27 năm thành lập và phát triển, Bảo hiểm xã hội tỉnh Vĩnh Phúc đã không ngừng nỗ lực và đã đạt được nhiều kết quả quan trọng trong thực hiện nhiệm vụ đảm bảo an sinh xã hội của Đảng và Nhà nước, từng bước khẳng định chính sách BHXH, BHYT là những trụ cột trong hệ thống an sinh xã hội, góp phần thúc đẩy tiến bộ và công bằng xã hội để tỉnh Vĩnh Phúc phát triển bền vững.
Được thành lập năm 1997 theo Quyết định số 1607/BHXH-QĐ-TCCB ngày 16/9/1997 của Tổng Giám đốc BHXH Việt Nam, trên cơ sở chia, tách tỉnh Vĩnh Phú thành 02 tỉnh Phú Thọ và Vĩnh Phúc; Qua quá trình phát triển, BHXH tỉnh không ngừng nỗ lực, vượt qua những khó khăn, thách thức để đổi mới, nâng cao chất lượng phục vụ Nhân dân, đơn vị, doanh nghiệp và người lao động.
27 năm qua, BHXH tỉnh Vĩnh Phúc luôn nhận được sự quan tâm, chỉ đạo sát sao của Tỉnh ủy, HĐND, UBND tỉnh, BHXH Việt Nam; sự phối hợp hiệu quả của các sở, ban ngành, đoàn thể và UBND các các cấp. Cùng với việc phát huy nội lực, đoàn kết phấn đấu, chủ động triển khai đồng bộ các giải pháp, BHXH tỉnh Vĩnh Phúc đã không ngừng lớn mạnh về mọi mặt; vượt qua mọi khó khăn thách thức, không ngừng đổi mới, nâng cao chất lượng phục vụ; tổ chức thực hiện có hiệu quả chính sách BHXH, BHYT trên địa bàn tỉnh, góp phần đảm bảo an sinh xã hội cho nhân dân Vĩnh Phúc.
Ngày đầu thành lập, cơ sở vật chất thiếu thốn, khó khó khăn, phải đi thuê nhà dân làm trụ sở làm việc. Khi ấy, chỉ với 52 cán bộ, công chức, viên chức, BHXH tỉnh Vĩnh Phúc đã tổ chức quản lý và thực hiện tốt quỹ BHXH bắt buộc, đảm bảo đầy đủ các chế độ, chính sách về ốm đau, thai sản, dưỡng sức phục hồi sức khỏe, hưu trí và tử tuất cho người lao động.
Năm 2003, thực hiện chủ trương sáp nhập BHYT, BHXH tỉnh tiếp nhận và tổ chức thực hiện thêm nhiệm vụ quản lý quỹ BHYT và thực hiện chính sách BHYT. Tiếp đó, từ năm 2026 khi Luật BHXH được ban hành, BHXH tỉnh tổ chức thêm các nhiệm vụ mới như chính sách BHXH tự nguyện (năm 2008); chính sách bảo hiểm thất nghiệp, BHYT hộ gia đình (năm 2009).
Đến nay, BHXH tỉnh Vĩnh Phúc đã có một bộ máy hoàn chỉnh với 8 phòng nghiệp vụ và 08 BHXH huyện, thành phố, với 266 cán bộ, công chức, viên chức, có đầy đủ phẩm chất và năng lực chuyên môn, đáp ứng tốt yêu cầu nhiệm vụ của ngành, nhất là trong quá trình hội nhập quốc tế hiện nay.
27 năm qua, cùng với sự phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh, chính sách BHXH, BHYT, BHTN đã luôn đồng hành và đảm bảo quyền lợi của nhân dân và người lao động trong tỉnh. Trong suốt chặng đường ấy, BHXH tỉnh đã và đang đảm bảo đầy đủ, kịp thời các quyền lợi về BHXH cho trên 43,9% lực lượng lao động; quyền lợi về BHYT cho trên 95,7% dân số; quyền lợi về hưu trí, trợ cấp BHXH hàng tháng cho trên 4,2 vạn người hưởng (đạt trên 45% số người sau độ tuổi nghỉ hưu được hưởng lương hưu), hàng chục triệu lượt người được chăm sóc, đảm bảo các quyền lợi về BHYT.
