Viêm xoang là một trong những căn bệnh khá phổ biến hiện nay. Đây là tình trạng viêm niêm mạc hô hấp lót trong các xoang cạnh mũi. Sự sưng to này làm tắc, ảnh hưởng đến các xoang vốn ẩm ướt, tạo điều kiện cho vi khuẩn có hại xâm nhập, hình thành dịch mủ.
Nếu mắc viêm xoang cấp tính nung mủ phải được điều trị kịp thời và người bệnh cần nghỉ ngơi hợp lý để hạn chế bệnh chuyển sang giai đoạn mạn tính hoặc gây nên các biến chứng.
1. Nguyên nhân viêm xoang cấp tính nung mủ
Nguyên nhân gây ra viêm xoang cấp tính nung mủ có hai yếu tố trong đó có yếu tố cấu tạo giải phẫu và yếu tố nhiễm trùng.
Do đặc điểm giải phẫu của xoang hàm, với đặc điểm lỗ thông ra mũi của các xoang cạnh mũi là rất nhỏ, khi bị hẹp hoặc tắc nghẽn thì ảnh hưởng đến sự lưu thông khí và dịch tiết trong lòng xoang. Vì niêm mạc trong lòng xoang liên tục với niêm mạc hốc mũi nên khi có nhiễm trùng ở hốc mũi thì rất dễ lan vào xoang.
Các lỗ thông và các thành của các loại xoang cạnh mũi nằm rất gần nhau, cho nên, nếu một xoang bị viêm thì có thể lây lan đến các xoang khác. Đặc điểm về giải phẫu này của hệ thống mũi xoang là điều kiện thuận lợi cho viêm tiến triển thành viêm đa xoang.
Bệnh sởi, bạch hầu, thương hàn cũng dễ gây ra viêm mũi dẫn đến viêm xoang mủ cấp tính.
Người ta tìm thấy vi khuẩn gây bệnh trong viêm xoang nung mủ cấp tính thường là phế cầu, tụ cầu, liên cầu khuẩn. Viêm xoang do răng thường là do vi khuẩn yếm khí hoặc nhiễm trùng trực khuẩn E. Coli.
Câu hỏi đặt ra: Ai là người dễ mắc viêm xoang cấp tính nung mủ. Các nhà nghiên cứu đã tìm thấy nguyên nhân cơ địa bao gồm thiếu dinh dưỡng, rối loạn nội tiết, cơ địa dị ứng, hít khói thuốc lá, uống rượu bia quá độ, thiếu vitamin, khí hậu ẩm thấp, ô nhiễm môi trường…sẽ dễ mắc viêm xoang cấp tính nung mủ.
Đối với người mắc các bệnh lý toàn thân như thiếu máu, bệnh lao, đái tháo đường… có thể dẫn đến giảm sức đề kháng của cơ thể, từ đó tạo thuận lợi cho viêm nhiễm phát sinh. Các bệnh truyền nhiễm cấp tính như cúm, viêm phổi, bệnh tinh hồng nhiệt, bệnh sởi, bạch hầu, thương hàn cũng dễ gây ra viêm mũi dẫn đến viêm xoang mủ cấp tính.
Các nguyên nhân tại chỗ như viêm mũi cấp có thể lan vào niêm mạc xoang hoặc do hắt hơi và do hỉ mũi làm cho dịch mủ trong hốc mũi bị đẩy vào trong xoang gây ra viêm xoang mủ. Những bệnh như lệch vách ngăn mũi, phì đại xoăn mũi, khối u trong mũi, viêm mũi dị ứng, dị vật hốc mũi hoặc sưng nề niêm mạc mũi làm cản trở thông khí và dẫn lưu xoang gây ra viêm xoang mủ cấp tính nung mủ.
Người ta còn tìm thấy những người hay bơi lội, ngâm nước, nhảy nước không đúng, hoặc sau khi bơi lội hỉ mũi không đúng làm cho nước bẩn có chứa vi khuẩn lọt qua lỗ thông mà vào xoang sẽ dễ gây ra viêm xoang nung mủ.
