Đại dịch Covid-19 đang bùng phát dữ dội ở Myanmar khiến nhiều người chết trong tình trạng thiếu oxy y tế. Những vấn đề nội bộ đang làm dịch bệnh thêm trầm trọng. Quốc gia này đang cần sự hỗ trợ y tế từ quốc tế hơn bao giờ hết.
Tác giả Mary P Callahan từng làm ở Myamar hoặc làm về Myanmar trong hơn 30 năm. Mới rời khỏi Myanmar vào tháng 4/2021 và vẫn giữ liên lạc với những người bên trong đất nước Myanmar, bà đã kể một câu chuyện buồn về tình cảnh các bệnh nhân Covid-19 ở quốc gia này.
Khu vực diễn ra lễ mai táng một bệnh nhân tử vong do Covid-19 ở Yangon, Myanmar. Ảnh: NurPhoto.
Chạy tứ phương để tìm máy tạo oxy cứu bệnh nhân Covid nặng
Hôm 15/7/2021, Callahan đã dành 6 tiếng đồng hồ để liên lạc qua internet với các đầu mối bên trong Myanmar nhằm tìm kiếm một máy tạo oxy (còn gọi là máy tập trung oxy) cho mẹ của một người bạn của tác giả, người bạn này tác giả gọi là “Ma Moon”.
Tỷ lệ bão hòa oxy của bà mẹ này đã giảm đột ngột trong một ngày từ 95 xuống 70.
Một ước tính của các chuyên gia y tế công cộng Myanmar dự báo rằng 50% trong tổng số 55 triệu người dân Myanmar sẽ bị nhiễm virus SARS-CoV-2 (gây bệnh Covid-19) trong vòng 3 tuần lễ, có thể là biến thể Alpha hoặc Delta.
Một chuyên gia y tế công cộng tại nước này còn dự đoán có thể ít nhất 10 triệu người Myanmar sẽ tử vong do Covid-19.
Quay trở lại với câu chuyện Ma Moon. Bà đã bị sẵn một bệnh lý nền nghiêm trọng, còn các thành viên khác trong gia đình bà đều dương tính với SARS-CoV-2 và bộc lộ triệu chứng.
Cả gia đình của Ma Moon liều mình đi tìm máy tạo oxy khắp Yangon trong đêm bất chấp lệnh giới nghiêm.
Cuối cùng nhờ sự liên lạc không ngừng của tác giả Callahan, họ tìm được một máy tạo oxy, trong một tình huống éo le. Chủ một gia đình vừa qua đời và gia đình này nhường lại máy tạo oxy cho gia đình Ma Moon. Thiết bị được trao cho gia đình Ma Moon với một yêu cầu duy nhất là nó sẽ được trao miễn phí cho nạn nhân tiếp theo, khi gia đình Ma Moon không còn cần đến nó nữa.
Những người bạn khác đã vạch ra thỏa thuận “chia sẻ” máy tạo oxy. Đó là, để cho những thành viên ốm yếu nhất được thở oxy nén trong vài giờ rồi trả thiết bị lại cho một bệnh nhân nặng khác để người đó cũng được thở trong vài tiếng đồng hồ với hy vọng sống sót.
Trong khi đó, tất cả cùng cầu nguyện là họ có thể kịp làm đầy các bình oxy vào ngày hôm sau.
Người bạn nào cũng mắc Covid-19
Tại Thái Lan, tác giả bài viết nhận được 200 tin nhắn mỗi ngày từ những người bạn ở Myanmar. Giờ đây 100% các tin nhắn này là những lời cầu xin khẩn khoản được trợ giúp y tế và can thiệp nhân đạo quốc tế. Rất nhiều đoạn đăng tải trên mạng xã hội chứa dòng chữ “Chúng tôi cần sự giúp đỡ”.
Tất cả những người mà tác giả Callahan biết ở đó thì nay đều đã nhiễm SARS-CoV-2 (virus gây bệnh Covid-19) hoặc đang chăm sóc người mắc bệnh này. Hiện không bệnh viện nào chịu nhận thêm bệnh nhân nữa, kể cả các bệnh viện tư có viện phí đắt đỏ nhất.
Một số bệnh nhân Covid-19 qua đời ngay trên bậc thềm phía trước các bệnh viện vừa từ chối tiếp nhận họ. Giấy chứng tử cho họ chỉ ghi chung chung rằng “viêm phổi” là nguyên nhân gây tử vong.
Việc tiếp cận khẩu trang C95 và N95 cùng đồ bảo hộ y tế đều rất khó khăn. Bình oxy trở nên khan hiếm.
Với đà lây nhiễm SARS-CoV-2 hiện nay tại Myanmar, hệ thống y tế nước này được dự báo có thể bị sụp đổ hoàn toàn trong vài tuần tới.
Tương lai ảm đạm
Tình hình khó khăn hiện nay ở Myanmar có một phần yếu tố của những biến động chính trị thời gian qua.
Cuộc đối đầu giữa quân đội nước này và chính quyền dân sự đã dẫn tới cuộc đảo chính vào ngày 1/2/2021, kéo theo đó là bao hệ lụy và bất ổn như các cuộc biểu tình và bất tuân dân sự.
Và rồi biến thể Delta của Covid-19 đã đến. Vào ngày 15/7, khi nhóm của Callahan vật lộn để giúp mẹ của Ma Moon thì cô nói rất nhẹ qua hệ thống thoại internet rằng “mọi người đang chết dần”’.
Tính mạng của 10 triệu người dân Myanmar đang bị Covid-19 rình rập tương tự.
Theo các tin tức trên báo chí Myanmar, người đứng đầu quân đội Myanmar (lực lượng đang chấp chính ở nước này) hiện chỉ tìm kiếm sự giúp đỡ từ Bộ trưởng Quốc phòng Nga Sergey Shoigu.
Nhưng Nga có lẽ chỉ hỗ trợ cho Myanmar một lượng vaccine Sputnik V nhất định mà thôi và số vaccine đó có thể đến khá chậm.
Còn Trung Quốc thì đang lo củng cố tuyến biên giới giữa nước này và Myanmar. Trung Quốc đã đóng mọi cửa khẩu và lối mở trên biên giới với Myanmar và triển khai tiêm vaccine ở các khu vực do phiến quân Myanmar kiểm soát.
Trong khi đó, các cơ quan Liên Hợp Quốc ở Myanmar đang bị ngợp bởi khối công việc mà họ đối diện. Ngoài ra, họ còn bị ràng buộc bởi các thông lệ pháp lý quốc tế...
Cuối cùng thì mẹ của Ma Moon đã chết trong vòng tay của cô ấy vào sáng 17/7. Thi thể của bà xếp trong hàng dài các cỗ quan tài tại nhà hỏa táng./.
*Loạt bài/bài tuyên truyền thực hiện Nghị quyết 84/NQCP ngày 29/5/2020 của Chính phủ.
Theo Trung Hiếu/VOV.VN. Nguồn: Callahan/Asia Times - 22/7/2021
https://vov.vn/the-gioi/quan-sat/myanmar-dung-truoc-tham-canh-tu-vong-hang-loat-do-covid-19-khong-kem-gi-an-do-875833.vov