Cập nhật: 09/04/2025 08:08:00
Xem cỡ chữ

Chẳng ngẫu nhiên khi nhắc đến món ăn tinh hoa Hà Nội, du khách thường điểm những cái tên quen thuộc: chả cá Lã Vọng, phở Sướng, phở Cồ, cà phê Giảng, bánh Gia Trịnh… Đây là những thương hiệu ẩm thực mà người Hà Nội xem như di sản, được gìn giữ và tự hào qua nhiều thế hệ.

Xây dựng thương hiệu “mạnh” cho di sản ẩm thực - ảnh 1

Cà phê Năng với hương vị níu chân nhiều du khách

Trong “thực đơn” món ngon Hà Nội, đa phần những món ăn truyền thống, mang giá trị tinh hoa, bản sắc đều gắn liền với khu phố cổ, gần như nằm trọn trên địa bàn quận Hoàn Kiếm. “Bản đồ” ẩm thực này không chỉ tạo sức hấp dẫn với du khách mà còn tạo nên những thương hiệu có giá trị bền vững .

Thương hiệu và điểm đến

Tại Hoàn Kiếm, không hiếm thấy những địa chỉ ẩm thực mà thực khách phải xếp hàng chờ đợi. Địa danh nổi tiếng với những món ngon từ lâu đã hình thành sức hút  khó chối từ với du khách trong và ngoài nước.

Câu chuyện thương hiệu cho ẩm thực Hoàn Kiếm không phải cho đến bây giờ mới được quan tâm. Vùng trung tâm Hà Nội vốn từ lâu đã có hàng trăm món ăn quen thuộc, là thương hiệu đối với thực khách gần xa.

Có điều, trong bối cảnh hiện nay, khi du lịch văn hóa, ẩm thực đã trở thành một nhu cầu thiết yếu thì vấn đề đặt ra là cần xây dựng được một hệ thống thương hiệu tiêu chuẩn, thương hiệu mạnh, tạo điểm đến thực sự hấp dẫn trên bản đồ du lịch của Hà Nội nói chung, Hoàn Kiếm nói riêng. 

Xây dựng thương hiệu “mạnh” cho di sản ẩm thực - ảnh 2

Thương hiệu Chả cá Lã Vọng đã duy trì đến nay là đời thứ 5

Theo Chủ tịch UBND quận Hoàn Kiếm Phạm Tuấn Long, Hoàn Kiếm có lợi thế phát triển du lịch bởi có nhiều món ăn ngon, gắn với công thức chế biến truyền thống, mang khẩu vị riêng của người Hà Nội. 

Nhằm phát huy lợi thế này, Đề án "Phát triển và quảng bá di sản văn hóa ẩm thực quận Hoàn Kiếm phục vụ phát triển du lịch, đến năm 2025, định hướng 2030" đã được UBND quận Hoàn Kiếm phối hợp với Trung tâm Nghiên cứu và Phát huy giá trị Di sản văn hóa xây dựng và thực hiện.

“Đề án nhằm nhận diện giá trị, xác định chủ thể thực hành và trao truyền các giá trị văn hóa ẩm thực tại quận Hoàn Kiếm; đề xuất biện pháp hỗ trợ, phát huy và tôn vinh di sản, người nắm giữ di sản theo hướng làm nổi bật tính đặc trưng, xây dựng thương hiệu riêng, xây dựng sản phẩm du lịch trải nghiệm ẩm thực, kết nối với đề án chương trình thành phố sáng tạo. 

Thông qua việc quảng bá, phát huy di sản văn hoá ẩm thực, quận Hoàn Kiếm sẽ thu hút thêm nhiều khách du lịch, tạo ra nhiều loại hình sản phẩm du lịch…”, Chủ tịch quận Hoàn Kiếm Phạm Tuấn Long nhấn mạnh.

Xây dựng thương hiệu “mạnh” cho di sản ẩm thực - ảnh 3

Giò chả Quốc Hương

Xây dựng thương hiệu riêng cho di sản ẩm thực là mục tiêu quan trọng của Đề án. Theo đó, bộ nhận diện thương hiệu đã được công bố. Lựa chọn slogan "Hương vị từ ký ức", ẩm thực quận Hoàn Kiếm vừa là nhịp cầu để trở về với kỷ niệm và cảm xúc, với gia đình và nguồn cội, vừa để kết nối trái tim du khách đến với Hoàn Kiếm - Hà Nội.