Một số người bị viêm amidan, mụn nhọt ở mặt và viêm xương mặt chấn thương và nhiễm trùng ngoại lai… đều có thể dẫn đến viêm xoang mủ.
2. Dấu hiệu viêm xoang cấp tính nung mủ
Khi bị viêm xoang cấp tính hầu hết nhiễm trùng xoang đều xuất phát từ mũi và lan từ mũi vào trong xoang.
Với vị trí giải phẫu các xoang khác nhau, cho nên viêm xoang nào thì có triệu chứng riêng khác nhau. Nếu viêm xoang hàm cấp tính thì đau ở vùng cạnh mũi, buổi sáng sớm thì nhẹ, sau buổi trưa thì nặng thêm. Nếu viêm xoang trán gây đau ở giữa hai chân mày, trước trán, với biểu hiện hơi tức nặng vào sáng sớm, giữa trưa đau nhiều nhất, sau buổi trưa thì giảm bớt.
Nếu viêm xoang sàng thì đau ở gốc mũi hoặc giữa hai khóe mắt trong với các biểu hiện như: Ở xoang sàng trước thì sáng sớm đau tăng, sau buổi trưa nhẹ bớt.
Nếu viêm xoang bướm thì đau sâu trong đầu và phía sau nhãn cầu hoặc đau ở vùng chẩm, sáng sớm nhẹ, buổi chiểu nặng thêm, khi cúi đầu, nhảy, hỉ mũi thì đau tăng thêm.
Tuy nhiên đặc điểm dễ nhận thấy ở hầu hết các bệnh nhân viêm xoang cấp tính có biểu hiện người mệt mỏi, có sốt nhẹ nhưng cũng có trường hợp thường ở trẻ em sốt cao, thể trạng nhiễm khuẩn rõ.
Người bệnh thường than phiền đau vùng mặt là dấu hiệu chính, thường đau về sáng do đêm bị ứ đọng dịch mủ, đau thành từng cơn gây nhức đầu. Kèm theo là các biểu hiện ngạt tắc mũi, chảy mũi mủ màu vàng đục, có mùi hôi, khi xì mạnh thường gây đau và lẫn ít máu. Nếu ấn ngón tay mạnh trước xoang gây đau, niêm mạc mũi nề đỏ, cuốn mũi dưới cương to, soi niêm mạc khe giữa có thể có mủ, thấy xoang bị mờ đục hay có ngấn mủ ứ đọng.
3. Viêm xoang cấp tính nung mủ cần làm gì?
Khi bị viêm xoang cấp tính nung mủ ngoài việc tuân thủ chỉ định của các bác sĩ bao gồm: Dùng kháng sinh, kháng viêm, nhỏ thuốc co mạch mũi đúng chỉ định giúp thông mũi, tạo điều kiện khôi phục lại sự lưu thông khí và dẫn lưu dịch tiết giữa xoang và mũi.
Người bệnh cần nghỉ ngơi, tránh các yếu tố kích thích. Người bệnh không hỉ khi mũi đang nghẹt. Cần tái khám theo chỉ định vì sau thời kỳ cấp tính, nếu xoang hàm vẫn còn chứa nhiều mủ do không tự dẫn lưu ra được thì sẽ thông rửa xoang..
Để hạn chế viêm xoang cấp tính nung mủ cũng giống với các bệnh viêm xoang mũi thông thường, cần ăn đủ chất dinh dưỡng, vitamin dành cho cơ thể. Giữ ấm cơ thể khi chuyển lạnh. Không gian sống sạch sẽ, thoáng mát. Đeo khẩu trang khi ra ngoài đường, tránh khói bụi. Nghỉ ngơi hợp lý, trành làm việc quá sức.Tập thể dục đều đặn mỗi ngày. Hạn chế sử dụng các chất kích thích có hại cho sức khỏe. Vệ sinh mũi hàng ngày bằng nước muối sinh lý.
Theo BS CKII Vũ Hải/suckhoedoisong.vn
https://suckhoedoisong.vn/viem-xoang-cap-tinh-nung-mu-ai-de-mac-169220914114836105.htm