Sáng 4/4, Trung tâm Giao lưu Văn hóa Nhật Bản tại Việt Nam phối hợp với Bảo tàng Mỹ thuật Việt Nam tổ chức khai mạc triển lãm gốm Nhật "Yakishime – Dáng hình của Đất”, tại không gian trưng bày của Bảo tàng.
Triển lãm "Yakishime - Dáng hình của Đất" tập trung vào yakishime, một kỹ thuật làm gốm nung, đồ gốm không tráng men ở nhiệt độ cao. Tuy là một trong những phương pháp sản xuất gốm cơ bản nhất, yakishime đã phát triển theo những hướng đặc biệt ở Nhật Bản.
Triển lãm chia làm 3 phần. Phần 1 là các trà cụ dùng trong trà đạo, một nét văn hóa đã có ảnh hưởng quan trọng đến văn hóa truyền thống Nhật Bản. Phần 2 là các dụng cụ ăn uống, một phần không thể thiếu trong đời sống thường ngày của người Nhật. Phần 3 là các tác phẩm nghệ thuật đa dạng được các nghệ sĩ gốm chế tác bằng phương pháp Yakishime.
Yakishime làm trà cụ.
Ông Doi Katsuma, Giám đốc Trung tâm Giao lưu Văn hóa Nhật Bản tại Việt Nam cho biết: "Năm 2023 đánh dấu kỷ niệm 50 năm thiết lập quan hệ ngoại giao Nhật Bản – Việt Nam. Triển lãm lưu động “Yakishime – Dáng hình của đất” chính là sự kiện quy mô lớn đầu tiên của năm kỷ niệm này của Trung tâm Giao lưu Văn hóa Nhật Bản tại Việt Nam. Trong triển lãm, chúng tôi tập trung vào phương pháp làm gốm nguyên sơ nhất, có lịch sử phát triển độc nhất tại Nhật Bản có tên là "Yakishime”, trưng bày các tác phẩm từ khi phương pháp này mới ra đời đến ngày nay, qua đó hữu hình hóa và giới thiệu một khía cạnh của văn hóa Nhật Bản".
Ông Doi Katsuma, Giám đốc Trung tâm Giao lưu Văn hóa Nhật Bản tại Việt Nam.
Đồ gốm Yakishime sớm nhất có niên đại từ thế kỷ thứ IV hoặc thứ V. Tuy nhiên, phải đến khoảng thế kỷ XII đến thế kỷ XVII, kỹ thuật này mới có chỗ đứng vững chắc và được sử dụng trong một công đoạn sản xuất quan trọng tại các trung tâm gốm lớn ở Nhật Bản, bao gồm: Bizen, Shigaraki và Tokoname.
Trong khi các sản phẩm gốm yakishime gắn liền với các hình thức bình ống, các nghệ sĩ đương đại cũng đã tạo ra các sản phẩm nghệ thuật bằng yakishime. Gốm Yakishime cũng bao gồm một số tác phẩm có lớp men tự nhiên được tạo ra bởi tro rơi trên bề mặt trong quá trình nung. Trong tất cả các biến thể của loại hình này, từ bình chứa đến đồ vật, đồ gốm yakishime dưới mọi hình thức đã trở thành một phần không thể thiếu trong cuộc sống hàng ngày của quá trình lịch sử lâu dài không ngừng kết hợp giữa truyền thống và sự đổi mới.
Một diễn biến gần đây là sự xuất hiện của các nghệ nhân tạo ra đồ yakishime bằng đất sét sứ không trăng men. Thêm vào đó, với sắc thái của đất sét và phẩm chất hào phóng, anh hùng gắn liền với gốm yakishime từ lâu, các tác phẩm của họ đã đạt tới một sức hấp dẫn mới nhờ có sức mạnh và thể hình sắc nét.
Giám tuyển, Bảo Tàng Panasonic Shiodome - Mieko Iwai chia sẻ: "Triển lãm này sẽ giới thiệu về đồ gốm yakishime, được phát triển theo các chiều hướng đặc biệt ở Nhật Bản, như một phần của văn hóa truyền thống Nhật Bản. Cuộc triển lãm sẽ khám phá lịch sử của yakishime, từ nguồn gốc của loại gốm này cho đến hiện tại, việc sử dụng nó làm trà cụ và dụng cụ phục vụ ẩm thực, và sự xuất hiện của nó như một sản phẩm nghệ thuật. Trong khi các tác phẩm được trưng bày bao gồm các ví dụ về phong cách sáng tạo vượt ra khỏi khái niệm yakishime truyền thống, triển lãm này cũng giới thiệu về yakishime trong bối cảnh trà đạo và washoku, ẩm thực Nhật Bản. Sự kiện sẽ mang đến cho khán giả từ các nền văn hóa khác, những người có thể còn lạ lẫm với những món đồ gốm đơn giản nhưng trang nhã sâu sắc này, một cơ hội tuyệt vời để trải nghiệm sự tinh tế và thẩm mỹ độc đáo của Nhật Bản".
Triển lãm diễn ra đến ngày 20/4./.
Theo Hà Phương/VOV.VN – 4/4/2023
https://vov.vn/van-hoa/khai-mac-trien-lam-hon-80-tac-pham-gom-nhat-ban-tai-viet-nam-post1011756.vov