Nỗ lực góp sức giữ vững trụ cột an sinh xã hội
Thực hiện mục tiêu xuyên suốt phát triển BHXH, BHYT theo hướng bao phủ toàn dân, những năm qua, số người tham gia BHXH, BHYT, bảo hiểm thất nghiệp tiếp tục tăng qua các năm, góp phần tích cực mở rộng lưới an sinh đến mọi người dân. Đến nay, toàn tỉnh có trên 257 ngàn người tham gia BHXH, chiếm khoảng 43,9% lực lượng lao động trong độ tuổi (tăng hơn 237 ngàn người tương ứng tăng gấp 13 lần so với năm 1997; hơn 224,5 ngàn người tham gia BHTN, chiếm khoảng 38,6% lực lượng lao động trong độ tuổi.
Số người tham gia BHYT được mở rộng và tăng với tốc độ nhanh. Nếu như năm 1997 mới có khoảng 11% dân số tham gia BHYT thì đến 30/9/2024, số người tham gia BHYT tăng lên 1.186,6 ngàn người, mở rộng diện bao phủ BHYT đạt 95,7% dân số; về cơ bản đã sớm hoàn thành và hoàn thành vượt mức các mục tiêu, chỉ tiêu của Nghị quyết số 28 và Nghị quyết đại hội Đảng bộ tỉnh Vĩnh Phúc lần thứ 17, nhiệm kỳ 2020-2025.
Số người tham gia BHXH tự nguyện ngày càng tăng, đến nay đã có trên 23,8 ngàn người tham gia BHXH tự nguyện, chiếm 3,9% LLLĐ (thời điểm năm 2008 khi mới triển khai chính sách BHXH tự nguyện chỉ có 31 người tham gia). Ngày càng nhiều mô hình điểm, cách làm hay về phát triển BHXH tự nguyện đã được BHXH tỉnh, BHXH huyện triển khai thực hiện.
Để tạo thuận lợi cho người lao động, nhân dân tham gia BHYT, BHXH tự nguyện, nhất là nhằm tăng nhanh tỷ lệ bao phủ BHYT, BHXH tỉnh ký kết Hợp đồng ủy quyền thu với các tổ chức dịch vụ thu, mạng lưới 152 điểm thu trải rộng khắp các xã, phường, thị trấn trong tỉnh với 297 nhân viên thu và cộng tác viên. Theo đó, công tác tuyên truyền, nâng cao nhận thức về BHXH, BHYT được cán bộ ngành BHXH và nhân viên thu, cộng tác viên lan tỏa mạnh mẽ đến đến mọi tầng lớp Nhân dân, mọi thành phần trong xã hội, giúp cho người dân hiểu được ỹ nghĩa nhân văn, thiết thực của BHXH, BHYT để chủ động tham gia cho bản thân và gia đình.
Đi đôi với sự gia tăng về diện bao phủ, tổng số thu từ BHXH, BHYT, BH thất nghiệp gia tăng liên tục hàng năm và đều hoàn thành vượt mức chỉ tiêu, kế hoạch BHXH Việt Nam giao. Tổng số thu 27 năm qua đạt trên 55.511 tỷ đồng, số thu BHXH, BHYT, BHTN hiện nay đã tăng gấp 425 lần so với năm 1997. Nợ đọng luôn được kiểm soát và duy trì ở mức thấp, luôn nằm trong tốp các tỉnh có tỷ lệ nợ thấp nhất trong toàn quốc.
Từ năm 1995 đến nay, đã có hơn 1,86 triệu lượt người được hưởng các chế độ ốm đau, thai sản, dưỡng sức phục hồi sức khỏe; 110,3 ngàn lượt người hưởng BHXH một lần; 99,3 ngàn lượt người hưởng các chế độ BHTN; khoảng 24 triệu lượt người dân được chăm sóc, đảm bảo các quyền lợi về BHYT với số tiền chi trả hơn 13 ngàn tỷ đồng. Trong đó, nhiều bệnh nhân mắc bệnh hiểm nghèo như ung thư, tim mạch, bệnh mạn tính,… đã được quỹ BHYT chi trả, góp phần quan trọng trong công tác chăm sóc sức khỏe Nhân dân.
Đặc biệt, trong chặng đường 27 năm BHXH tỉnh không ngừng nỗ lực nâng cao chất lượng phục vụ nhân dân, chuyển đổi tác phong làm việc từ hành chính sang phục vụ theo hướng ngày càng chuyên nghiệp, lấy người dân, doanh nghiệp là trung tâm, là chủ thể phục vụ; đẩy mạnh giao dịch điện tử, tăng cường sử dụng các dịch vụ công ích, rút ngắn thời gian giải quyết, tạo thuận lợi và đảm bảo quyền lợi cho người lao động và nhân dân. Từ năm 2019, các chế độ ốm đau, thai sản, dưỡng sức PHSK, BHXH một lần được chi trả trực tiếp vào tài khoản của người thụ hưởng. Điều này giúp cho người lao động nhận tiền trực tiếp và nhanh chóng từ cơ quan BHXH mà không mất thời gian chi qua khâu trung gian là đơn vị sử dụng lao động như trước đây.
