Phía Mỹ cho biết chuyến thăm lần này nhằm khẳng định cam kết mạnh mẽ của Mỹ đối với chính sách tái cân bằng châu Âu.
Tổng thống Mỹ (trái) và Thủ tướng Nhật (Ảnh: Getty)
Tổng thống Mỹ thăm châu Á, trấn an các đồng minh và đối tác Quan hệ an ninh, thương mại sẽ là trọng tâm của chuyến công du châu Á bắt đầu từ ngày 23/4 của Tổng thống Mỹ Barack Obama.
Trong buổi họp báo tại Washington DC vào sáng 22/4 (giờ địa phương), Giám đốc cao cấp phụ trách các vấn đề châu Á của Hội đồng An ninh Quốc gia Mỹ, Evan Medeiros cho biết mục tiêu đầu tiên và quan trọng nhất của chuyến thăm là tái khẳng định cam kết mạnh mẽ của Mỹ đối với chính sách tái cân bằng toàn diện tại châu Á-Thái Bình Dương.
Giám đốc Evan Medeiros cho hay: "Mỹ luôn cam kết đầy đủ đối với khu vực châu Á-Thái Bình Dương và đã có mặt tại đây từ rất lâu. Đây không phải là vấn đề địa chính trị hay chính trị mà là bảo vệ lợi ích kinh tế, an ninh của Mỹ cũng như tiếp tục phát triển mối quan hệ nhân dân mà Mỹ đã xây dựng trong nhiều thập kỷ qua tại khu vực này".
Tại Nhật Bản, Tổng thống Obama và Thủ tướng Shinzo Abe sẽ thảo luận các biện pháp tăng cường quan hệ đồng minh và đối tác an ninh, cũng như quan hệ thương mại, bao gồm tiến trình đàm phán Hiệp định Đối tác xuyên Thái Bình Dương (TPP).
Theo Phó Cố vấn An ninh Quốc gia Mỹ, Ben Rhodes, Mỹ coi quan hệ đồng minh với Nhật Bản là hòn đá tảng trong chiến lược châu Á của Washington và cam kết hiện đại hoá mối quan hệ này. Ông Ben Rhodes nói: "Mỹ và Nhật Bản đã ký hiệp ước bảo vệ lẫn nhau. Việc Mỹ sẽ luôn tôn trọng nghĩa vụ bảo vệ Nhật Bản theo hiệp ước này là điều không cần phải bàn cãi".
Hỗ trợ của Mỹ trong vụ chìm phà Sewol, quan hệ đồng minh, hợp tác an ninh và vấn đề Triều Tiên sẽ là tiêu điểm trong cuộc gặp giữa Tổng thống Obama và người đồng cấp Hàn Quốc Park Geun-hye. Ngoài ra, 2 nhà lãnh đạo cũng sẽ bàn thảo việc thực hiện hiệp định thương mại tự do Hàn-Mỹ.
Chuyến thăm của Tổng thống Obama tới Malaysia được coi là một dấu mốc lịch sử trong quan hệ song phương vì đây là chuyến thăm đầu tiên của một tổng thống Mỹ tới quốc gia này kể từ năm 1966. 2 bên sẽ tập trung vào các vấn đề như đàm phán TPP, hợp tác an ninh, quốc phòng, an ninh biển và tranh chấp trên Biển Đông.
Trong chặng dừng chân cuối cùng tại Philippines, Tổng thống Obama sẽ tái khẳng định cam kết đối với an ninh của Manila và thúc đẩy quan hệ giữa nhân dân 2 nước. Giám đốc Hội đồng An ninh Quốc gia, Medeiros cho biết Mỹ và Philippines đang thương thảo một thoả thuận hợp tác quân sự mới.
Theo ông Medeiros, một trong những mục tiêu cơ bản trong chiến lược châu Á-Thái Bình Dương của Washington là hiện đại hoá các mối quan hệ đồng minh, có nghĩa là mỗi khi đồng minh của Mỹ phải đối mặt với các mối đe doạ an ninh mới, cả truyền thống lẫn phi truyền thống, 2 bên cần hiện đại hoá quan hệ đồng minh để có thể đối phó với các thách thức này.
Ông Medeiros cho biết trong chuyến công du châu Á lần này, Tổng thống Obama sẽ nhấn mạnh rằng Bộ quy tắc ứng xử (COC) giữa ASEAN và Trung Quốc là cơ chế rất quan trọng trong giải quyết tranh chấp tại Biển Đông và Mỹ cho rằng cần đẩy mạnh quá trình xây dựng Bộ quy tắc này nhằm tạo ra một khuôn khổ tích cực và mang tính xây dựng để quản lý các tranh chấp lãnh thổ.
Ông Obama tuyên bố: "Mỹ rất quan tâm đến cách ứng xử của các bên liên quan trong xử lý tranh chấp lãnh thổ và phản đối bất kỳ nước nào có hành vi đe doạ, ép buộc hoặc gây hấn để giải quyết tranh chấp. Hiện đã có khuôn khổ pháp lý quốc tế để giải quyết tranh chấp một cách hoà bình".
Giám đốc Hội đồng An ninh Quốc gia Mỹ khẳng định chuyến thăm sắp tới của Tổng thống Obama là một minh chứng cho thấy Mỹ không hề bị phân tâm trước những biến động tại Ukraine hay Trung Đông mà hoàn toàn có khả năng xử lý nhiều vấn đề cùng một lúc.
Về những quan ngại cho rằng Mỹ hiện đang nói nhiều hơn làm, ông Medeiros cho rằng cần phải nhìn vào những gì Mỹ đã thực hiện thay vì tập trung vào những gì Mỹ còn chưa hoàn thành trong chính sách tái cân bằng. Kể từ bài phát biểu tại Canberra, Australia vào năm 2011, Tổng thống Obama chưa bao giờ trực tiếp đề cập đến chiến lược tái cân bằng.
Việc Mỹ không có động thái cụ thể nào trong chính sách xoay trục cùng những phản ứng được coi là yếu ớt của Nhà Trắng trong các vấn đề như tranh chấp trên Biển Đông, cuộc nội chiến tại Syria, hay tình hình Ukraine đang khiến các đồng minh của Mỹ tại châu Á-Thái Bình Dương hoài nghi về khả năng tái cân bằng cũng như cam kết đảm bảo ổn định và hoà bình trong khu vực của Mỹ. Chuyến thăm 4 nước châu Á của ông Obama được kỳ vọng sẽ góp phần xoa dịu mối quan ngại này./.
Theo Nhật Quỳnh, Huy Hoàng/VOV.VN