Chất vấn và trả lời chất vấn là một trong những hoạt động quan trọng, nổi bật tại kỳ họp HĐND các cấp, luôn thu hút sự quan tâm, theo dõi của đông đảo cử tri và Nhân dân. Hoạt động này không chỉ thể hiện chức năng giám sát của HĐND mà còn là dịp để HĐND thu thập thông tin, phân tích, làm rõ những khó khăn, vướng mắc trong công tác điều hành, quản lý, qua đó cùng với Ủy ban Nhân dân và các cơ quan có liên quan tìm giải pháp khắc phục nhằm thực hiện thắng lợi các nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội, bảo đảm quốc phòng - an ninh.
Những năm gần đây, HĐND tỉnh đã có nhiều đổi mới về hoạt động này, tại các kỳ họp thường lệ, thời lượng HĐND tỉnh dành cho phiên thảo luận, chất vấn, giải trình chiếm khoảng 1/2 thời lượng kỳ họp, trong đó dành 01 buổi cho phiên thảo luận tổ và từ 02 đến 03 buổi cho phiên chất vấn trực tiếp tại hội trường.
Đại biểu HĐND tỉnh đã thực hiện khá tốt hoạt động thảo luận, chất vấn, số lượng đại biểu tham gia chất vấn ngày càng nhiều và nội dung thảo luận, chất vấn ngày càng sâu, tập trung vào những vấn đề quan trọng như: việc thực hiện nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội, đảm bảo quốc phòng - an ninh, đầu tư, đất đai, và các chính sách địa phương dự kiến ban hành.
Tại Kỳ họp 11, HĐND tỉnh khóa XVII, nhiệm kỳ 2021-2026 vừa qua, HĐND tỉnh tiếp tục đổi mới nội dung, hình thức tổ chức kỳ họp theo hướng giảm thời gian trình bày báo cáo, dành nhiều thời gian cho thảo luận. Cùng với việc thông qua các báo cáo, tờ trình theo luật định, HĐND tỉnh đã dành trọn một ngày để chất vấn, trả lời chất vấn, thảo luận kỹ về kết quả phát triển kinh tế - xã hội 6 tháng đầu năm 2023, nhất là chỉ rõ những hạn chế, khó khăn, đồng thời, đề ra giải pháp phát triển phát triển kinh tế - xã hội 6 tháng cuối năm 2023.
Tại các phiên thảo luận ở tổ và ở hội trường, các đại biểu HĐND tỉnh đã đóng góp nhiều ý kiến, đề xuất các giải pháp tháo gỡ điểm nghẽn, khơi thông nguồn lực nhằm phục hồi tăng trưởng, phát triển kinh tế - xã hội như: Tháo gỡ khó khăn về giải ngân vốn đầu tư công, giải phóng mặt bằng, bảo vệ môi trường, xây dựng làng văn hóa kiểu mẫu, xây dựng nông thôn mới nâng cao, tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp; đẩy mạnh cải cách hành chính; phát triển du lịch, dịch vụ; quan tâm tới lĩnh vực an sinh xã hội, nâng cao đời sống vật chất, tinh thần của Nhân dân; giải quyết vấn đề cấp nước sạch cho nhân dân một số địa phương.
Về hình thức, trước khi đại biểu chất vấn, Thủ trưởng cơ quan trả lời chất vấn báo cáo ngắn gọn về phạm vi chất vấn trong vòng 03 phút. Đại biểu HĐND tỉnh chất vấn nhiều lần cùng một vấn đề hoặc nhiều vấn đề khác nhau. Tuy nhiên, mỗi một lần chất vấn không quá 1 phút; trả lời chất vấn không quá 3 phút.
Tại phiên chất vấn, có 17 lượt chất vấn trực tiếp của đại biểu HĐND tỉnh đặt câu hỏi chất vấn. Nội dung, phạm vi chất vấn là những vấn đề quan trọng của tỉnh, những vấn đề cử tri và Nhân dân quan tâm. Phiên chất vấn đã diễn ra trong không khí dân chủ, thẳng thắn, trách nhiệm, có sự trao đổi để làm rõ thêm vấn đề. Chủ tọa điều hành phiên chất vấn linh hoạt, khoa học, có sự gợi mở trong câu hỏi, câu trả lời, đồng thời quy trách nhiệm rõ đến từng cơ quan, đơn vị và cá nhân.
Các đại biểu HĐND tỉnh đã thể hiện tinh thần trách nhiệm, đặt câu hỏi ngắn gọn, rõ ràng, đi thẳng vào vấn đề. Một số đại biểu thẳng thắn chỉ ra những tồn tại, hạn chế cần khắc phục, trách nhiệm của tập thể, cá nhân. Các thành viên UBND tỉnh, Thủ trưởng các ngành, cơ bản đã trả lời rõ, thẳng thắn về kết quả đạt được, những hạn chế, yếu kém, chỉ rõ nguyên nhân nhận trách nhiệm và có giải pháp để khắc phục những nội dung đại biểu HĐND tỉnh chất vấn.
Để tạo điều kiện phát huy vai trò, trách nhiệm của các đại biểu trong hoạt động chất vấn, trước mỗi kỳ họp Thường trực HĐND tỉnh giao Văn phòng Đoàn ĐBQH&HĐND tỉnh cung cấp kịp thời, đầy đủ cho đại biểu những tài liệu, thông tin liên quan đến các nội dung kỳ họp để đại biểu có thời gian nghiên cứu chuẩn bị nội dung tham gia chất vấn.
Sau chất vấn, HĐND tỉnh đã làm rõ trách nhiệm của thủ trưởng các cơ quan đơn vị trong công tác chỉ đạo, điều hành thực hiện các nhiệm vụ quan trọng ở địa phương; đưa ra phương hướng, giải pháp nhằm triển khai thực hiện có hiệu quả nghị quyết của HĐND tỉnh.
Bích Hằng