Ngày nay, công nghệ làm đẹp phát triển đáng kinh ngạc trong việc tạo ra mỹ phẩm và sử dụng tia laser chăm sóc làn da. Những thành tựu khoa học đó nếu được áp dụng đúng cách sẽ giúp cải thiện làn da ngày càng đẹp hơn. Tuy nhiên, vẫn có nhiều người bị dị ứng mỹ phẩm ở các mức độ nhẹ hay nặng. Bài viết sau đây sẽ giúp bạn đọc cách phát hiện và xử lý khi bị dị ứng mỹ phẩm.
Các loại mỹ phẩm dễ gây dị ứng
Nhiều nghiên cứu y học cho thấy, những loại mỹ phẩm dễ gây dị ứng là nước hoa, thuốc mọc tóc, kem làm trắng da, kem chống nếp nhăn, thuốc nước hoặc kem chống mọc lông; thuốc làm đầu, nhuộm tóc, kem dưỡng tóc, hóa trang mặt, kem trứng cá, kem lót khi trang điểm, son môi, thuốc vệ sinh, kem tắm, thuốc chống nắng, thuốc khử mùi và giảm mồ hôi...
Phát hiện dị ứng mỹ phẩm
Sau khi dùng mỹ phẩm, nếu bị dị ứng, bạn sẽ thấy xuất hiện một hay nhiều hơn các triệu chứng sau đây: đau rát vùng da vừa dùng mỹ phẩm, ngứa theo từng đợt trong vòng 10 phút, thường mắc phải khi dùng mỹ phẩm trên da mặt. Mẩn ngứa, có thể lúc đầu mẩn ngứa ít rồi tiến triển nhiều, thành những nốt ban đỏ, mụn nước, hay gặp ở vùng xung quanh mắt. Da mặt bị sưng tấy, có khi cảm thấy tức ngực khó thở. Trên da có vết nám đen hoặc nám trắng do một số hóa chất hay chất chiết suất từ thực vật để lại dấu vết trên da khi phản ứng với ánh sáng. Viêm da dị ứng là dạng dị ứng rầm rộ hơn, biểu hiện bằng mảng hồng ban ở vùng bôi mỹ phẩm, kèm theo mụn nước và ngứa. Nổi mề đay với những sẩn phù giống như những vết nổi gồ trên mặt da như muỗi cắn kèm theo ngứa.
Chàm tiếp xúc với các mảng hồng ban giới hạn rõ kèm theo mụn nước và ngứa. Da khô và tróc vẩy. Teo da là biến chứng hay gặp ở những người dùng nhóm thuốc có corticoid kéo dài. Sạm da là tình trạng tăng sắc tố sẫm màu. Lão hóa da với tình trạng nhăn da, đốm nâu, khô, nhám, tăng sừng. Có trường hợp nổi mụn trứng cá do bôi các loại mỹ phẩm làm bít các lỗ chân lông, gây ứ đọng chất bã nhờn. Móng tay, móng chân bị tróc, thay đổi màu, viêm nhức do thuốc sơn móng, rửa móng. Tóc khô giòn, dễ gãy, xơ cứng do các loại thuốc nhuộm tóc, uốn tóc... Ngoài ra, còn có những ảnh hưởng đối với các bộ phận khác của cơ thể, có khi để lại di chứng lâu dài.
Xử trí dị ứng mỹ phẩm
Sau khi bôi mỹ phẩm, nếu thấy da bị nổi sẩn, ngứa đỏ thì ngừng ngay lập tức, dùng vòi nước rửa cho mạnh để làm sạch mỹ phẩm trên da. Thông thường chỉ cần ngưng dùng mỹ phẩm thì các triệu chứng trên sẽ giảm dần và hết hẳn. Tuy nhiên, một số người có dị ứng ngày càng nặng hơn, nên cần phải được điều trị theo chỉ định của bác sĩ. Nếu bạn cảm thấy nghi ngờ mình bị dị ứng loại mỹ phẩm nào, thì đầu tiên là bạn phải ngừng sử dụng ngay loại mỹ phẩm đó. Khi ngưng dùng mà triệu chứng dị ứng vẫn còn thì phải ngừng tất cả các loại mỹ phẩm mà bạn đang dùng.