Chuyên gia ẩm thực Nguyễn Thường Quân bày tỏ, anh ấn tượng với slogan “Hương vị từ ký ức”. Đi sâu vào khía cạnh văn hóa, món ăn chính là một miền ký ức, miền của những hương vị xưa cũ.

Ông Quân cho biết, trong truyền dạy, đào tạo về ẩm thực, các chuyên gia không chỉ dạy cách làm món ăn mà truyền dạy về văn hóa, những tinh hoa trong từng hương vị. 

Bởi vậy, slogan chính là một định hướng để Hoàn Kiếm tiếp tục thúc đẩy xây dựng và phát triển cho những thương hiệu di sản ẩm thực, tạo sức hút mạnh mẽ và bền vững hơn.

Để có nhiều hơn những thương hiệu “mạnh”

Qua nhiều thế hệ, ẩm thực quận Hoàn Kiếm đã có vị trí nhất định trong lòng du khách.

Nhiều thương hiệu nổi tiếng thường xuyên được nhắc đến như chả cá Lã Vọng, ô mai Hồng Lam, Xôi Yến, Phở 10 Lý Quốc Sư, Nem tai Bà Hồng, Phở Bát Đàn, bún chả Hàng Mành, Kem Tràng Tiền, ẩm thực Tống Duy Tân, Phở Khôi, Ngan nướng Huyền Anh, Bánh cuốn Bà Hoành, Bún chả Sinh Từ, lẩu ếch Dũng Hà, cafe Giảng…

Xây dựng thương hiệu “mạnh” cho di sản ẩm thực - ảnh 4

Xôi Yến là địa chỉ quen thuộc của nhiều thực khách

Các món ăn được đánh giá phù hợp với khẩu vị của nhiều khách quốc tế. Danh tiếng kết hợp với nguồn lực là các di sản văn hóa ẩm thực phong phú, đa dạng, Hoàn Kiếm có đủ cơ sở để xây dựng thương hiệu ẩm thực một cách bài bản để khi nhắc tới địa danh này, khách du lịch sẽ có nhiều hứng thú trải nghiệm ẩm thực.

Nhưng câu chuyện thương hiệu bền vững vẫn tiếp  tục đặt ra những vấn đề như giới thiệu, quảng bá, giữ gìn và trao truyền giá trị hồn cốt của văn hóa- ẩm thực; ứng xử, văn hóa kinh doanh, chất lượng dịch vụ…

Nhiều địa chỉ có món ăn ngon nhưng chất lượng dịch vụ chưa tương xứng, mức độ đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm chưa đạt chuẩn.

Trong khi đó, du khách cũng như các doanh nghiệp du lịch luôn đề cao những điểm di sản ẩm thực có “không gian thưởng thức nguyên bản, gần gũi với văn hóa phố cổ” song vẫn phải “sang trọng, lịch sự và tiện nghi”, với “chất lượng sản phẩm và dịch vụ ổn định”...

Thương hiệu ẩm thực tạo ra hình ảnh nhằm khẳng định, giới thiệu và truyền thông văn hóa ẩm thực với tư cách là một loại hình di sản văn hóa phi vật thể độc đáo. Điều này giúp các cơ sở ẩm thực cạnh tranh lành mạnh, tồn tại và phát triển trong bối cảnh toàn cầu hóa, hội nhập và giao lưu quốc tế. 

Các thành viên soạn thảo Đề án cho biết, căn cứ vào định hướng tiêu chí cốt lõi của ẩm thực Việt Nam, những đặc trưng của ẩm thực Hà Nội, đặc biệt là việc nhận diện những giá trị ẩm thực quận Hoàn Kiếm qua các sản phẩm ẩm thực đại diện được khảo sát, bước đầu có thể đề xuất một số tiêu chí xây dựng bộ nhận diện ẩm thực Hoàn Kiếm gồm: Ngon -Lành - Thanh - Sắc - Hay. 

