Số lượng tác giả, tác phẩm, quốc gia tham dự Cuộc thi và Triển lãm ảnh Nghệ thuật quốc tế VN-09 do Bộ VHTTDL chỉ đạo, Cục Mỹ thuật, Nhiếp ảnh và Triển lãm tổ chức, với sự phối hợp của Hội Nghệ sĩ Nhiếp ảnh Việt Nam, bảo trợ của FIAP có thể coi là kỷ lục trong số các cuộc thi ảnh quốc tế tại Việt Nam.
Phản ánh muôn mặt của đời sống
Cuộc thi năm nay có đề tài tự do, chấp nhận mọi hình thức thể hiện tác phẩm, đó là một trong những lý do cuộc thi nhận được 8.545 bức ảnh của 1.275 nhà nhiếp ảnh thuộc 47 quốc gia và vùng lãnh thổ trên toàn thế giới. Hội đồng giám khảo gồm các nhà nhiếp ảnh có uy tín ở Việt Nam và quốc tế đều hài lòng về chất lượng của cuộc thi và triển lãm ảnh VN-09. Hội đồng đã chọn ra 342 ảnh triển lãm, trong đó 32 ảnh đoạt giải FIAP và MOCTS đều là những tác phẩm ảnh đẹp, sinh động và có giá trị nghệ thuật, có ý nghĩa xã hội và tinh thần nhân văn sâu sắc.
Ông Hoàng Đức Toàn - Cục trưởng Cục Mỹ thuật, Nhiếp ảnh và Triển lãm, Trưởng ban tổ chức VN-09 nhận định: “Nhìn chung chất lượng ảnh năm nay cao hơn các năm trước. Điều này nói lên một ý nghĩa rất lớn: Các nhà nhiếp ảnh nghệ thuật trên thế giới, trong đó có Liên đoàn Nhiếp ảnh nghệ thuật quốc tế (FIAP) và Hội Nghệ sĩ nhiếp ảnh VN (VAPA) luôn luôn sáng tạo theo tôn chỉ, mục đích của mình: Vì hòa bình hữu nghị và sự hiểu biết giữa các dân tộc, vì con người và cuộc sống tốt đẹp trên trái đất”. 8.545 tác phẩm với 1.971 ảnh đen trắng và 6.574 ảnh màu đã phản ánh muôn mặt của đời sống con người trên hành tinh cũng như những cảm xúc đẹp bắt nguồn từ đời sống, cho thấy khả năng sáng tạo và lao động nghệ thuật của các nghệ sĩ nhiếp ảnh Việt Nam và thế giới.
 |
| ...và “Đường lên công nghiệp hoá” của Nguyễn Trung Luận (Việt Nam) |
Cơ hội để các nhà nhiếp ảnh Việt Nam chiêm nghiệm
Qua triển lãm, người xem có thể cảm nhận thấy rất rõ sự khác biệt giữa các tác giả Việt Nam với nước ngoài. Tác giả nước ngoài thiên về cái đẹp của thiên nhiên như Rừng cây mùa đông của Jan Cawley-Anh (HCV), Ngày đông lạnh giá của Mirsad Mujanoviv-Bosnia và Herrzegovina (HCB), Cánh đồng hoa Provansa của Horvat Franci –Slovenia (HCĐ)... Trong khi đó, ảnh của Việt Nam là cuộc sống thường ngày, hay vẻ đẹp của một sự đổi mới mang tính thời sự xã hội như Mùa lũ của Ngô Viết Ngọc (HCV), Đường lên công nghiệp hóa của Nguyễn Trung Luận (HCB), các bức ảnh Tắm, Tần tảo, Trong cơn bão lũ, Rạng rỡ mùa xuân (HCĐ)... Cả những bức ảnh về cuộc sống của tác giả nước ngoài, cách tiếp cận của họ cũng khác. Họ đi sâu hơn về khai thác góc nội tâm của con người như Hẹn gặp lại của Shyamal Das - Ấn Độ (HCB), Nụ hôn dưới ga tầu điện ngầm của