Theo phong tục từ xa xưa dần thành thói quen, Rằm tháng Bảy (15/7 Âm lịch) là ngày “xá tội vong nhân”. Vào dịp này, rất nhiều người thường sắm sửa lễ lạt, vàng mã… gửi cho người dưới "cõi âm" tiêu dùng.
Một gia đình đang làm thủ tục tâm linh hóa vàng mã theo cách thủ công.
(Ảnh: Báo điện tử Kiến thức)
Hiện nay, đa số người dân nông thôn cũng như thành thị đều hóa vàng bằng thủ công là chính (cách lấy lửa đốt trực tiếp trước sân nhà, vỉa hè phố) và chưa có thói quen dùng lò thiêu. Việc làm này đặc biệt nguy hiểm, nhất là đối với các khu đô thị, chung cư đông đúc...vì khi đốt tiền, vàng mã... rất dễ gây ra hỏa hoạn.
Nếu ta làm phép tính thống kê đầy đủ, thì thiệt hại do cháy nổ cũng chẳng kém gì hậu quả những cuộc thiên tai, địch họa, chiến tranh. Vì vậy, việc phòng chống cháy nổ phải được coi như phòng, tránh một thứ thiên tai địch họa nguy hiểm nhất cần được quan tâm đúng mức.
Các cụ xưa có câu “Nhất thủy, nhì hỏa”. Thủy là sức mạnh của tự nhiên đôi khi con người phải có tâm lý “sống chung”, còn với hỏa hoạn, nếu cố gắng thì chúng ta vẫn có thể chủ động phòng tránh được, và hạn chế được đáng kể những thiệt hại nó gây ra. Bởi nếu mất cảnh giác, “bà Hỏa” có thể bất thình lình phát tác, thiêu rụi mọi thứ, thậm chí lấy đi tính mạng của không ít người.
Từ nhiều vụ cháy từng và liên tục xảy ra cho thấy, nhiều người vẫn còn thờ ơ và chủ quan. Trong các lần kiểm tra các chợ búa, siêu thị, nhà hàng, vũ trường, cơ quan cho đến một số khu chung cư…, cơ quan chức năng cho biết, hầu hết đều không có, hoặc thiếu trầm trọng các phương tiện phòng cháy, chữa cháy.
Hiện nay, mật độ dân cư nước ta rất đông, nhà cửa san sát bên nhau. Kèm theo đó là biến đổi khí hậu, thời tiết cực đoan, hạn hán, khô hanh kéo dài ở nhiều vùng còn diễn biến phức tạp... Tất cả các hiện tượng do khách quan và chủ quan đó sẽ tác động lớn đến tình hình cháy, nổ; đặt ra cho công tác phòng cháy, chữa cháy và cứu nạn, cứu hộ những nhiệm vụ rất nặng nề.
Tuy nhiên, việc phòng cháy, chữa cháy ở nước ta vẫn chưa có thích ứng phù hợp. Một số người đứng đầu cơ quan, tổ chức, doanh nghiệp, hộ gia đình nhận thức chưa đầy đủ về vị trí, vai trò, tầm quan trọng của công tác phòng cháy, chữa cháy và cứu nạn, cứu hộ; chưa nhận rõ trách nhiệm, nghĩa vụ trong phòng cháy, chữa cháy. Công tác tuyên truyền, phổ biến kiến thức, pháp luật về phòng, chống cháy, nổ và cứu nạn, cứu hộ chưa được quan tâm đúng mức; chưa tạo được ý thức thường trực về phòng ngừa cháy, nổ trong các tầng lớp nhân dân; phong trào toàn dân tham gia phòng cháy, chữa cháy và cứu nạn, cứu hộ chưa sâu rộng; quản lý nhà nước về phòng cháy, chữa cháy còn buông lỏng, hiệu lực, hiệu quả chưa cao; vi phạm các quy định về phòng cháy, chữa cháy còn phổ biến.
Trong khi dịp lễ “xá tội vong nhân” năm 2015 đang đến gần, việc đốt nến, hóa vàng mã, thắp hương cúng bái của hàng triệu gia đình diễn ra cùng thời điểm, là dịp mà nguy cơ cháy nổ rất cao. Trên thực tế, đã có không ít vụ hỏa hoạn nghiêm trọng xảy ra mà nguyên nhân ban đầu được xác định do việc đốt vàng mã không đúng quy định.
Bàn về việc đốt vàng mã, Sư thầy Thích Tịnh Giác - Sư Trụ trì chùa Phúc Sơn, thôn Kim Sơn, xã Kim Sơn, huyện Gia Lâm (Hà Nội) cho biết: "Khi mọi người đã nghe được và hiểu biết về đốt vàng mã, thì tôi tin mọi người sẽ không làm điều đó nữa, bởi hành động đó đang tạo nên một sự bất an lớn cho gia đình, xã hội và là một sự lãng phí vô cùng lớn”.
Theo đó, có thể thấy, bên cạnh nguy cơ gây ra cháy nổ, đốt vàng mã cũng gây ra một sự lãng phí, tốn kém rất lớn về tiền của trong nhân dân. Vì vậy, nên chăng cần tuyên truyền để người dân dần loại bỏ thói quen đã và đang trở nên lỗi thời này. Còn trước mắt, để tránh xảy ra hỏa hoạn trong những ngày này, các ban, ngành chức năng cần có biện pháp tuyên truyền, khuyến cáo người dân chủ động phòng tránh cháy nổ, như: Hóa vàng mã ở nơi tập trung theo qui định đối với khu dân cư, không đốt vàng mã cạnh nơi dễ xảy ra cháy nổ. Ngoài ra, các hộ gia đình nên hóa vàng bằng lò thiêu kim loại... Có như vậy, chúng ta mới có một lễ “xá tội vong nhân” thực sự an toàn./.
Theo Trần Quang Chiến/Báo điện tử Đảng Cộng sản Việt Nam