Vùng đồi núi lởm chởm ở miền Nam Yemen được xem là địa bàn hoạt động của tổ chức Al-Qaeda trên bán đảo Arập (AQAP).
Từ đây, AQAP bung hoạt động ra khắp đất nước Yemen và bán đảo Arập nói chung. Cuộc chiến chống Al-Qaeda của chính phủ Yemen với sự trợ giúp về mặt kỹ thuật của Mỹ cho đến nay vẫn chưa cho thấy dấu hiệu khả quan nào, mà ngược lại Al-Qaeda ở Yemen đang ngày càng mạnh thêm.
Dấu hiệu hoạt động của Al-Qaeda chính là những vụ đánh bom liều chết. Vụ nghiêm trọng gần đây nhất xảy ra vào ngày 22/5 vừa qua, tại một khu doanh trại quân đội ở thủ đô Sanaa làm chết hơn 100 binh sĩ quân đội Yemen và hơn 200 người khác bị thương. Đây là vụ tấn công khủng bố đẫm máu nhất tại Yemen kể từ sau cuộc nội chiến năm 1994. Đặc biệt, vụ tấn công vào đúng dịp Yemen kỷ niệm Ngày Thống nhất Quốc gia 22/5 nên đã gây tiếng vang lớn. Hơn một tuần sau vụ tấn công, ngày 30/5, Mỹ đã trả đũa bằng loạt oanh kích bằng máy bay không người lái, giết chết ít nhất 20 tay súng được cho là người của AQAP.
Những vụ tấn công ngày càng nhiều và quy mô ngày càng lớn là dấu hiệu cho thấy Al-Qaeda ở Yemen đang mạnh lên, nhất là trong thời gian ngắn gần đây. Thật vậy, theo giới chuyên gia chống khủng bố quốc tế, cách đây đúng một năm, Al-Qaeda ở Yemen rất ít, chỉ đếm trên đầu ngón tay. Còn giờ đây, lực lượng Al-Qaeda ở Yemen đã phát triển cực nhanh, lên đến con số hàng ngàn tên, được trang bị vũ khí hạng nặng và cả xe tăng. Và lần đầu tiên trong lịch sử, Al-Qaeda còn kiểm soát một vùng lãnh thổ khá rộng ở miền Nam Yemen.
Sau khi đẩy lui vài đơn vị quân đội chính phủ, thành lập một "nhà nước Al-Qaeda" ở miền Nam Yemen, AQAP bắt đầu theo đuổi những mục tiêu đầy tham vọng. Từ vùng đồng bằng Hodeidah ven Biển Đỏ cho đến thung lũng Hadhromout, AQAP tung những toán "sát thủ" đi đến tận nơi thực hiện các vụ ám sát quan chức nhà nước, đặt bom cho nổ tung các tuyến ống dẫn dầu và bắt cóc người nước ngoài để đòi tiền chuộc nhằm mục đích gây quỹ hoạt động cho AQAP. Những con tin người nước ngoài là món hời trong tay AQAP, với số tiền chuộc lên đến trên dưới 60 triệu USD. Trung tuần tháng 5, Đại sứ Bulgaria tại Sanaa đã thoát chết trong gang tấc khi chiếc xe của ông bị trúng loạt đạn của bọn khủng bố.
Theo giới chuyên gia, Al-Qaeda ở Yemen mạnh lên một phần là nhờ sự phát triển về quân số của tổ chức này, phần khác còn do hoạt động truy kích các thủ lĩnh Al-Qaeda bằng máy bay không người lái của Mỹ. Kể từ tháng 1/2012, máy bay không người lái của Mỹ đã phóng 21 quả tên lửa nhằm vào các mục tiêu nghi là Al-Qaeda ở miền Nam Yemen.
Cũng như ở Pakistan, hoạt động bắn phá bằng máy bay không người lái ở Yemen cũng có những sai sót chết người và những sai sót đó cũng trở thành động lực thôi thúc người dân địa phương đi theo xu hướng quan điểm cấp tiến (cực đoan hóa). "Các vụ oanh kích bằng máy bay không người lái không giúp ích gì cho cả Mỹ lẫn Yemen. Ngược lại, Yemen đang phải trả giá đắt, mất đi nhiều nhân mạng trong khi Mỹ thì không phải mất gì" - ý kiến của Sultan al-Barakani, một cố vấn cao cấp của cựu Tổng thống Al Abdullah Sale.
Ở Yemen hiện đang có một sự chuyển biến mạnh cảm tình dành cho AQAP. Không chỉ nhiều người trẻ tự nguyện gia nhập tổ chức này, mà ngay cả người của các bộ tộc cũng gia nhập AQAP, mục đích là cùng với AQAP chiến đấu chống người Mỹ.
Sự phát triển của AQAP không chỉ là nỗi lo của Yemen mà còn đang trở thành vấn đề bận tâm hàng đầu của Mỹ trong cuộc chiến chống khủng bố toàn cầu hiện nay. Từ nhiều năm qua, Al-Qaeda ở Yemen đã là mối đe dọa cho an ninh quốc gia Mỹ. Từ vụ đánh bom tàu USS Cole làm chết 17 thủy thủ Mỹ hồi năm 2000 cho đến vụ đánh bom hụt trên chuyến bay đi Detroit vào dịp Giáng sinh năm 2009 và gần đây nhất là vụ việc tình báo Arập Xêút giúp phá âm mưu khủng bố của AQAP tháng 4/2012. Mặc dù tiêu diệt được thủ lĩnh Anwar al-Awlaki hồi năm 2011, nhưng AQAP vẫn còn hàng tá thủ lĩnh khác có đủ khả năng thay thế Awlaki thực hiện các kế hoạch khủng bố chống Mỹ.
Ngày 6/5, máy bay không người lái của Mỹ đã phóng tên lửa thành công, tiêu diệt được Fahd al-Quso, một thủ lĩnh cao cấp của Al-Qaeda bị FBI truy lùng gắt gao vì vai trò trong vụ đánh bom tàu USS Cole. Và trong số 20 tên AQAP bị tiêu diệt trong vụ oanh kích hôm 30-5 ở thị trấn Shabwa cũng có một thủ lĩnh cao cấp khác của Al-Qaeda.
Một thực tế trớ trêu là, Mỹ càng thực hiện nhiều cuộc tấn công nhằm vào AQAP, thì tình cảm chống Mỹ tại Yemen lại càng dâng cao, tương tự như tại Pakistan. Bởi vì, theo các chính khách Hồi giáo ở Yemen, các cuộc oanh kích của Mỹ không những không tiêu diệt được AQAP mà còn làm cho tổ chức này mở rộng quy mô lẫn phạm vi hoạt động. Và sự xuất hiện của người Mỹ, bằng cách này hay cách khác, cũng làm nảy sinh tâm lý chấp nhận AQAP thay vì những cuộc oanh kích của người Mỹ.
Đây cũng là một sự lặp lại y hệt như tình hình cuộc chiến chống khủng bố của Mỹ tại Pakistan, và sớm muộn gì Mỹ cũng sẽ bị phản đối quyết liệt tại Yemen. Xét về cuộc chiến tâm lý, Al-Qaeda tại Yemen đã giành được ưu thế
Theo cand.com