Theo thống kê của Hiệp hội thuốc lá Việt Nam và Tổng công ty Thuốc lá Việt Nam, tình trạng nhập lậu thuốc lá ngoại vào thị trường nội địa liên tục tăng trong những năm qua, chiếm từ 18–22% so với sản lượng thuốc lá nội địa.
Thu giữ thuốc lá ngoại nhập lậu. (Ảnh: Hoàng Hải/TTXVN)
Đơn cử như, năm 2011 là 750 triệu bao (khoảng 18,2%), năm 2012 là 900 triệu bao (21,6%), năm 2013, dự báo là khoảng 930 triệu bao.
Ở một số địa phương, thuốc lá ngoại nhập lậu chiếm thị phần rất lớn: Thành phố Hồ Chí Minh khoảng 53%, các tỉnh Nam bộ là 32%, các tỉnh miền Trung là 10%, miền bắc khoảng 5%.
Phát biểu tại Hội nghị triển khai Công tác chống buôn lậu thuốc lá và sản xuất kinh doanh thuốc lá giả do Ban chỉ đạo 127 trung ương (ban chỉ đạo về phòng chống buôn lậu, hàng giả và gian lận thương mại) tổ chức tại Hà Nội, ông Phạm Tiến Nghiệp, Phó Chủ tịch kiêm Tổng Thư ký Hiệp hội thuốc lá Việt Nam cho biết, cả nước có khoảng 100 nhãn hiệu thuốc lá ngoại nhập lậu, trong đó có thuốc Jet và Hero chiếm 90% tổng số lượng thuốc lá nhập lậu.
Đề cập tới vấn đề ngăn chặn tình trạng buôn lậu thuốc lá, ông Phạm Tiến Nghiệp nhận định đây là vấn đề rất khó khăn bởi lợi nhuận thu được từ buôn lậu thuốc lá quá cao.
"Đối tượng buôn lậu đi 10 chuyến, bị bắt tới 9 chuyến, chỉ một chuyến trót lọt vẫn có lãi," ông Nghiệp chia sẻ.
Đồng quan điểm, đại diện của Tổng công ty Thuốc lá Việt Nam cũng cho rằng lợi nhuận của buôn lậu thuốc lá cao khiến cho tình trạng buôn lậu diễn ra tràn lan. Theo đó, các loại thuốc lá nhập lậu vào Việt Nam không phải chịu thuế tiêu thụ đặc biệt, thuế VAT nên các đối tượng thu được lợi nhuận lớn.
Cụ thể, thuốc Jet và Hero đạt lợi nhuận từ 5.000–6.000 đồng/bao, trong khi thuốc lá nội địa hợp pháp loại tương đương thuốc Jet chỉ đạt lợi nhuận khoảng 200 đồng/bao.
Ông Đỗ Thanh Lam, Phó Cục trưởng Cục Quản lý thị trường cho biết: “Công tác chống buôn lậu thuốc lá điếu ngoại nhập từ trước đến nay vẫn luôn là vấn đề nan giải của các lực lượng chức năng do lợi nhuận mang lại từ hoạt động buôn lậu thuốc lá điếu ngoại lớn hơn gần 30 lần so với kinh doanh thuốc lá hợp pháp."
Do đối tượng dùng những thủ đoạn tinh vi, phương thức hoạt động luôn thay đổi, khi bị kiểm tra bắt giữ thì chống đối quyết liệt, nhất là trong những thời điểm lễ tết những tuyến và địa bàn trọng điểm giáp biên giới. Địa hình khu vực biên giới phức tạp, gây khó khăn cho công tác kiểm tra, kiểm soát.
Bên cạnh đó, quy định chỉ bị truy cứu trách nhiệm hình sự đối với thuốc lá điếu ngoại nhập từ 1.500 bao trở lên, vì vậy, thuốc lá điếu ngoại nhập lậu được chia nhỏ dưới 1.500 bao/lần vận chuyển, tàng trữ để khi bị bắt giữ chỉ bị xử lý hành chính mà không bị xử lý hình sự.
Mặt khác, phần lớn các đối tượng vận chuyển hàng thuốc lá lậu là cư dân biên giới kinh tế còn nhiều khó khăn, một bộ phận người dân chưa nhận thức được tác hại của việc vận chuyển thuốc lá điếu ngoại nhập lậu. Do vậy, họ đã vô tình tham gia hoặc tiếp tay cho các hành vi vi phạm pháp luật.
Công tác phối hợp giữa các lực lượng còn nhiều hạn chế, mặc dù lực lượng chức năng đã tăng cường kiểm soát phát hiện và xử lý nhiều vụ buôn bán, vận chuyển thuốc lá nhập lậu, thuốc lá giả. Đến nay không còn tình trạng vi phạm công khai với số lượng lớn như trước nhưng nhìn chung tình hình vẫn phức tạp với những thủ đoạn hết sức tinh vi, phương thức hoạt động luôn thay đổi và sẵn sàng chống trả quyết liệt khi bị phát hiện, ông Đỗ Thanh Lam nhấn mạnh./.
Thanh Tâm (Vietnam+)
http://www.vietnamplus.vn/Home/Gan-1-ty-bao-thuoc-la-nhap-lau-tran-vao-VN-nam-2013/201310/221786.vnplus