Lương hưu, trợ cấp BHXH luôn đảm bảo đến tay người hưởng trước ngày 10 hàng tháng bằng bằng nhiều hình thức chi trả khác nhau để người dân lựa chọn. Nếu như trước đây chỉ thực hiện duy nhất là chi trả trực tiếp qua đại lý xã, phường thì từ năm 2013 đã áp dụng hình thức chi trả qua hệ thống Bưu điện tại các điểm chi trả xã, phường, thị trấn và qua tài khoản cá nhân của người hưởng.
Từ ngày 1/8/2024, BHXH tỉnh Vĩnh Phúc tiếp tục cải cách hành chính, nâng cao chất lượng phục vụ trong công tác chi trả thông qua việc triển khai phương thức chuyển tiền lương hưu, trợ cấp BHXH hằng tháng trực tiếp vào tài khoản cá nhân của người hưởng. Với hình thức này, người hưởng được nhận đầy đủ, kịp thời chế độ ngay từ đầu tháng mà không phải qua khâu trung gian (Bưu điện) như thời gian qua, đem lại rất nhiều tiện lợi cho người thụ hưởng
Một trong những yếu tố góp phần tạo nên những thành quả to lớn trong chặng đường 27 năm qua của BHXH tỉnh Vĩnh Phúc chính là những thành tựu trong cải cách hành chính. Với phương châm “chuyển mạnh từ hành chính thụ động sang tác phong phục vụ”, Bảo hiểm xã hội tỉnh đã đẩy mạnh phong trào “chung tay cải cách thủ tục hành chính”, đột phá là ứng dụng công nghệ thông tin thực hiện các nghiệp vụ chuyên môn, rút ngắn thời gian giải quyết các thủ tục hành chính, tạo thuận lợi người dân trong việc tham gia và thụ hưởng chính sách BHYT.
Từ năm 2014, BHXH tỉnh đã triển khai quyết liệt các chủ trương chung của ngành về ứng dụng công nghệ thông tinh. Từ chỗ mọi hoạt động của đơn vị phải tính toán, ghi chép, theo dõi thủ công, rất mất nhiều công sức và ngày càng không đáp ứng được yêu cầu quản lý; thực hiện chủ trương cải cách hành chính của Chính phủ, của BHXH Việt Nam, BHXH tỉnh Vĩnh Phúc đã tổ chức thực hiện kiên trì, quyết liệt, tập trung đẩy mạnh cải cách thủ tục hành chính trên tất cả các lĩnh vực hoạt động nghiệp vụ, lấy cải cách hành chính làm khâu đột phá, nhằm nâng cao hiệu quả công tác, nâng cao chất lượng phục vụ đối tượng tham gia và thụ hưởng chính sách BHXH, BHYT…
Thủ tục hành chính trong tham gia và giải quyết các quyền lợi về BHXH, BHYT ngày càng được cải tiến, rút gọn, giảm từ 263 TTHC năm 2009 nay xuống còn 25 TTHC. Trong đó 100% thủ tục được cung cấp trực tuyến ở mức độ 4, thực hiện giao dịch điện tử với các tổ chức, cá nhân ở tất cả các lĩnh vực nghiệp vụ… Theo đó, gần như tất cả các hoạt động của Ngành, cũng như các giao dịch của người tham gia, đơn vị sử dụng lao động với cơ quan BHXH đã được thực hiện trên môi trường số; người dân, đơn vị có thể giao dịch với cơ quan BHXH mọi lúc, mọi nơi.
