Sáng sớm 18/10, những tù nhân Palestine được lựa chọn đợt đầu để trao đổi với binh sỹ Israel Gilad Shalit đã bắt đầu được chuyển khỏi các nhà tù của Israel.
Theo thỏa thuận giữa Israel và Phong trào vũ trang Hồi giáo Hamas của Palestine, để đổi lấy tự do cho binh sỹ Gilad Shalit bị giam giữ ở Gaza 5 năm qua, Israel sẽ trả tự do cho tổng cộng 1.027 tù nhân Palestine, trong đó hàng trăm người đang thụ án tù chung thân tại Israel.
Đợt trao trả đầu tiên có 477 tù nhân Palestine, bao gồm 27 phụ nữ, được thực hiện ngày 18/10. Đây được cho là cái giá đắt nhất mà Nhà nước Do Thái phải trả để đổi lại sự tự do cho một binh sỹ.
Hoạt động trao đổi sẽ diễn ra tại cửa khẩu (Rafah) giữa Ai Cập và Gaza. Binh sỹ Shalit sẽ được đưa sang Ai Cập. Sau đợt trao đổi thứ hai, gồm 550 người còn lại, dự kiến diễn ra trong hai tháng tới, Binh sỹ này sẽ được trở về Israel. Hiện danh sách tù nhân đợt hai chưa được quyết định.
Trong đợt đầu, 297 người Palestine sẽ được về Gaza, 117 người sẽ được về nhà mình ở Bờ Tây và 15 người được đoàn tụ với gia đình tại khu của người Arập ở Đông Jerusalem. Ngoài ra, một số người Israel gốc Arập sẽ được về nhà ở Israel và một phụ nữ được về Jordan. 40 người Palestine còn lại trong đợt này sẽ bị trục xuất ra nước ngoài như Thổ Nhĩ Kỳ, Syria và Qatar.
Tại các vùng lãnh thổ của Palestine, người ta đã chuẩn bị một buổi lễ lớn để chào mừng các chiến binh được coi là những anh hùng dân tộc trở về. Hamas đã tuyên bố ngày 18/10 là quốc lễ và sẽ tổ chức ba ngày lễ hội tại các thị trấn và thành phố trên khắp lãnh thổ Bờ Tây.
Tại Israel, cả nước đang chờ đợi những hình ảnh đầu tiên về Binh sỹ Shalit, nay đã 25 tuổi, sau hơn 5 năm không có tin tức gì kể từ khi anh bị Hamas bắt giữ trong một cuộc giao tranh năm 2006.
Trong một diễn biến khác, nhóm Bộ Tứ về hòa bình Trung Đông - gồm Liên hợp quốc, Liên minh châu Âu (EU), Nga và Mỹ sẽ có các cuộc gặp riêng rẽ với các quan chức Israel và Palestine vào ngày 26/10 tới tại Jerusalem trong nỗ lực nối lại các cuộc hòa đàm giữa hai bên. Kế hoạch này khác với đề xuất ban đầu của Bộ Tứ về đàm phán trực tiếp giữa Israel và Palestine.
Vòng đàm phán trực tiếp Israel-Palestine gần đây nhất diễn ra hồi tháng 9/2010 nhưng đã bị đình trệ chỉ ít ngày sau đó vì Israel không gia hạn việc tạm ngừng xây dựng các khu định cư Do Thái trên các phần đất chiếm đóng của Palestine.
Cùng ngày, Bộ Ngoại giao Nga cho biết Mátxcơva hết sức quan ngại về các kế hoạch định cư mới của Israel tại Đông Jerusalem, đồng thời kêu gọi Israel từ bỏ những kế hoạch này.
Một thông cáo của Bộ trên nêu rõ: "Chúng tôi kêu gọi Chính phủ Israel từ bỏ kế hoạch tiếp tục hoạt động định cư tại các vùng lãnh thổ bị chiếm đóng, cũng như tránh các bước đi đơn phương nhằm phân định quy chế của Jerusalem và các đường biên giới của Nhà nước Palestine trong tương lai."
Thông cáo nhấn mạnh những động thái như vậy "trái với nghĩa vụ của Israel ghi trong lộ trình hòa bình đã được cộng đồng quốc tế nhất trí." Bộ Ngoại giao Nga cũng cho rằng các vấn đề này nên được giải quyết thông qua đàm phán.
Phương tiện truyền thông đưa tin Israel dự định xây mới 2.610 căn nhà tại một khu định cư ở Jerusalem. Trước đó, ngày 27/9, Israel cũng đã thông qua kế hoạch xây dựng 1.100 ngôi nhà tại khu định cư Do Thái ở Gilo, ngoại ô Jerusalem. Động thái này diễn ra chỉ vài ngày sau khi Palestine nộp đơn gia nhập Liên hợp quốc./.
Theo TTXVN/Vietnam+