Những loại vắc xin có thể ngừa một số chủng vi rút gây ung thư cổ tử cung (UTCTC) được xem là lá chắn phòng bệnh đối với phụ nữ. Tuy nhiên, cần phải nhìn nhận rõ, vắc xin không phải là tất cả.
Gánh nặng bệnh tật và cứu cánh
Theo thống kê, riêng tại châu Á Thái Bình Dương, có khoảng 270.000 trường hợp UTCTC được chẩn đoán mỗi năm; 140.000 phụ nữ đã chết vì bệnh này.
Tại Việt Nam, mỗi năm có 6.224 ca ung thư cổ tử cung mới và trên 3.300 phụ nữ tử vong vì căn bệnh này. Đây cũng là căn bệnh thường gặp nhất trong các loại ung thư. Khoảng 2/3 trường hợp được chẩn đoán ở giai đoạn muộn của bệnh, nghĩa là ở giai đoạn có tỉ lệ tử vong cao.
Đây là căn bệnh do nhiễm trùng dai dẳng (nhiễm liên tục trong một thời gian kéo dài); 90 - 99% các UTCTC đều do HPV- vi rút gây u nhú ở người (Human Papilloma vi rút) gây ra. Tuy nhiên, trong hơn 100 tuýp HPV được định danh chỉ có 15 tuýp sinh ung thư có thể gây UTCTC. Những típ thường gặp nhất là 16,18, 45 và 31 (chiếm hơn 80% trường hợp mắc bệnh).
GS Trần Thị Phương Mai, giảng viên trường ĐH Y Hà Nội, cố vấn cao cấp Vụ Sức khỏe Sinh sản, Bộ Y Tế cho biết: Nguy cơ ung thư cổ tử cung tăng theo tuổi, phổ biến là độ 30 - 50 những cũng có thể bắt đầu từ lần sinh hoạt tình dục đầu tiên. Nhưng, cần lưu ý hầu hết nhiễm trùng HPV sẽ tự hết, chỉ có một số trường hợp nhiễm trùng dai dẳng sẽ gây ra những biến đổi bất thường trong tế bào và dẫn đến UTCTC. Điều này có nghĩa là không phải phụ nữ nào nhiễm HPV đều có thể bị UTCTC. Đối tượng có nguy cơ mắc bệnh cao thường ở những người có nhiều bạn tình, sinh hoạt tình dục không kiểm soát.
Hiện nay, tại Việt Nam đã có hai loại vắc xin được công bố có tác công dụng phòng ngừa ung thư cổ tử cung, ung thư âm đạo và âm hộ do nhiễm vi rút HPV. Đó là GARDASIL® (lưu hành từ 21/9/08) có công dụng phòng ngừa ung thư cổ tử cung, ung thư âm đạo và âm hộ do nhiễm vi rút HPV tuýp 6, 11, 16 và 18, được khuyến cáo sử dụng cho nữ giới trong độ tuổi từ 9 - 26. Mới đây nhất (14/12/08), vắc xin CervarixTM ngừa ung thư cổ tử cung do HPV 16 và 18 đã được giới thiệu cho phụ nữ từ 10 - 55 tuổi, với giá thành khoảng 2 triệu đồng/3 mũi tiêm theo lịch.
Vắc xin không có nghĩa là đủ
Theo PGS. TS Đỗ Sỹ Hiển, UTCTC thực sự là gánh nặng bệnh tật đối với phụ nữ. Biện pháp tiêm ngừa sẽ giúp phụ nữ có thể phòng tránh được căn bệnh này. Tuy nhiên, cũng cần nhìn nhận rõ, tất cả những loại vắc xin hiện lưu hành chỉ giúp phòng ngừa nhiều nhất là 4/100 týp vi rút có thể gây UTCTC. Số tuýp còn lại vẫn gây bệnh (dù ở nguy cơ thấp) mà chưa thể phòng ngừa.
Bên cạnh đó, cũng cần nhấn mạnh, đại đa số trường hợp nhiễm vi rút HPV đều tự khỏi trong vòng 3 năm.
Bên cạnh đó, các loại vắc- xin ngừa bệnh này cũng đều chưa đưa ra được thời hạn bảo hộ sau khi tiêm.
Đại diện của CervarixTM cũng cho biết, mặc dù đã tiến hành thử nghiệm vắc xin tại Việt Nam đối với 220 phụ nữ lứa tuổi 25 40 đúng quy định của Bộ Y tế nhưng thời gian theo dõi vẫn đang tiếp tục diễn ra.
Cũng theo lời khuyên của các chuyên gia y tế, để tránh UTCTC phương pháp tối ưu nhất là mọi phụ nữ kể cả những người đã tiêm vắc xin hãy thực hiện chương trình tầm soát bệnh bằng phết cổ tế bào tử cung theo định kỳ tại các bệnh viện. Đây là một công cụ phát hiện sớm quan trọng nhất để chữa khỏi bệnh UTCTC ở giai đoạn sớm.
Theo DTrí