Goldin Leonid – Israel (Bằng danh dự). Khi nhìn vào các bức ảnh đoạt Bằng danh dự, các tác giả nước ngoài có tầm nhìn rộng hơn các tác giả Việt Nam, họ tiếp cận cuộc sống cũng ở những khía cạnh bao quát hơn, có tính toàn cầu, mang ý tưởng chung không chỉ là vấn đề của một quốc gia mà của cả thế giới như Xây tổ, Băng tan, Em bé Mê Kông, Buổi học đầu tiên của cậu bé, Lễ hội múa lân... Các nhà nhiếp ảnh Việt Nam vẫn loanh quanh với Góc phố Hội An, Chú nhỏ Bắc Hà, Đường Xuân, Làng cổ... Không khó khăn gì khi xem các bức ảnh đoạt giải của tác giả nước ngoài thấy rõ trình độ kỹ thuật xử lý ánh sáng, tạo hình, bố cục ảnh của họ hơn hẳn những ảnh đoạt giải của Việt Nam. Ảnh của họ có những góc máy đẹp, không bị áp đặt, hài hòa, còn ảnh Việt Nam có ảnh tạo hình quá đơn giản nhiều khi có cảm giác nhà nhiếp ảnh chỉ mới may mắn “chộp” được khoảnh khắc mà có. Ông Chu Chí Thành - Chủ tịch Hội Nghệ sĩ nhiếp ảnh Việt Nam nhận xét: “Lần này tuy số ảnh của tác giả Việt Nam chiếm 75% tác phẩm nhưng tỷ lệ vào giải còn quá thấp với tỷ lệ 1/3. Thực tế cho thấy các nghệ sĩ nước ngoài chọn kỹ ảnh để tham dự. Ảnh của bạn có ý thức rõ ràng từ lúc chụp cho đến khi hình thành tác phẩm, thể hiện rõ ý tưởng, chủ đề, đề tài, đối tượng, phương pháp và cách thể hiện riêng. Tác phẩm của ta nhiều nhưng bị loại đi khá lớn. Tôi nghĩ cũng cần nhận xét thẳng thắn để còn rút kinh nghiệm. Một số tác giả chọn ảnh chưa kỹ, một số tác giả mới chạm đến đề tài mà chưa đi sâu, biểu cảm còn hời hợt. Kỹ thuật ảnh đã được nâng lên nhưng chưa đạt đến điêu luyện. Đó là chưa kể có lối mòn và sự trùng lặp việc bắt chước về đề tài xuất hiện khá nhiều”.
Sự công tâm đánh giá một cách nghiêm túc của Hội đồng giám khảo đã khiến chất lượng và giá trị giải thưởng của các tác phẩm tại Cuộc thi và triển lãm ảnh quốc tế VN-09 được nâng lên rõ rệt, điều này cũng lý giải vì sao bạn bè quốc tế ngày càng tham dự cuộc thi ảnh của ta một cách đông đảo. Chính vì vậy mà công chúng Thủ đô sẽ có cơ hội được chiêm ngưỡng các tác phẩm ảnh thực sự đẹp, sinh động, có giá trị nghệ thuật, ý nghĩa xã hội và tinh thần nhân văn sâu sắc tại Triển lãm ảnh nghệ thuật quốc tế lần thứ 5. Hướng ống kính vào cuộc sống đổi mới với các thành tựu kinh tế và sự vươn lên của người dân là một hướng đi đúng trong khai thác đề tài của các nhà nhiếp ảnh Việt Nam tuy nhiên để khai thác sao cho sâu hơn, chắt lọc hơn và có sự bứt phá thì còn phụ thuộc vào tài năng và tâm huyết của các nghệ sĩ.
* Triển lãm ảnh Nghệ thuật quốc tế lần thứ 5 tại Trung tâm Triển lãm Văn hóa - Nghệ thuật Việt Nam số 2 Hoa Lư, Hà Hội từ ngày 1 đến 6.11.2009.
Theo VanHoa Online