Đến khi triệu chứng dị ứng khỏi hẳn, bạn có thể dùng từng loại một để xác định xem loại nào đã gây dị ứng cho bạn để loại trừ vĩnh viễn. Trường hợp bị dị ứng nặng cần đến khám và điều trị theo chỉ dẫn của bác sĩ chuyên khoa da liễu. Tuyệt đối không cố tình sử dụng mỹ phẩm tiếp tục hoặc tự chữa dị ứng vì có thể gây nguy hiểm cho bạn.
Trường hợp bị viêm da tiếp xúc chỉ nên bôi ngắn ngày các thuốc có corticoid để tránh tác dụng phụ. Trường hợp nặng thì uống các thuốc kháng dị ứng theo chỉ định của bác sĩ. Bạn có thể uống vitamin C liều cao.
Một cuộc khảo sát quốc tế mới đây cho thấy, trong số 1.000.000 lượt người dùng mỹ phẩm, có 680 lượt bị phản ứng phụ. Trên thực tế, con số người dùng mỹ phẩm bị dị ứng còn lớn hơn nhiều, nhưng ở mức độ chưa phải đến bác sĩ điều trị. Thống kê của các phòng khám da liễu cho biết, có khoảng 10% số người dùng mỹ phẩm bị dị ứng, có thể do dùng quá liều lượng, dùng sai phương pháp, mỹ phẩm có nhiều chất bay hơi và sử dụng mỹ phẩm xung quanh mắt.
Phòng ngừa dị ứng mỹ phẩm
Nguyên tắc chung là tránh lạm dụng mỹ phẩm. Cần thử phản ứng trước khi sử dụng mỹ phẩm, nhất là những mỹ phẩm mới sử dụng lần đầu tiên. Phương pháp thử da ở mặt trong cánh tay: thoa mỹ phẩm vào vùng da ở mặt trong cánh tay để trong 24 - 48 giờ. Nếu không thấy dị ứng có nghĩa là bạn có thể dùng được loại mỹ phẩm đó. Phương pháp PUT là phương pháp xác định phản ứng chậm với mỹ phẩm: thoa mỹ phẩm lên vùng da mặt trong cánh tay 2 lần một ngày trong 2 tuần với diện rộng khoảng 5cm2. Nếu quá thời gian trên ở vùng da thoa thuốc không biểu hiện ngứa, hồng ban, nổi mụn nước... thì bạn hãy yên tâm dùng loại mỹ phẩm đó.
Không mua và dùng những mỹ phẩm kém chất lượng, không rõ nguồn gốc. Không bao giờ sử dụng lại loại mỹ phẩm đã từng gây dị ứng cho bạn. Chọn mua những loại mỹ phẩm mà bạn quen dùng, có nguồn gốc xuất xứ rõ ràng, chất lượng tin cậy và không gây dị ứng. Không mua theo người khác hoặc sự giới thiệu của bạn bè. Nên mua chai mỹ phẩm có dung lượng lớn, dùng được tương đối lâu nhưng trong quá trình dùng phải bảo quản và giữ vệ sinh cẩn thận, tránh ánh nắng và nhiệt độ cao. Không dùng chung mỹ phẩm với người khác. Bạn cần nhớ rằng mỹ phẩm chỉ đem đến vẻ đẹp bên ngoài. Bạn muốn có một làn da khỏe đẹp cần chăm tập thể dục, giữ vệ sinh da tóc, uống đủ nước, ăn nhiều rau quả, trái cây, thức ăn chứa nhiều vitamin C, E.
Theo ThS. Trần Minh Tuyên
BáoSK $ ĐS Online