Với số lượng kỷ lục 8.545 ảnh của hơn 1.275 tác giả từ 44 quốc gia tham dự, cuộc thi ảnh nghệ thuật quốc tế lần thứ 5 (VN-09) do Bộ VH,TT&DL tổ chức đã thực sự khẳng định uy tín và vị thế của nhếp ảnh VN đối với bạn bè quốc tế.
Một cuộc "so găng" bình đẳng
Tại cuộc họp báo công bố kết quả Cuộc thi và triển lãm ảnh nghệ thuật quốc tế lần thứ 5 tại VN (VN-09) do Bộ VH,TT&DL tổ chức, Hội đồng giám khảo gồm 7 thành viên, trong đó có 3 giám khảo quốc tế đến từ Áo, Singapore, Ấn Độ đã đánh giá cao kết quả của cuộc thi VN-09 có chất lượng ảnh cao hơn các năm trước.
342 tác phẩm của 227 tác giả thuộc 29 quốc gia được Hội đồng giám khảo lựa chọn trưng bày đều là những bức ảnh đẹp, sinh động và có giá trị nghệ thuật, có ý nghĩa xã hội và tính nhân văn sâu sắc.
Với tiêu chí chung, mọi tác phẩm đều bình đẳng, các thành viên Hội đồng giám khảo đã làm việc với tinh thần trách nhiệm cao. Cũng như các cuộc thi quốc tế khác do FIAP bảo trợ, số lượng tác giả của nước đăng cai bao giờ cũng cao hơn nhiều các nước thành viên khác nhưng số lượng ảnh vào triển lãm và vào giải là do chất lượng ảnh quyết định, Việt Nam cũng không ngoại lệ đó. Đó là lý do các tác giả Việt Nam tham gia với số lượng lớn: 983 tác giả, 6.403 ảnh (chiếm 75% tổng số ảnh tham gia) nhưng tỷ lệ tác phẩm vào giải chỉ có 1/3.
Cuộc thi thể hiện rất rõ sự phát triển mạnh và khá đồng đều của nghệ thuật nhiếp ảnh thế giới với khuynh hướng sáng tạo đa dạng, phương pháp sáng tạo phong phú, ngôn ngữ nhiếp ảnh sinh động. Nhờ vậy mà các nhà nhiếp ảnh đã thể hiện được ý tưởng của mình trong tác phẩm, truyền đạt đến cho người xem những rung động, những phát hiện, những cái nhìn độc đáo và mới lạ về thiên nhiên, cuộc sống và con người.
Phát biểu tại lễ công bố kết quả cuộc thi, ông Hoàng Đức Toàn – Cục trưởng Cục Mỹ thuật, Nhiếp ảnh & Triển lãm cho biết: “Việt Nam hoàn toàn vui mừng với kết quả của cuộc thi lần này. 32 tác phẩm được trao giải đều là những tác phẩm nghệ thuật có giá trị, thể hiện khả năng sáng tạo của tác giả và đem đến cho người xem những cảm xúc vui tươi, thêm yêu cuộc sống. Tin rằng khi triển lãm diễn ra vào 27.11.2009 tại Trung tâm Triển lãm Văn hóa nghệ thuật Việt Nam sẽ thu hút được sự quan tâm của công chúng và sẽ là một trong những sự kiện văn hóa tiêu biểu của năm 2009”. Ông David Tay Poey Cher, đại diện Đoàn Chủ tịch FIAP khẳng định: “Chúng tôi rất yên tâm, tin tưởng và hài lòng về sự chuẩn bị Đại hội lần thứ 30 của FIAP ở VN do phía VN tiến hành.
Được biết, Đại hội FIAP sẽ được xếp vào chương trình hoạt động của VN chào mừng Đại lễ kỷ niệm 1000 năm Thăng Long - Hà Nội. Trong khuôn khổ Đại hội, triển lãm ảnh nghệ thuật đen trắng và triển lãm ảnh của thanh thiếu niên thế giới cũng đã được Bộ VH,TT&DL chính thức giao cho Cục Mỹ thuật, Nhiếp ảnh & Triển lãm tổ chức với sự phối hợp của Hội Nghệ sĩ nhiếp ảnh VN. Đây là một duyên đẹp giữa FIAP và Việt Nam”.
Bài học nào cho các nhà nhiếp ảnh VN?