BHXH tỉnh cũng tăng cường ứng dụng CNTT, chuyển đổi số, đặc biệt là triển khai quyết liệt, hiệu quả Đề án số 06 của Chính phủ, Đến nay, BHXH tỉnh đồng bộ dữ liệu, đã xác thực hơn 1,1 triệu thông tin nhân khẩu trong cơ sở dữ liệu người tham gia với cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư và liên thông với một số cơ sở dữ liệu của Ngành Thuế, Tư pháp... tạo thuận lợi, người dân có thể giao dịch với bất kỳ cơ quan BHXH nào trên toàn quốc. Hệ thống thông tin giám định BHYT đã kết nối, liên thông giữa cơ quan BHXH với 41 cơ sở KCB BHYT trong toàn tỉnh…
Ngoài ra, BHXH tỉnh cũng tăng cường triển khai hướng dẫn, tuyên truyền, vận động người dân sử dụng ứng dụng “VssID - BHXH số” . Đến nay, có hơn 600 ngàn người sử dụng ứng dụng VssID để quản lý, kiểm soát quá trình tham gia, thụ hưởng chính sách; thực hiện các dịch vụ công về BHXH, BHYT; phối hợp với Sở, ngành và đơn vị liên quan triển khai KCB BHYT bằng căn cước công dân tại 100% cơ sở KCB trên địa bàn toàn tỉnh. Không những thế, các thế hệ công chức, viên chức, người lao động ngành BHXH tỉnh luôn thể hiện tinh thần tương thân tương ái, tích cực đóng góp ngày lương, ngày công hưởng ứng các phong trào thiện nguyện của TW, của ngành và của địa phương, trong đó có các hoạt động tặng sổ BHXH, thẻ BHYT, tặng quà cho bệnh nhân BHYT có hoàn cảnh khó khăn.
Ý nghĩa hơn nữa, tinh thần ấy đã được lan tỏa rộng rãi và nâng lên một tầm cao mới, đó là đã huy động được sự quan tâm, ủng hộ của công động các doanh nghiệp, các nhà hảo tâm trong tỉnh. Chỉ tính từ năm 2020 trở lại đây, các doanh nghiệp, nhà hảo tâm đã trao tặng 1.252 sổ BHXH và 2.211 thẻ BHYT với số tiền trao tặng là 1,989 tỷ đồng cho người dân có hoàn cảnh khó khăn.
Có thể nói, từ năm 1997 đến nay, với sự cố gắng, nỗ lực của các thế hệ công chức viên chức (CCVC), ngành BHXH tỉnh Vĩnh Phúc đã nỗ lực vượt qua mọi khó khăn, thách thức và đạt được nhiều thành quả quan trọng. 27 năm xây dựng và phát triển, BHXH tỉnh đã hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ chính trị, góp phần quan trọng đảm bảo an sinh xã hội của tỉnh nhà. Những nỗ lực không ngừng của các thế hệ công chức, viên chức được ghi nhận bằng những phần thưởng cao quý, tập thể BHXH tỉnh đã vinh dự được tặng thưởng Huân chương Lao động hạng 3, Huân chương Lao động hạng Nhì, cờ thi đua, Bằng khen của BHXH Việt Nam, của UBND tỉnh và nhiều danh hiệu thi đua, hình thức khen thưởng khác.
Nhiều tập thể và cá nhân trong ngành được Thủ tướng Chính phủ, Bảo hiểm xã hội Việt Nam, Tỉnh ủy, UBND tỉnh tặng các danh hiệu và hình thức khen thưởng cao, đặc biệt có cán bộ trực tiếp giải quyết chính sách BHXH, BHYT được người dân viết thư khen ngợi. Qua đó, vị thế của Ngành được nâng cao không chỉ trong hệ thống chính trị mà cả trong nhận thức của người dân, trong đánh giá của cộng đồng DN trong tỉnh.
Hướng tới mục tiêu phát triển bền vững
Tiếp đà phát triển và phát huy những thành quả 27 năm qua, để thực hiện thành công các mục tiêu về BHXH, BHYT, đặc biệt là BHXH, BHYT toàn dân, với sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị, ngành BHXH tỉnh Vĩnh Phúc tiếp tục triển khai các giải pháp với tinh thần chủ động, đồng bộ, toàn diện, đặt lộ trình, mục tiêu cụ thể cho từng năm, từng giai đoạn.
Với những thành quả tăng trưởng bền vững xuyên suốt 27 năm vừa qua, dưới sự lãnh đạo, chỉ đạo sát sao của Tỉnh ủy, HĐND, UBND tỉnh và BHXH Việt Nam; với sự phối hợp chủ động, tích cực của các sở, ngành, cấp uỷ chính quyền các địa phương trong tỉnh; cùng sự nỗ lực, đoàn kết, nhất trí một lòng của toàn thể CCVC, BHXH tỉnh sẽ tiếp tục thực hiện thành công các mục tiêu, kế hoạch đặt ra, ghi dấu mốc phát triển ấn tượng cho giai đoạn 30 năm xây dựng và phát triển vào năm 2027 tới đây.
Lê Dũng