Một trong những nội dung được các nhà khoa học ở Viện Hải Dương học (nơi vừa hoàn thành đề tài nghiên cứu đầu tiên về dòng rút), quan tâm nhất là phổ biến cho cộng đồng các cách thức phát hiện, phòng tránh và thoát khỏi dòng nước chết người này.
Biết bơi cũng phải cảnh giác
Như đề cập qua ở Tiền Phong số 149, dòng rút là một trong những đe dọa tiềm tàng và khó phát hiện nhất ở vùng bờ biển và các bãi tắm nói riêng. Đây được xem là nguyên nhân chính của hầu hết các trường hợp cứu nạn và chết đuối khi tắm biển.
Dòng chảy xa bờ được ví như một dòng sông nhỏ sẽ cuốn tất cả những gì rơi vào nó ra xa khỏi bờ và đưa thẳng ra biển. Vận tốc trung bình dòng chảy có thể thay đổi 0,5 m - 1,0m/giây. Với tốc độ dòng chảy ấy, rất khó có ai đủ sức bơi ngược nó để vào bờ. Có khi do những thay đổi đột ngột của sóng biển, vận tốc dòng chảy xa bờ có thể lên đến 2,5 m/giây, nhanh hơn cả vận tốc bơi của một vận động viên bơi lội Olympic. Dòng chảy xa bờ thường hẹp, có chiều ngang khoảng 1-3 m. Tuy nhiên, có khi dòng chảy xa bờ rộng đến cả chục mét.
Dòng rút có thể kéo người biết bơi ra xa bờ làm cho nạn nhân kiệt sức hoảng loạn rồi chết đuối khi cố bơi ngược dòng chảy xa bờ. Đối với người không biết bơi, dòng chảy xa bờ có thể kéo người đó ra chỗ sâu hơn dù người đó đang đứng ở mực nước ngang hông. Khi đó người không biết bơi sẽ hoảng loạn và có thể chết đuối.
Mặt nước nơi có dòng chảy xa bờ thường lặng, ít sóng nên thường làm cho người ta hiểu lầm đó là nơi an toàn. Người ta sẽ di chuyển sang tắm nơi đó thay vì tắm nơi có biển báo an toàn. Khi người tắm biển bơi vào dòng chảy xa bờ đó, ngay lập tức họ sẽ có thể bị cuốn trôi ra biển. Do đó, khi tắm biển, cần nhớ rằng vùng nước lặng không có nghĩa là vùng nước an toàn.
Sóng bạc đầu - Chỗ trú an toàn
Điều đáng chú ý, theo các nhà khoa học, sóng bạc đầu chính là nơi có thể giúp cứu người tắm biển thoát khỏi dòng rút ở các bãi tắm. Vì sao vậy? Đặc điểm của sóng bạc đầu là dòng nước đi từ biển vào gần bờ. Nếu tắm biển nơi có sóng bạc đầu, chúng ta sẽ được sóng đánh đưa vào bờ. Tuy nhiên nếu di chuyển vào tắm chỗ lặng sóng, chúng ta sẽ rơi vào dòng chảy xa bờ. Dòng sông nhỏ này sẽ lập tức kéo phăng chúng ta ra xa khỏi bờ và đưa thẳng ra biển.
Như vậy, vùng không có sóng bạc đầu chính là dòng chảy xa bờ.
Có thể nhận ra dòng chảy xa bờ nhờ những đặc điểm sau đây:
Dòng chảy xa bờ có màu sậm hơn vì nơi đó nước sâu hơn.
Dòng chảy xa bờ có mặt nước lặng hơn, thường có sóng nhỏ hơn.
Đôi khi, ta có thể thấy các mảnh vỡ hay bọt nước nổi trên mặt dòng chảy xa bờ và trôi ra biển.
Cách thoát ra khỏi dòng chảy xa bờ
Các khảo sát cho thấy dòng chảy xa bờ không kéo người ta xuống nước. Dòng chảy xa bờ chỉ kéo người bơi ra xa bờ và thường sẽ đưa người bơi vào vùng có sóng bạc đầu và sóng sẽ đưa người đó lại vào bờ. Tuy nhiên, người ta thường chết đuối khi rơi vào dòng chảy xa bờ vì bản năng tự nhiên khiến người biết bơi bơi ngược dòng chảy xa bờ để vào bờ khiến người đó mau chóng kiệt sức rồi chết đuối. Bên cạnh đó, sự hoảng loạn khiến người bơi không còn khả năng phán đoán chính xác.
Dòng chảy xa bờ có thể gây nguy hiểm bất cứ lúc nào, không phải chỉ khi có sóng lớn. Khi sóng to thì vận tốc dòng chảy xa bờ cũng nhanh hơn gây nguy hiểm hơn cho người bơi. Tuy nhiên, khi đó thường ít có người xuống biển tắm vì e ngại sóng to. Vào những ngày sóng không lớn, trái lại, người ta thường chết đuối nhiều hơn vì có nhiều người xuống biển tắm. Khi thấy sóng không quá to người ta thường chủ quan và không quan tâm đến dòng chảy xa bờ.
Điều quan trọng khi bị rơi vào dòng chảy xa bờ là tuyệt đối không được cố bơi ngược dòng chảy xa bờ để vào bờ.
Theo Tiền Phong Online