Xây dựng thương hiệu “mạnh” cho di sản ẩm thực - ảnh 5

Ô Mai Tiến Thịnh

Có thể nói đây là bộ tiêu chí cốt lõi để hình thành nên những thương hiệu ẩm thực mạnh. Cùng với các yếu tố “Ngon- Lành- Thanh- Sắc” thì “Hay” chính là yếu tố tạo thêm sức hấp dẫn, đặc thù riêng cho thương hiệu.

Đó là câu chuyện, diễn giải di sản, giọng nói cộng đồng: kỹ thuật chế biến gia truyền, câu chuyện về sự ra đời món ăn, nét đẹp trong ứng xử văn hóa giữa chủ cơ sở ẩm thực với những người cung cấp thực phẩm…

Câu chuyện giữ lửa, truyền nghề, tạo nên hồn cốt món ăn, thức uống để giữ chân thực khách qua nhiều thập kỷ cũng được chủ nhân các thương hiệu ẩm thực nổi tiếng như cà phê Giảng, chả cá Lã Vọng, Bánh Gia Trịnh… chia sẻ, đó chính là bí quyết để họ giữ gìn và phát huy thương hiệu qua nhiều thế hệ.

Theo ông Nguyễn Chí Hòa, đại diện Thương hiệu Cafe Giảng, Café Giảng được mở ra bởi cha ông vào năm 1946. Sau bao năm tháng, công thức chế biến món cafe trứng của Giảng gần như không hề thay đổi đối với những ngày đầu từ hơn 70 năm trước.

 “Sự ra đời của cafe trứng là khát vọng và sáng tạo thường thấy của người Việt trong hoàn cảnh khó khăn. Đó là những năm tháng đất nước còn bộn bề gian khó nhưng điều đó không thể ngăn cản cha tôi sáng tạo ra một thức uống cho người Việt Nam. Và quan trọng hơn, cafe trứng là sản phẩm kết hợp hài hòa giữa Âu và Á...”, ông Hòa cho biết. 

Xây dựng thương hiệu “mạnh” cho di sản ẩm thực - ảnh 6

Phở Ông Vui

Thương hiệu Chả cá Lã Vọng đã duy trì đến nay là đời thứ 5. Bà Lê Thị Bích Lộc, chủ thương hiệu chia sẻ, bí quyết để duy trì quán ăn hơn trăm năm tuổi là phải yêu nghề, tận tụy với nghề. Để lưu giữ những hương vị từ ký ức là một hành trình không đơn giản. Thế hệ sau, con trai và cháu trai của bà cũng đã và đang tiếp nối, phát triển nghề truyền thống.

Nhấn mạnh vai trò của những người giữ lửa, truyền lửa di sản ẩm thực trong câu chuyện giữ gìn, phát triển thương hiệu, TS. Lê Thị Minh Lý, Ủy viên Hội đồng Di sản văn hóa quốc gia, Phó Chủ tịch Hội Di sản Văn hóa Việt Nam cho rằng: “Giữ gìn và lan tỏa thương hiệu có vai trò hết sức quan trọng của những người giữ lửa.

Trong bối cảnh hôm nay, chúng ta bàn câu chuyện "gắn sao" cho thương hiệu cũng chính là một sự tiếp nối và phát triển phù hợp, đó là một sự nhận diện dành cho thực khách, rằng cái gì là thật, cái gì là không thật?...”.

Theo TS. Lê Thị Minh Lý, câu chuyện về café Giảng chính là việc cụ thể hóa thông điệp dân tộc hóa, quốc tế hóa, sáng tạo để tạo nên một sản phẩm với những giá trị mới, được thế giới đón nhận. 

“Nếu cafe Giảng là sự kế thừa và sáng tạo văn hóa từ cà phê Pháp thì chả cá Lã Vọng là sự sáng tạo trên văn hóa dân gian. Từ xưa đến nay, bữa cơm của người Việt từ Bắc vào Nam luôn tồn tại món chủ đạo là cơm, cá và rau…

Nắm giữ những hương vị từ ký ức, trao truyền đến hôm nay, đó chính là một phần bí quyết hình thành nên những thương hiệu mạnh cho ấm thực”, TS. Lê Thị Minh Lý nhấn mạnh.

Theo baovanhoa.vn

https://baovanhoa.vn/du-lich/xay-dung-thuong-hieu-manh-cho-di-san-am-thuc-126807.html