Nét nổi bật của bộ ảnh Việt Nam vào giải lần này là có nhiều tác giả hướng ống kính vào cuộc sống đang đổi mới với những thành tựu về kinh tế xã hội cũng như sự vươn dậy của người dân VN. Đây là hướng đi đúng của nghệ thuật nhiếp ảnh VN. Vì vậy chúng ta đã có một số ảnh về đề tài này vào vòng giải thưởng, kể cả Huy chương Vàng do Bộ VH,TT&DL trao tặng. Những bức ảnh của VN vào triển lãm lần này vẫn giữ được phong độ. Tuy nhiên, còn nhiều ảnh gửi tới chưa được chín về ý tưởng cũng như phương pháp thể hiện và kỹ thuật nhiếp ảnh; đồng thời lại có nhiều ảnh trùng lặp theo lối mòn, ảnh về cuộc sống mới khai thác chưa sâu. Vì vậy, số lượng tham gia của ta nhiều nhưng chất lượng chưa theo kịp được các nhà nhiếp ảnh quốc tế. Ông Chu Chí Thành, Chủ tịch Hội Nghệ sĩ nhiếp ảnh VN nhận xét: Theo tôi, sau cuộc thi lần này, các nhà nhiếp ảnh VN cần rút ra những bài học kinh nghiệm trong việc lựa chọn ảnh tham gia các cuộc thi quốc tế. Ta quá coi trọng về số lượng mà lại không chú ý tới chất lượng tác phẩm. Các nhà nhiếp ảnh quốc tế rất có ý thức khi chụp và hình thành tác phẩm làm sao thể hiện tối đa nội dung, hình thức, phương pháp thể hiện rất rõ ràng. Các tác giả VN mới chỉ động chạm vào đề tài mà chưa chịu khai thác sâu, cách xử lý thể hiện kỹ thuật chưa tinh, các bức ảnh của ta thiếu những sáng tạo riêng. Chúng tôi đã phải loại đi rất nhiều những bức ảnh bị trùng lặp về đề tài. Có tới hàng trăm bức ảnh quăng chài, quăng lưới hoặc như vô số những bức ảnh chụp chân dung bà - cháu ở Tây Nguyên theo một mô típ trùng lặp, lại không hay hơn các bức ảnh tham gia các cuộc thi trước.
Với góc nhìn rất khách quan của một giám khảo nước ngoài, ông Kurt Bathchinski (Áo) cho biết: “Theo tôi, các nhà nhiếp ảnh VN cần nỗ lực tham gia các cuộc thi và triển lãm ảnh quốc tế hơn nữa để học cách tư duy sáng tạo và thể hiện đề tài. Các bạn có thể thông qua hệ thống trang web của FIAP để đọc những đánh giá của các chuyên gia tại các cuộc thi quốc tế do FIAP bảo trợ, tổ chức”.
Qua 5 lần tổ chức, Cuộc thi ảnh quốc tế tại Việt Nam đã ngày càng được nâng cao tính chuyên nghiệp trong công tác tổ chức. Đây chính là lý do khiến cuộc thi VN-09 thu hút số lượng kỷ lục tác giả tham gia cũng như được FIAP đánh giá cao. Qua những cuộc thi ảnh quốc tế này, các nhà nhiếp ảnh VN có thêm điều kiện để giao lưu và học hỏi các nhà nhiếp ảnh quốc tế. Chắc hẳn khi nhìn vào bảng thành tích chưa thực sự mỹ mãn của giải thưởng lần này cũng như những nhận xét xác đáng của các vị giám khảo, các chuyên gia nhiếp ảnh của VN và quốc tế, các nhà nhiếp ảnh VN đã tới lúc cần phải thay đổi tư duy sáng tạo để làm sao tiếp cận sâu hơn nữa thực tiễn của đời sống hơn là những sáng tác theo lối mòn, tự “sa lon” hóa bó hẹp đề tài và cảm xúc sáng tạo của mình.
Kết quả cuộc thi
32 tác phẩm thuộc 15 quốc gia được trao giải thưởng, gồm: 2 Huy chương Vàng, 4 Huy chương Bạc, 6 Huy chương Đồng, 20 Bằng danh dự. Tác phẩm "Rừng cây mùa đông" của tác giả Jan Cawley (Anh) đoạt HCV FIAP. Tác phẩm "Mùa lũ" của tác giả Ngô Viết Ngọc (Việt Nam) đoạt HCV MOCST (Giải thưởng của Bộ VH,TT&DL).
Theo Báo VH Online