Xã Đạo Trù, huyện Tam Đảo là địa phương có hơn 87,5% dân số là người dân tộc Sán Dìu. Nhằm bảo tồn và phát huy giá trị văn hóa đồng bào dân tộc Sán Dìu, từ năm 2022, xã đã thành lập Câu lạc bộ dân ca Soọng cô xã Đạo Trù với trên 60 thành viên. Câu lạc bộ có 4 nghệ nhân ưu tú. Các nghệ nhân rất tích cực truyền dạy lại cho thế hệ sau những làn điệu, câu hát mang đậm bản sắc dân tộc.
Với xu thế hội nhập và sự phát triển nhanh của kinh tế xã hội, một số nét văn hóa có nguy cơ bị mai một, lãng quên; nhiều thôn, xóm, số người biết nói tiếng dân tộc càng ngày ít đi, lớp trẻ và các cháu nhỏ hầu hết không biết nói tiếng dân tộc Sán Dìu. Hiện nay tiếng Sán Dìu không có chữ viết phổ thông, chưa thống nhất được bộ chữ, thường dạy bằng cách truyền miệng. Trước nguy cơ đó, Câu lạc bộ Dân ca Soọng cô xã Đạo Trù đã tổ chức lớp truyền dạy văn hóa dân tộc Sán Dìu cho các em học sinh; đây là việc làm quan trọng, cần thiết để bảo tồn tiếng nói, chữ viết và những nét văn hóa đặc sắc của dân tộc Sán Dìu.
Tham gia lớp học có 40 em là học sinh Tiểu học và THCS trên địa bàn xã. Để đảm bảo lớp truyền dạy đạt được kết quả tốt, các thành viên CLB Dân ca Soọng cô xã Đạo Trù đã phân công từng thành viên tổ chức truyền dạy về tiếng nói thông qua các câu giao tiếp, ứng xử hàng ngày, các con số, đồ vật gần gũi trong cuộc sống, các bài hát dân ca Soọng cô...
Thông qua lớp học, các em học sinh có thể sử dụng tiếng Sán Dìu để giao tiếp thông thường, hiểu biết hơn về văn hóa, phong tục, tập quán của dân tộc mình, góp phần bảo tồn, gìn giữ, phát huy các giá trị truyền thống của dân tộc.
Ngoài việc theo học tại các lớp truyền dạy tại nhóm lớp, các thành viên CLB còn thực hiện tuyên truyền mỗi gia đình là một lớp học, bố mẹ, ông bà dạy các con, cháu tiếng dân tộc trong sinh hoạt hàng ngày của gia đình.
Với những nét đặc sắc riêng, người Sán Dìu đã và đang phát huy và bảo tồn được văn hóa truyền thống, phong tục tập quán tới đông đảo các thế hệ trẻ và đồng bào dân tộc mình. Do đó, cần khuyến khích các thế hệ trẻ sinh hoạt câu lạc bộ; đồng thời sưu tầm, dàn dựng lồng ghép các nét văn hóa của đồng bào vào các chương trình biểu diễn văn hóa nghệ thuật để bảo tồn và phát huy giá trị của tiếng nói, điệu hát Sọong cô trong đời sống văn hóa tinh thần của Nhân dân./.
Trung tâm VH TT&TT Huyện Tam Đảo