Bún mắm nêm là món ăn ưa thích của người miền Trung nói chung nhưng đặc biệt Đà Nẵng vẫn luôn được lòng thực khách bởi hương vị đặc trưng rất đỗi thơm ngon, đậm đà.
Hẳn với ai đã từng nếm thử món ăn này thì chỉ cần nghe đến thôi cũng đã gật gù mà chóp chép thèm thuồng tưởng chừng như ta được nếm lại mùi thơm đặc trưng đó dâng lên trên đầu lưỡi. Vị thơm của mắm, mùi béo ngậy của heo quay hay heo luộc, mùi của sa tế ớt ngòn ngọt nhưng cũng không kém phần cay xè đặc trưng quyện với mùi chả bò, thêm một ít các loại rau thơm, đậu phộng rang.
Mắm nêm là loại mắm rất nổi tiếng ở miền Trung. Mắm thường được làm từ cá cơm, ngoài ra có thể là cá nục, cá trích…Để tạo nên những hương vị mắm nêm thơm ngon như thế phải trải qua quá trình muối mắm. Trước tiên chọn cá để muối phải là cá tươi, sau đó rửa sạch, đem ướp muối theo một tỉ lệ nhất định rồi cho vào hũ đậy kín nắp lại. Tùy theo thời tiết và nhiệt độ nơi để hũ mắm mà mắm có thể chín từ 7 – 9 ngày. Lúc này khi mắm đã chín sẽ có độ hơi sệt sệt nhưng đã bôc mùi thơm đặc trưng rất riêng của mắm.
Bún mắm nêm sẽ trở nên ngon hơn khi ăn với nhiều rau sống. Rau sống phải có xà lách, dưa leo, rau thơm, khế, chuối chát, đu đủ bào…Đầu tiên rau sống sau khi mua về thì nhặt bỏ các lá sâu và già úa rồi rửa sạch, để ráo nước. Dưa leo sau khi rửa sạch rồi cắt khoanh tròn, mỏng hay thái nhỏ.
Sau khi các nguyên liệu được chế biến xong là lúc chúng ta có thể thưởng thức những tô bún mắm nêm thơm nức của người Đà Nẵng. Trước tiên ta xếp rau sống xuống dưới đáy tô, sau đó cho bún lên trên chú ý sao cho tô bún vừa ăn. Tiếp đến cho các nguyên liệu ăn kèm không thể thiếu của loại bún này như thịt heo quay, nem chua, chả, dưa leo…Một tô bún nêm đúng chất Đà Nẵng thì ngoài bún, thịt heo quay còn có các loại rau thơm xắt nhỏ đúng kiểu miền Trung rắc lên trên kèm theo một ít đậu phộng rang. Khi ăn thực khách chỉ cần chan đều mắm nêm lên trên, trộn lẫn các thành phần lại với nhau và thưởng thức. Khi đó, hương vị bún mắm mới là toàn vẹn nhất. Cái tanh tanh của mắm biến mất giữa hương thơm dịu dàng của lá rau húng, rau bạc hà, rồi cái mềm mại của sợi bún quyện thật đều với cái sền sệt của mắm, giòn tan của thịt quay và đâu đó lại là vị chua dịu dàng của miếng nem chua.
Đối với người dân miền Trung và người dân Đà Nẵng nói riêng thì trong các món ăn không thể thiếu vị cay đặc trưng của ớt, với bún mắm nêm cũng không ngoại lệ. Mùi thơm của mắm, vị cay xé lưỡi của ớt khiến bạn vừa ăn vừa phải sụt sùi, xuýt xoa nhưng chính vì thế mà mắm nêm càng được lòng du khách khi đến Đà Nẵng. Ban đầu khi chưa quen bạn có thể khó chịu với mùi khẳm đặc trưng của bún mắm nhưng đã một lần thưởng thức đảm bảo chỉ một lần nghĩ đến thôi, bạn đã muốn đặt chấn đến Đà Nẵng để thỏa mãn cơm thèm.
Bình dị như chính tính cách và con người miền Trung, bún mắm như mang cái hồn của người Đà Nẵng đặt vào trong ấy. Để chỉ dẫu một lần đến thưởng thức thôi, bạn như hiểu cả tấm chân tình của người dân nơi đây mộc mạc nhưng lại vô cùng thân thiện vương vấn bước chân du khách.
ST