạng về hình thức, phù hợp với quy mô, tính chất, đặc điểm của lễ hội với nhiều hoạt động văn hóa, văn nghệ dân gian truyền thống; phù hợp với tính chất, đặc điểm lịch sử của di tích và thuần phong mỹ tục của địa phương.
Tuy nhiên, công tác tổ chức, quản lý lễ hội trên địa bàn huyện Vĩnh Tường còn một số tồn tại, hạn chế. Tại nhiều lễ hội, lượng khách trẩy hội lớn, trong khi lực lượng quản lý mỏng nên còn xảy ra tình trạng tiêu cực, vi phạm các quy định.
Một số nơi xảy ra tình trạng chen lấn, xô đẩy nhau hoặc giành giật, tranh cướp lộc, đồ lễ, rải tiền lẻ không đúng chỗ… gây mất trật tự, mỹ quan, mất vệ sinh công cộng. Một số dịch vụ ăn theo lễ hội như cúng thuê, xem bói, xem bói tay, xóc thẻ, bán đồ mã, đổi tiền lẻ… xuất hiện quanh các đình, đền, chùa; hiện tượng trò chơi mang tính cờ bạc trá hình vẫn còn; công tác vệ sinh môi trường trong lễ hội có nơi chưa tốt…
Đồng chí Kim Văn Hùng, Phó trưởng Phòng Văn hóa - Thông tin huyện Vĩnh Tường cho biết: “Tiếp nối thành công trong công tác tổ chức lễ hội rước kiệu xã Đại Đồng năm 2018, mùa lễ hội Xuân năm 2019, UBND huyện thành lập Ban Chỉ đạo tổ chức lễ hội; xây dựng kế hoạch tổ chức, trong đó đặc biệt chú trọng đến việc thực hiện nếp sống minh theo tinh thần Chỉ thị 11 của BTV Tỉnh ủy; chủ động tuyên truyền, cổ động, quảng bá các hoạt động của lễ hội; kiểm tra và quản lý chặt chẽ các dịch vụ văn hóa diễn ra trong lễ hội; phát hiện và xử lý kịp thời những hành vi vi phạm, các hoạt động mê tín dị đoan; chú trọng đảm bảo an ninh trật tự, an toàn giao thông đường bộ, đường thủy; phòng chống cháy nổ... để những ngày diễn ra lễ hội được vui tươi, lành mạnh, phát huy các giá trị văn hóa truyền thống, đáp ứng nhu cầu tín ngưỡng của nhân dân".
Theo Thu Nhàn/baovinhphuc